توسعه و تقویت زیرساخت‌های تولید برق تجدیدپذیر در کشور به عنوان یکی از اولویت‌های شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی است که به موجب آن در نشست اخیر کارگروه تخصصی این شورا فرصتی فراهم شد تا اعضای هیات مدیره انجمن سازندگان و تامین‌کنندگان کالا و خدمات انرژی‌های تجدیدپذیر با حضور نمایندگانی از وزارت صنعت، معدن و تجارت، ساتبا، سازمان محیط زیست، سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی و توانیر 10 پیشنهاد خود را مطرح کنند.
در این رابطه محسن عامری، مدیر دبیرخانه شورای گفت‌وگو ضمن تاکید بر لزوم ارتقای جایگاه قانونی و حمایتی از نیروگاه‌های تجدیدپذیر، تصریح کرد: ایران یکی از کشورهایی است که در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، ظرفیت بالایی دارد و در بین انرژی‌های تجدیدپذیر، انرژی خورشیدی با مزیت‌های فراوان از جمله نقش پررنگی که در پیک سایی، کاهش تلفات شبکه و پدافند غیر عامل، مزایای زیست محیطی، سرعت نصب بالا و غیره، جزو اولویت‌هاست.
به اعتقاد او می‌توان برای جلوگیری از قطعی‌های مداوم برق به ویژه در بخش صنعتی، توسعه انرژی تجدیدپذیر را ملاک عمل قرار داد.
در این راستا اعضای هیات مدیره انجمن سازندگان و تامین‌کنندگان کالا و خدمات انرژی‌های تجدیدپذیر 10 پیشنهاد را مطرح کردند تا با اجرای آنها شاهد تقویت برق تولیدی به کمک نیروگاه‌های تجدیدپذیر باشیم. بر اساس مطالعات انجام شده در این انجمن با توجه به این پیشنهادها و ارائه تسهیلات، به راحتی 2500 مگاوات برق در شهرک‌های صنعتی قابلیت تولید دارد.
پیشنهادهای ده‌گانه
احداث نیروگاه های خورشیدی در واحدهای صنعتی در اولویت تسهیلات تبصره 18 قانون بودجه قرار گیرد.
در قیمت زمین برای متقاضیان زمین برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی روی سقف سوله‌ها تخفیف در نظر گرفته شود.
تعدادی بیلبورد در شهرک‌های صنعتی برای ترویج انرژی خورشیدی و چاپ و استقرار استند و بروشورهای انرژی خورشیدی در شرکت‌های شهرک‌های صنعتی استان اختصاص پیدا کند.
شرکت‌های توزیع برای متقاضیان نیروگاه‌های خورشیدی انشعابی (کوچکتر از 200 کیلووات) برای دریافت زمین در شهرک‌های صنعتی موافقت‌نامه اولیه مشابه به پروانه احداث ساتبا و در حکم جواز تاسیس وزارت صنعت صادر کنند.
برق واحدهای صنعتی دارای نیروگاه های خورشیدی قطع نشود.
با بانک‌ها برای تخصیص تسهیلات انرژی خورشیدی برای واحدهای صنعتی رایزنی شود.
عقد قرارداد PPA با واحدهای صنعتی (سقف سوله‌های صنعتی) برای نیروگاه‌های بالاتر از 200 کیلووات (حذف یا تسهیل دریافت مجوزهای زمین، شبکه و محیط زیست) تسریع و تسهیل شود.
نیروگاه‌های خورشیدی به عنوان جایگزین فضای سبز (ماده 15 قانون هوای پاک ) در نظر گرفته شوند.
هزینه احداث نیروگاه‌های خورشیدی به عنوان جبران زیان ناشی از آلودگی‌ها (بند (د) ماده 45 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت ) منظور شود.
هزینه احداث نیروگاه‌های خورشیدی در واحدهای تولیدی آلاینده به عنوان اقدام برای رفع آلایندگی یا جبران آلایندگی و کسر عوارض آلایندگی (تبصره 1 ماده 38 قانون مالیات بر ارزش افزوده، ماده27 قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400) لحاظ شود.
در ادامه مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق کشور در واکنش به پیشنهادهایی که مطرح شد، گفت: برخی از آنها نیازمند به سرمایه‌گذاری هستند؛ اما در مقام عمل می‌توانیم تفاهمی با شهرک‌های صنعتی مجهز به نیروگاه خورشیدی داشته باشیم مبنی بر اینکه سقفی برای مصرف برق در نظر گرفته و فقط در صورتی که برق مصرفی واحدهای مستقر در این شهرک و مجهز به نیروگاه‌های برق خورشیدی از میزان تعیین شده، بالاتر رفت، برق آنها قطع شود.
او ادامه داد: نصب کنتورهای هوشمند نیز پیشنهاد اجرایی است؛ اما در بلندمدت می‌توانیم به آن دست پیدا کنیم. با توجه به مشکلات تامین برق در کشور بهتر است در کنار راهکارهای بلندمدت، اقداماتی در کوتاه‌مدت نیز انجام شود. اگر تفاهم لازم با سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی و انجمن مربوطه صورت بگیرد، ظرفیت تولید برق تجدیدپذیرها در هر شهرکی مشخص می‌شود و میزانی که برق شبکه باید دراختیار این واحدها نیز قرار بگیرد، معلوم شده و بر این اساس سقف برق موردنیاز اعلام می‌شود.
درباره سه پیشنهادی که مربوط به سازمان محیط زیست و همراهی این بخش بود، مقرر شد بررسی‌های لازم برای تهیه پیش‌نویس‌ها و دریافت مصوبات از مراجع ذی‌ربط از سوی انجمن انجام شود. چراکه کلیه این سه پیشنهاد نیازمند مصوبه است.
حمیدرضا صالحی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران نیز با بیان این مطلب که تاکنون راه را اشتباه رفتیم و باید به تجربه‌های جهانی توجه کنیم، تاکید کرد: بالاخره ایران جزو تولیدکنندگان اصلی کربن در دنیاست و این درحالی است که تولید ناخالص داخلی کشور در مقایسه با بسیاری از کشورهایی که تولید کربن کمتری دارند، رقمی ناچیزی است. پس برای استفاده از تجدیدپذیرها باید برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری دقیق و جامعی صورت بگیرد.
مسعود صادقی، مدیرکل مهندسی و نظارت بر توزیع شرکت توانیر نیز اعمال مدیریت روی شبکه را هدف اصلی استفاده از کنتورهای هوشمند عنوان کرد تا بتوان به کمک آن مدیریت مورد به مورد واحدها را داشته باشیم. هرچند بر اساس اظهارات او همچنان استفاده از آنها فراگیر نشده است اما از پیگیری‌های توانیر برای گسترش استفاده از این ظرفیت خبر داد.
او از صنایع خواست تا برای حل دغدغه‌های مربوط به حوزه برق به فکر تامین بخشی از انرژی مورنیاز خود باشند و در این مسیر توانیر هر نوع همکاری را با این واحدها خواهد داشت.
سعید مردان، مدیر مطالعات فنی و اقتصادی و مکان‌یابی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی، از برگزاری دوره‌های آموزشی در شهرک‌ها و در قالب تفاهم‌نامه‌ای با ساتبا خبر داد و گفت: نهادینه‌سازی استفاده از تجدیدپذیرها و تسهیل استقرار نیروگاه‌های تولید برق تجدیدپذیردر شهرک‌های متقاضی و مناسب از اولویت‌های سازمان است.
او طبق آمار موجود مجموهع ظرفیت ایجاد شده در نواحی صنعتی توسط واحدهای مستقر در این نواحی را بالغ بر 5 هزار کیلووات عنوان کرد و ادامه داد: در راستای ظرفیت‌سازی بیشتر در نواحی صنعتی صورت جلسه‌ای در مجمع عمومی سازمان به امضای اعضای مجمع رسید مبنی بر این که وزارت جهاد از اراضی ملی، آنهایی که شرایط مناسبی دارند را برای ایجاد و توسعه شهرک‌ها و نواحی صنعتی به صورت اقساط 10 ساله در راستای ایجاد نیروگاه‌های تجدیدپذیر برای واحدهای صنعتی در اختیار سازمان قرار دهد.
بر اساس گفته‌های او در این مجمع، توافق شد تا تسهیلات لازم با نرخ مصوب شورای پول و اعتبار با اقساط 7 ساله از سوی بانک مرکزی به متقاضیان ایجاد نیروگاه‌های تجدیدپذیر اعطا شود.
مردان همچنین از پیشنهادی مبنی بر تشکیل کارگروهی سه جانه بین توانیر، ساتبا و انجمن سخن گفت و ایجاد آن را در راستای دریافت پیشنهادهای بخش خصوصی و برنامه‌ریزی دقیق و عملیاتی لازم دانست.
رضا صمدی، مدیرکل ارزیابی فنی و زیست‌محیطی ساتبا، از امکان معرفی متقاضیان دریافت تسهیلات از صندوق توسعه ملی به صندوق و تلاش برای تسهیل فرآیند کار خبر داد و گفت: در این بخش بیش از هر چیز به تغییر رویکرد نیاز داریم. این نیروگاه‌ها با نیروگاه‌های حرارتی متفاوتندغ اما متاسفانه رویکرد و نگاه دقیق و درستی نسبت به انها در سطح دستگاه‌ها و سازمان‌ها وجود ندارد.
او همچنین به لزوم بازنگری قوانین این بخش و نگاه جامع‌تر نسبت به نیروگاه‌های تجدیدپذیر اشاره و تصریح کرد: هزینه‌های زیست محیطی ناشی از تولید برق در نیروگاه‌های حرارتی باید پرداخت شود و در این مرحله سازمان محیط زیست باید فعال‌تر عمل کند. اگر قرار است کمبود برق موجود را به کمک نیروگاه‌های حرارتی تامین کنیم، باید گفت که به هیچ وجه کار منطقی نیست. ظرفیت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور برای تولید برقف راه‌حل منطقی و مناسبی است که در برابر تصمیم‌گیران کشور قرار دارد.
در نهایت عامری با توجه به محدودیت‌هایی که در حوزه تولید برق وجود دارد و به خوبی قابل پیش‌بینی است بر اهمیت رسیدن به سازوکاری جامع برای استفاده بهینه از ظرفیت تجدیدپذیرها در تولید برق تاکید کرد و قرار شد در این راستا، کارگروه مشترکی با حضور نماینده انجمن و دستگاه‌های ذی‌ربط تشکیل شود و در بازه زمانی مشحصی به جمع‌بندی برسند و در مجموعه پیشنهادهای عملیاتی خود را در صحن اصلی شورای گفت‌وگو برای تصویب نهایی، مطرح کنند.