نشست بررسی تولید خوراک دام و طیور از محل ضایعات کشاورزی با حضور محمد امیرزاده نایب‌رئیس اتاق ایران، عباس کشاورز معاون پژوهشی مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران، شمس‌الدین حسینی رئیس کمیسیون جهش تولید مجلس و تعدادی از فعالین بخش خصوصی برگزار شد.
در ابتدای این نشست معاون پژوهشی مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران از دو طرح کشت علوفه در کنار نیشکر و همینطور دو منظوره کردن کارخانه نیشکر به عنوان طرح‌هایی نام برد که اجرای پایلوت آنها موفقیتآمیز بوده و اجرای کامل آنها می‌تواند هم به تولید علوفه و شکر کمک کرده و هم مصرف آب را کاهش دهد.
عباس کشاورز درباره چگونگی استفاده از دورریز نیشکر به عنوان خوراک دام و طیور گفت: از آنجا که در زمان برداشت نیشکر شاخ و برگ‌های این گیاه مزاحم هستند کشاورزان پیش از برداشت اقدام به آتش زدن آنها می‌کنند که مشکلات زیست‌محیطی زیادی ایجاد می‌کند. در حالی‌که این می‌تواند به عنوان خوراک دام مصرف شود.
او ادامه داد: به علاوه برخی سال‌ها در زمان برداشت نیشکر هوا سرد می‌شود که سرما نیشکر را خراب کرده و برداشت آن اقتصادی نخواهد بود. از آنجا که حدد 85 تا 90 هزار هکتار در خوزستان زیر کشت نیشکر است این منبع خوبی برای خوراک دام می‌تواند باشد.
کشاورز تاکید کرد: مهم‌تر از همه این‌ها کشت همزمان علوفه با نیشکر است. از آنجا که نیشکر یک گیاه 5 ساله است و در سال اول ساقه جان‌داری ندارد، کشت همزمان ذرت و علوفه باعث می‌شود در سال بعدی برداشت، نیشکر کیفیت بهتری داشته باشد. طبیعی است که می‌توان این نیشکر سال اولی و ذرت و علوفه همراه آن را به خوراک دام اختصاص داد.
به گفته او اگر بتوان در 15 هزار هکتار از 90 هزار هکتار نیشکر خوزستان کشت همزمان ذرت و نیشکر اجرا کرد بین دو تا سه میلیون تن علوفه تولید خواهد شد.
کشاورز با بیان اینکه در حال حاضر دو منبع علوفه‌ای کشور برای دام شیرده، یونجه و ذرت است گفت: کشت یونجه به تنهایی در هر هکتار 9.5 میلیارد متر مکعب آب مصرف می‌کند. همینطور ذرت گیاه تابستانه است و 12 تا 16 هزار متر مکعب آب نیاز دارد و مقرون به صرفه نیست. در حالی که از نیشکر، شکر و چندین فرآورده دیگر تولید می‌شود که می‌توانیم در کنار آن علوفه هم بکاریم. به خصوص که اگر ملاس نیشکر را با مواد علوفه‌ای غنی کنیم می‌توان آن را برای خوراک انواع دام نیز به کار برد.
کشاورز تاکید کرد با اجرای طرح کشت همزمان ذرت و نیشکر می‌توان بدون مصرف آب بیشتر، حدود 3 میلیون تن علوفه به ظرفیت تولید علوفه کشور اضافه کرد.
کشاورز در توضیح طرح دیگری با عنوان دومنظوره کردن کارخانه نیشکر گفت: با هدف کاهش مصرف آب علاوه بر خوزستان در استان‌های ایلام، جنوب فارس، غرب کرمانشاه و گلستان کشت پاییزه چغندر قند را رواج داده‌ایم. آب مصرفی چغندر پاییزه یک سوم چغندر بهاره است و گاهی حتی به صورت دیم کشت می‌شود. به علاوه هر یک متر مکعب آب در کشت پاییزه چغندر، 4.5 برابر کشت بهار از این محصول تولید می‌کند. اما مشکل اینجاست که در این مناطق کارخانه‌ای که بتواند چغندر را از کشاورز بخرد وجود ندارد.
او با اشاره به اجرای موفق طرح پایلوت اصلاح کارخانه نیشکر برای استفاده از چغندر گفت: با اجرای این طرح ظرف 4 سال هم مشکل آب و هم تولید شکر حل خواهد شد.
کشاورز تاکید کرد: اجرای این طرح‌ها صرفه اقتصادی دارند و نیاز چندانی به تغییرات صنعتی در خط تولید شکر یا برداشت نیشکر وجود ندارد. اما اجرای آنها به سرمایه‌گذاری حدود 12 میلیاردی نیازمند است.
در ادامه امیرزاده نایب‌رئیس اتاق ایران با تاکید بر ضرورت تامین علوفه از محل ضایعات کشاورزی گفت: بر اساس مطالعات انجام شده دو طرح پیشنهادی قابلیت بالایی در اصلاح الگوی کشت و برداشت محصول نیشکر و همچنین تولید علوفه بدون مصرف آب بیشتر دارند. انتظار بخش خصوصی حمایت مالی دولت و مجلس برای اجرای این طرح‌ها در سطوح گسترده است.
امیر یوسفی نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران هم در این نشست با بیان اینکه تولید محصولات کشاورزی در کشور با 30 درصد ضایعات همراه است گفت: اگر در همه محصولات کشاورزی به این ضایعات بها بدهیم می‌توان از آن برای خوراک دام استفاده کرد. به خصوص که این ضایعات علاوه بر هدررفت آب اغلب آلودگی محیط زیست را به دنبال دارند.
در پایان شمس‌الدین حسینی رئیس کمیسیون جهش تولید مجلس هم با تاکید بر اهتمام مجلس برای حمایت از تولیدکنندگان و کشاورزان گفت: قطعا نتایج این چنین جلسات که به صورت طرح‌محور برگزار می‌شوند ملموس و کاربردی خواهد بود. در کمیسیون جهش تولید جمع‌بندی ما این است که پروژه‌های دارای مزیت و سودآوری به عنوان پروژه‌های پیشران انتخاب شوند و برای عملیاتی شدن آنها در این کمیسیون اقدامات لازم را انجام دهیم.
او، کیخا نماینده سابق مجلس و عضو فعلی کمیسیون کشاورزی اتاق ایران را مامور تدوین دو طرح پیشنهادی در قالب بیزنس‌پلان کرده و ادامه داد: این طرح‌ها باید با زبان بازار سرمایه تهیه شوند و نقشه راه و ساختار مالی آنها کامل روشن باشد. در این صورت می‌توانیم آنها را در فاز اجرایی و عملیاتی پیش ببریم.
حسینی گفت: در حال حاضر دو هزار میلیارد تومان بودجه از محل تبصره 18 در اختیار وزارت جهاد کشاورزی است که می‌تواند با نرخ سود یک درصد برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌ها استفاده کند. بنابراین ما در کشور مشکل پول نداریم بلکه مشکل اصلی برنامه‌ریزی و تعریف طرح‌ها با زبان بانکی و بازار سرمایه است.