در نشست هیات مدیره اتاق مشترک ایران و کانادا در اتاق ایران، ضمن بحث درباره برقراری دوباره مبادلات تجاری میان دو کشور، سه پیشنهاد شامل تشکیل اتاق فکر با محوریت هیات رئیسه اتاق مشترک ایران و کانادا، معرفی رایزن افتخاری این اتاق به دولت کانادا و همینطور جلب موافقت ضمنی دولت‌های دو کشور برای عدم مخالفت با اعزام هیاتی از ایران به دعوت شورای همکاری تجار کانادا برای سفر به این کشور مطرح شد.
علا میرمحمدصادقی رئیس اتاق مشترک ایران و کانادا در ابتدای این نشست با بیان اینکه اتاق ایران و کانادا یکی از باسابقه‌ترین اتاق‌های ایران است که سیاست تجاری ایران را در این کشور توسعه داده و دنبال کرده است گفت: این اتاق تا یک سال قبل سالانه چندین هیات تجاری را از ایران روانه کانادا کرده و به طور متقابل میزبان هیات‌هایی از کانادا در ایران بود. اما متاسفانه در یک سال اخیر با رکودی که در فضای سیاسی میان دولت‌های ایران و کانادا ایجاد شده فعالیت‌های تجاری هم کمرنگ شده است.
او افزود: کانادا امتیاز فوق‌العاده ای نسبت به کشورهای دیگر برای ایران دارد و آن امتیاز اقامت ایرانیان زیادی در کانادا با موقعیت‌های خوب تجاری است. اما رکود حاکم بر روابط سیاسی دو کشور مانع از انجام فعالیت‌های تجاری شده است. مایل هستیم وزارت امور خارجه سیاست خود را در این زمینه بگوید تا اتاق ایران و کانادا در قالب این سیاست اهداف تجاری خود را دنبال کند.
میرمحمدصادقی با بیان اینکه اتاق ایران و کانادا بیش از 500 عضو دارد گفت: متاسفانه به دلیل شرایط یک سال اخیر میان دو کشور ایران و کانادا تنها حدود 100 نفر از اعضا و صاحبان بنگاه‌های تجاری ساکن در ایران فعال بوده‌اند. انتظار ما این است که وزارت امور خارجه زمینه همکاری را فراهم کند تا اتاق مشترک بتواند از ظرفیت ایرانیان حاضر در کانادا مانند گذشته استفاده کند.
بخش خصوصی توان بالفعل کردن دیپلماسی اقتصادی را دارد
در ادامه این نشست محمدرضا کرباسی، معاون بین‌الملل اتاق ایران با بیان اینکه اتاق ایران و کانادا تا زمان برقراری رفت و آمدها میان دو کشور سالانه پذیرای دو یا سه هیات تجاری از کانادا بوده و نمایشگاه‌ها و سمینارهای مهمی در زمینه تجاری در این کشور برگزار کرده بود گفت: متاسفانه در حال حاضر به دلایل سیاسی اگرچه این مراودات تجاری تا حدودی برقرار باقی مانده اما از طریق کشور ثالث انجام می‌شوند که این موضوع افزایش هزینه‌ها را به دنبال دارد.
او ادامه داد: امیدوارم با تغییرات در دولت کانادا و همینطور استقرار دولت سیزدهم زمینه فعالیت بیشتر و مستقیم دو کشور دوباره برقرار شود.
کرباسی با تاکید بر ظرفیت‌های مختلف اتاق ایران و اتاق‌های مشترک برای توسعه همکاری‌های اقتصادی با کشورهای دیگر گفت: جایی که بر سیاست محدودیت‌هایی بار می‌شود اتاق ایران و اتاق‌های مشترک از این محدودیت‌ها به دور هستند و می‌توانند با استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی، مسیر سیاسی را نیز هموار کنند. اگر وزارت خارجه زمینه لازم را فراهم کند بخش خصوصی توان بالفعل کردن دیپلماسی اقتصادی را دارد.
برای برقراری مجدد روابط تجاری با کانادا باید از پتانسیل‌های غیردولتی استفاده کرد
نظر آهاری، دستیار وزیر و مدیرکل آمریکا وزارت امور خارجه هم در این جلسه با تاکید بر اینکه دیپلماسی اقتصادی بخش مهم و غیرقابل تفکیک سیاست خارجی است و وزارت خارجه موظف است زمینه تحقق آن را فراهم کند، در رابطه با روابط ایران و کانادا گفت: اگرچه دولت کانادا روابط تاریخی خوبی با ایران داشته اما حتی وقتی این روابط در اوج خود بوده هم به دلیل حجم بالای تجارت کانادا با آمریکا و همینطور مسافت زیاد میان دو کشور، کانادا هیچ وقت جز 5 شریک نخست تجاری ایران نبوده است. با این حال همیشه روابط خوبی میان ایران و کانادا وجود داشته است.
او با بیان اینکه روی کار آمدن ترامپ و اعمال تحریم‌های ظالمانه به شکل هوشمند جو را علیه ایران تغییر داد گفت: متاسفانه در چند سال اخیر ضدیت با جمهوری اسلامی در کانادا نهادینه شده است. به خصوص که وابستگی 80 درصدی اقتصاد کانادا به آمریکا به راحتی این کشور را در برابر سیاست‌های آمریکا منفعل کرده است. هرچند دولت فعلی کانادا به اشکال مختلف به مقامات ایران اعلام کرده مترصد فرصتی برای برقراری و عادی‌سازی روابط است اما موقعیت سیاسی شکننده این دولت در میان احزاب داخلی کانادا هم مانع از اقدام جدی آن برای عادی‌سازی روابط با ایران شده است.
نظر آهاری تاکید کرد: آنچه بیش از همه باعث شده ما قدرت مانور خود را از دست بدهیم تعطیلی سفارتخانه‌مان در کانادا است.
او با تاکید بر اینکه با همه این مسائل اما راه ارتباط با کانادا بسته نیست گفت: برای برقراری روابط باید به دنبال پتانسیل‌های غیردولتی بود. مثلا باید از ظرفیت ایرانیان حاضر در کانادا برای فعال کردن روابط تجاری بهره برد.
اتاق فکر فعال‌سازی روابط تجاری ایران و کانادا تشکیل شود
نظر آهاری بر این اساس پیشنهاد تشکیل یک اتاق فکر برای امکان‌سنجی و مدیریت ظرفیت‌های غیردولتی برای بهبود روابط تجاری با کانادا را مطرح کرده و گفت: احتیاج داریم تیم جدید در رابطه با کانادا یک هسته مرکزی تشکیل دهد که ترکیب این هسته مرکزی می‌تواند هیات رئیسه اتاق مشترک ایران و کانادا به علاوه افراد مرتبط دیگر باشد. در این اتاق فکر می‌توان ظرفیت‌های مختلف برای افزایش سطح همکاری‌های اقتصادی میان دو کشور را مورد ارزیابی قرار داده و این ظرفیت‌ها را عملیاتی کرد.
از برنامه‌های مشترک علمی و هنری به عنوان تسهیل‌گر روابط تجاری استفاده کنیم
در ادامه ایرج حسابی، عضو هیات مدیره اتاق مشترک ایران و کانادا با استقبال از ایده تشکیل اتاق فکر برای تسهیل روابط تجاری دو کشور گفت: باید افراد با تجربه و متفکر در ترکیب این اتاق فکر قرار بگیرند.
او ادامه داد: می‌توان یخ روابط تجاری با کانادا را با برگزاری جلسات علمی-دانشگاهی و یا برگزاری نمایشگاه‌های صنایع دستی و هنری به صورت مشترک در کانادا و ایران شکست و راهی برای عادی‌سازی روابط باز کرد.
زمینه عدم مخالفت دولت‌ها با اعزام هیاتی از ایران به کانادا فراهم شود
در ادامه میرمحمدصادقی، رئیس اتاق مشترک ایران و کانادا هم گفت: در بازار صنفی وجود دارد که به آنها واسطه می‌گویند. این واسطه نقش تسهیل‌گری روابط دو طرف را هم بر عهده دارد و اگر طرفین معامله به هر دلیل ملاحظاتی داشته باشند آن را به طور غیرمستقیم از طریق واسطه به طرف دیگر منتقل می‌کنند. حالا اتاق مشترک می‌تواند واسطه‌گری کند و دولت باید از این پتانسیل استفاده کند. خیلی از اقدامات را ممکن است دولت نتواند به طور مستقیم انجام دهد اما اتاق مشترک این توانایی را دارد که موضوع را دنبال کند.
او با بیان اینکه زمینه دعوت از هیاتی ایرانی از طرف شورای همکاری تجار کانادا (به عنوان نهاد مقابل اتاق مشترک ایران و کانادا) وجود دارد گفت: درخواست ما این است که دولت‌های ایران و کانادا با این موضوع مخالفتی نداشته باشند و این هیات بتواند با یک توافق ضمنی به کانادا سفر کند. اگر بخش خصوصی دو طرف بتوانند با هم ملاقات داشته و همکاری‌هایی را آغاز کنند این می‌تواند زمینه التیام سیاسی را هم در روابط دو کشور موجب شود.
رایزن افتخاری اتاق مشترک به دولت کانادا معرفی شود
در ادامه کرباسی هم پیشنهاد پذیرش رایزن افتخاری از اتاق مشترک ایران و کانادا را مطرح کرد و گفت: اگر وزارت خارجه بتواند از طریق مذاکره موافقت ضمنی دولت کانادا برای پذیرش رایزن افتخاری اتاق مشترک در این کشور را بگیرد این موضوع می‌تواند مشکلات زیادی را حل کند.