جمشید عدالتیان در مورد قرارداد 20 ساله ایران و روسیه اظهار کرد: قرارداد ایران و روسیه پیش از این هم بوده و به نظر میرسد تنها نوعی تمدید است. از انجا که ما نگاه به شرق یعنی چین و روسیه داریم، شاید این قرارداد به نوعی نشاندهنده این باشد که ما به غرب نیازمند نیستیم ولی این نوع قراردادها تاثیر بلافاصلهای ندارد بلکه بستگی به قدرت اقتصادی ایران و روسیه بستگی دارد.
وی افزود: فعلا امکانات صادراتی ایران به روسیه محدود است. به نظر میرسد باید آنقدر قدرت اقتصادی ایران افزایش پیدا کند که بتوانیم از این قراردادها استفاده کنیم. اما ظرفیت اقتصادی ما مشکلاتی دارد و نمیتواند به خوبی از بازار روسیه استفاده کند. شاید قرارداد با روسیه هم بیشتر نظامی باشد، البته من اطلاعات دقیقی در این رابطه ندارم.
این کارشناس اقتصاد سیاسی تصریح کرد: در 20 سال ممکن است اتفاقات زیادی رخ داده و همکاریها گسترش پیدا کند. روسیه همسایه ما بوده و ارتباط با این کشور از اهمیت بسزایی برای کشور در بلندمدت داشته باشد. وقتی قرارداد یا موافقتنامهای منعقد میشود باید ظرفیتهای دو کشور هم گسترش پیدا کند. این کار کوتاهمدتی نیست و نیاز دارد که صنایع ما بازار روسیه را بررسی کنند که در چه حوزههایی میتوانند ورود کنند.
وی اظهار داشت: به دلیل محدودیت ظرفیت اقتصادی، از قراردادی هم که تاکنون بین دو کشور بوده نتوانستیم به خوبی استفاده کنیم. برای تمدید مجدد این قرارداد باید راه حلهایی بیابیم تا بتوانیم از آن استفاده کنیم. ما باید بازار اروپا را بررسی و ظرفیتهای خود را برای این بازار آماده کنیم. برای مثال الان تجار ما برای رفتن به این کشور ویزا نمیخواهند که این میتواند راهگشا باشد اما نیاز به شناسایی بازار دارد.
عدالتیان گفت: بحثهایی در مورد تعرفههای بازرگانی و برداشتن ویزا برای ایرانیان در سفر به روسیه و بالعکس و همچنین کریدور شمال به جنوب، همکاری در آسیای مرکزی و ... شده که میتوانند در روابط ایران با روسیه و کشورهای پیرامون آن راهگشا باشند. ولی استفاده از آنها به ظرفیتهای اقتصادی کشور ما مربوط میشود تا بتواند از این قرارداد استفاده کند. در غیر این صورت ممکن است یک طرفه بوده و روسها بیشتر از بازار ایران استفاده کنند. در مورد مباحث سیاسی و امنیتی هم وقتی دو کشور باهم ارتباط دارند به این معنا است که از نظر استراتژیک نیز به اهمیت میدهند.
وی اضافه کرد: قرارداد با چین هم از نظر عملیاتی زمان میبرد و به ظرفیتهای اقتصادی ما مربوط میشود. برخی مخالف ارتباط با شرق هستند ولی ما باید با همه کشورها ارتباط داشته باشیم.
هادی تیزهوش تابان، رئیس اتاق ایران و روسیه، نیز گفت: دولت سعی میکند از قراردادهایی که با چین، روسیه یا دیگر کشورها میبندد امکانات خوبی را برای کشور فراهم کند. این قرارداد با روسیه هم به همین شکل است اما بهتر است به اصل موضوع پرداخته نشود. وقتی گفته میشود که چه کالایی را صادر میکنیم یا با چه روشی کار را میکنیم اخبار رصد شده و سریع جلوی آن گرفته میشود ما از این دست مشکلات خبری زیاد داریم.
وی خاطرنشان ساخت: بسیاری از کالاها را ما تولید میکنیم و روسیه نیازمند آن است بسیاری از کالاها را هم آنها تولید میکنند و ما به آن نیاز داریم. دو طرفه بودن این روابط اقتصادی زمینههای مختلفی را برای روابط تجاری دو کشور فراهم آورده است. گردش حجم اقتصاد ما حجم زیادی نیست اما با گسترش زیرساختهای ما بسیاری از این مشکلات حل خواهد شد. این قرارداد میتواند برای اقتصاد ما بسیار موثر واقع شود چراکه هر رفتی در اقتصاد برگشتی هم دارد.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه گفت: ما میتوانیم نیازهای خودمان را در بخش مواد اولیه کالاهای ساخته شده، نهادههای دام و طیور و صنایع سنگین از آنها تامین کنیم. ایران هم میتواند در بخش کشاورزی و مواد غذایی بخشی از نیازهای روسیه را تامین کرده و در بخش صنایع سبک به این کشور کمک کنیم. بهتر است از امروز به این فکر کنیم که چطور میتوانیم در بخشهای مختلف از جمله کامیون، ها بخش ریلی، هوایی و ... تزیین قرارداد استفاده کنیم.