بر اساس قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده مصوبه ۲ خرداد سال جاری مجلس و ابلاغ آن در ۱۲ تیر ماه به دولت که اجرای آن ۶ ماه پس از ابلاغ قانون است، بخش حملونقل هوایی از بامداد دوشنبه ۱۳ دی ماه مشمول مالیات بر ارزش افزوده شد.
البته بر اساس اظهارات محمد مسیحی، معاون درآمدهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی طبق جزو ۱۳ بند ب ماده ۹ قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده، خدمات حملونقل اعم از بار و مسافر درون و برون شهری و بینالمللی جادهای، ریلی و دریایی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف است و تنها خدمات حملونقل هوایی اعم از بار و مسافر به نرخ ۹ درصد مشمول مالیات بر ارزش افزوده میشود.
از آنجایی که بر اساس قانون جدید، ۵ درصد عوارض شهرداریها از بلیت پروازهای داخلی حذف شده و به جای آن ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده به بلیت هواپیما افزوده میشود، در عمل ۴ درصد به نرخ بلیت پروازهای داخلی از بامداد دوشنبه ۱۳ دی تعلق میگیرد.
این در شرایطی است که ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده به پروازهای خارجی در کنار دریافت عوارض خروج از کشور، اضافه میشود.
هرچند پیش از این پروازهای خارجی از مالیات معاف بودند؛ حال با اجرای قانون مالیات ارزش افزوده از ۱۳ دی ماه ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده به هزینه بلیت پروازهای خارجی اعم از ایرلاینهای ایرانی یا غیرایرانی اضافه میشود.
مسافران پروازهای داخلی نیز با توجه به افزایش ۴ درصدی بلیت هواپیما باید این پایه مالیاتی را در هنگام خرید بلیت هواپیما پرداخت کنند.
در این رابطه مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی در خبرگزاری مهر درباره اعمال قانون مالیات بر ارزش افزوده به سفرهای هوایی اظهار کرد: با توجه به اینکه در گذشته ۵ درصد از هر فروش بلیت، عوارض شهرداری دریافت میشد، در قانون جدید، عوارض شهرداریها حذف شده و به جای آن ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده تعلق میگیرد.
این فعال اقتصادی با بیان اینکه پروازهای خارجی هم مشمول این قانون است گفت: هر فردی چه از ایرلاینهای داخلی و چه ایرلاینهای خارجی بلیت پروازهای خارجی خریداری کند، مشمول مالیات بر ارزش افزوده میشود.
طبق گفتههای او در پروازهای داخلی در مجموع ۴ درصد به سقف نرخ بلیت افزوده میشود؛ اما در پروازهای خارجی ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده با توجه به رقمی که نرخ فروش بلیت پروازهای خارجی دارد، این پایه مالیاتی سبب میشود تا دسترسی مردم به سفرهای خارجی کاهش یافته یا حتی از دسترس خارج شود؛ از یک سو عوارض خروج از کشور داریم ۹ درصد هم مالیات بر ارزش افزوده اختصاص مییابد.
اسعدی سامانی گفت: از یک طرف نمایندگان مجلس مرتب اعتراض میکنند که چرا قیمت بلیت سفرهای هوایی بالاست از سوی دیگر در قانون مالیات بر ارزش افزوده، حملونقل هوایی را هم میگنجانند؛ این دو با هم در تعارض است؛ در زمانی که قانون تصویب میکنند، باید این موضوع را در نظر میگرفتند که تخصیص مالیات بر ارزش افزوده بر بلیت هواپیما چه تأثیر نامطلوبی بر اقتصاد خانوار و حتی اقتصاد کشور دارد؛ این اتفاق سبب کاهش سفرهای خارجی میشود.
او خاطرنشان کرد: این ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده بلیت هواپیما، از مصرف کننده نهایی کسر شده و مستقی به سازمان امور مالیاتی داده میشود؛ طبق قانون سازمان امور مالیاتی موظف است یک درصد این مالیات را به توسعه بهداشت عمومی و سلامت، ۴ درصد را به شهرداریها و ۴ درصد را هم به خزانه دولت واریز کند.
این فعال صنفی صنعت هوانوردی درباره اینکه آیا تغییرات قیمتی بلیت هواپیما، تأثیری در کاهش یا افزایش نرخ این پایه مالیاتی ندارد؟ تصریح کرد: هر فردی به هر قیمتی بلیت هواپیما خریداری کند، ۹ درصد را هم مضاف بر آن باید به عنوان مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کند؛ این رقم به حساب ایرلاینها نمیرود، بلکه شرکتهای هواپیمایی باید این رقم را از مسافر وصول کرده و به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنند.
او ادامه داد: در زمانی که قانون کسر ۵ درصد از درآمد فروش بلیت به عنوان عوارض شهرداری از ایرلاینها کسر میشد، شهرداریهای شهرهای مبدأ و مقصد هر دو خواهان دریافت این ۵ درصد بودند؛ اما الان تنها ۹ درصد به عنوان مالیات بر ارزش افزوده از ایرلاینها دریافت میشود که این مبلغ به مصرفکننده نهایی اختصاص مییابد. در شرایط جدید، ایرلاینها فقط با یک دستگاه آن هم سازمان امور مالیاتی طرف هستند.
اسعدی سامانی گفت: حتی شهرداری شهرهایی که فرودگاه ندارند هم از ایرلاینها مطالبه ۵ درصد را میکردند و ایرلاینها مرتب در دستگاه قضائی با پروندههای شکایت شهرداریها مواجه میشدند. حتی در کمیسیون ماده ۷۷ نیز ۲ درصد جریمه از سوی شهرداریها به ایرلاینها تعلق میگیرد.
این فعال اقتصادی درباره چگونگی استرداد و دریافت کنسلی بلیت هواپیما خاطرنشان کرد: بلیتها مسترد میشود و این ۹ درصد هم به خریدار بلیت پس داده میشود. البته سئوالات و ابهامات زیادی وجود دارد که باید سازمان امور مالیاتی نسبت به رفع آنها اقدام کند. متأسفانه از زمان ابلاغ قانون در ۶ ماه قبل تا کنون، هیچ اقدامی برای توجیه و آموزش کسبوکارهای مشمول قانون جدید مالیات ارزش افزوده از جمله صنعت هوانوردی صورت نگرفته است.
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی گفت: قانون ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده به پروازهای مسافرانی که وارد کشور میشوند تعلق نخواهد گرفت.