دبیر شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خوزستان با ابزار نگرانی از شرایط خشک‌سالی و محدود شدن منابع آب شیرین در این استان ویژه کسب‌وکارهای مرتبط با صید و صیادی گفت: عوامل مختلفی دست‌به‌دست داده تا این کسب‌وکار در معرض غیراقتصادی شدن قرار گیرد.
شهلا عموری در کارگروه کارشناسی شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خوزستان با موضوع بررسی راهکارهای افزایش تنوع گونه‌ای و استفاده از ارقام پر محصول در ماهیان پرورشی خوزستان که در محل اتاق اهواز برگزار شد اظهار داشت: برنامه ششم توسعه همچنین تأکید مقام معظم رهبری در زمینه رونق تولید و بهبود محیط کسب‌وکار، افزایش تولید آبزیان پرورشی را به یک ضرورت تبدیل کرده است.
وی با تأکید بر اینکه افزایش تولید محصولات آبزی‌پروری باعث ایجاد امنیت هرچه بیشتر غذایی در کشور می‌شود گفت: یکی از الزام‌ها در افزایش تولید این نوع محصولات، تنوع گونه‌ای و استفاده از ارقام پر محصول است.
رئیس اتاق اهواز اضافه کرد: گونه‌های موجود که در حال پرورش هستند دیگر از بازارپسندی مطلوبی برخوردار نیستند و علاوه بر این نیز با ذائقه مردم استان خوزستان سازگاری چندانی ندارند.
دبیر شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خوزستان تصریح کرد: بخش زیادی از گونه‌های فعلی کمترین شرایط برای عمل‌آوری و فرآوری را دارند؛ بنابراین لازم است گونه‌های جدیدی به چرخه پرورش ماهی در خوزستان اضافه شود.
عموری خشک‌سالی و محدود شدن منابع آب شیرین و کاهش ذخایر طبیعی آبزی را از مهم‌ترین عوامل تهدیدکننده کسب‌وکار صید و صیادی در استان خوزستان دانست و گفت: برای پیشگیری از بروز شرایط سخت‌تر ویژه این حوزه از فعالیت اقتصادی، به‌کارگیری روش‌های نوین آبزی‌پروری همچنین استفاده از گونه‌های جدید پرورشی مانند کپور هندی و تیلاپیا ضروری است.
وی افزود: پیشنهاد می‌شود با محور پژوهشکده آبزی‌پروری آب‌های جنوب کشور پژوهش‌های کاربردی برای استفاده از گونه‌های جدید که با شرایط موجود استان سازگار هستند نیز مورد استفاده قرار گیرند.
دبیر شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خوزستان از ماهی تیلاپیا برای پرورش در مزارع استان به‌عنوان یکی از گزینه‌های کاربردی نام برد و گفت: این گونه هم‌اکنون به شکل گسترده در منابع آبی استان حضور دارد و در صورت صدور مجوز برای پرورش این ماهی در مزارع باید از ابزارهای علمی به‌منظور جلوگیری از نفوذ هرچه بیشتر آن به رودخانه‌ها استفاده کرد.
وی اضافه کرد: پرورش تیلاپیا و کپور هندی، از مطالبات بخش خصوصی استان خوزستان محسوب می‌شود و انتظار می‌رود که سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور با صدور مجوزهای لازم با پرورش این گونه‌ها در مزارع آبزی موافقت کند.
ماهی کپور هندی مستعدترین گونه غیربومی برای پرورش در خوزستان است
رئیس پژوهشکده آبزی‌پروری آب‌های جنوب کشور گفت: ماهی کپور هندی مستعدترین گونه برای پرورش در مزارع آبزی استان خوزستان محسوب می‌شود اما سازمان حفاظت محیط‌زیست هنوز مجوزی در این رابطه صادر نکرده است.
حسین هوشمند در این نشست تصریح کرد: مطالعات مربوط به پرورش ماهی غیربومی کپور هندی در سال ۱۳۸۷ انجام شده و تحقیقات پژوهشی با این موضوع در طول ادوار مختلف به‌روزرسانی شده است.
وی با تأکید بر اینکه کپور هندی نمی‌تواند در طبیعت تخم‌گذاری کند و حتماً باید به روش پرورشی تولید شود بیان داشت: این ماهی اگر وارد آب‌های آزاد شود، نمی‌تواند تخم‌گذاری و تکثیر پیدا کند؛ بنابراین اثرات منفی در محیط‌زیست نخواهد داشت.
رئیس پژوهشکده آبزی‌پروری آب‌های جنوب کشور با اشاره به اینکه پرورش‌دهندگان ماهی در خوزستان راغب هستند تا این گونه از ماهی را به شکل قانونی تولید کنند گفت: پیشنهاد می‌شود سازمان حفاظت محیط‌زیست در خصوص صدور مجوزهای لازم برای پرورش این ماهی اقدام کند.
هوشمند همچنین به انجام بررسی‌های پژوهشی در خصوص پراکنش ماهی تیلاپیا در استان خوزستان اشاره کرد و گفت: این گونه از جنوب خوزستان وارد آب‌های استان شده و تقریباً بخش زیادی از مزارع پرورش ماهی و منابع آبی، درگیر تیلاپیا شده‌اند.
رئیس پژوهشکده آبزی‌پروری آب‌های جنوب کشور تصریح کرد: اکثر پرورش‌دهندگان ماهی در کشور متقاضی تولید این ماهی هستند اما این در حالی است که دید مثبتی از سوی سازمان حفاظت محیط‌زیست به این گونه وجود ندارد.
وی با بیان اینکه این ماهی از طریق آب‌های سرزمینی کشورهای همسایه وارد منابع آبی استان خوزستان شده است گفت: این ماهی تحمل شرایط محیطی بد (آب شور و دمای بالا) را دارد.
صدور مجوز پرورش ماهی تیلاپیا بر عهده سازمان حفاظت محیط‌زیست است
رئیس اداره محیط‌زیست دریایی خوزستان گفت: سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور متولی صدور مجوز ورود گونه‌های غیربومی ازجمله ماهی تیلاپیا به عرصه‌های پرورشی و منابع آبی است.
علیرضا ری‌شهری در ادامه این اظهار کرد: با توجه به شرایط حساس استان و اهمیت منابع زیستی خوزستان بخصوص تالاب‌ها، بعید است که این سازمان با صدور مجوز پرورش تیلاپیا موافقت کند.
وی ادامه داد: در حال حاضر ماهی تیلاپیا به‌صورت غیرقانونی در مزارع استان خوزستان پرورش می‌یابد اما تاکنون اداره کل شیلات برای برخورد با متخلفان اقدامی نکرده است.
رئیس اداره محیط‌زیست دریایی خوزستان شرایط زیست‌محیطی خوزستان را در وضعیتی حساس دانست و گفت: نمی‌توان به بهانه معیشت و ایجاد فرصت‌های شغلی، نسبت به شرایط فعلی چشم‌پوشی کرد و اجازه داد که گونه مهاجمی مانند تیلاپیا وارد منابع آبی این استان شود.
این مقام مسئول در اداره کل حفاظت محیط‌زیست خوزستان گفت: در صورت صدور مجوز احتمالی برای پرورش تیلاپیا، نفوذ هرچه بیشتر این ماهی از مزارع به منابع آبی و رودخانه‌ها، مهم‌ترین نگرانی سازمان حفاظت محیط‌زیست است.
ری‌شهری تصریح کرد: طی سال‌های گذشته به‌منظور انجام مطالعات با ورود گونه تیلاپیا به استان خوزستان موافقت شد اما در حال حاضر شاهد هستیم که این ماهی در مزارع پرورش ماهی و منابع آبی حضور گسترده‌ای پیدا کرده است.
رئیس اداره محیط‌زیست دریایی خوزستان همچنین نحوه پرورش ماهی در استان خوزستان را سنتی عنوان کرد و ادامه داد: پیشنهاد می‌شود به‌جای اختصاص مزارع به گونه‌های جدید، پرورش‌دهندگان نسبت به بهره‌وری در تولید محصولات اقدام کنند تا از این طریق بازار فروش ماهی‌های پرورشی بهبود یابد.
وجود ماهی تیلاپیا در منابع آبی خوزستان غیرقابل‌انکار است
مدیرکل شیلات خوزستان با اشاره به اینکه حضور گسترده ماهی تیلاپیا در منابع آبی خوزستان غیرقابل‌انکار است گفت: با توجه به شرایط فعلی در منابع آبی، مقاومت سازمان محیط‌زیست در صدور مجوز پرورش این ماهی در مزارع پرورشی فاقد توجیه است.
فتح‌الله ابوعلی در ادامه اظهار کرد: وجود ماهی تیلاپیا در تمام عرصه آب‌های داخلی استان، واقعیت موجود است که باید آن را پذیرفت.
وی با بیان اینکه وجود این ماهی به مناطق شمالی و بالادست رودخانه‌های خوزستان نیز رسیده است گفت: بنابراین باید توجه داشت که در چنین شرایطی فاقد ارزش اداری و علمی است.
مدیرکل شیلات خوزستان با تأکید بر اینکه در خیلی از مناطق نام این ماهی را تغییر داده‌اند تا با عنوان دیگری اقدام به پرورش و عرضه آن به سمت بازارهای هدف کنند، گفت: از سازمان حفاظت محیط‌زیست خواسته می‌شود برای صدور مجوز به‌منظور پرورش این گونه از ماهی غیربومی در استان خوزستان مقاومت نکند تا نظارت‌های لازم برای کنترل این ماهی و محدود شدن پرورش آن به مزارع آبزی‌پروری اعمال گردد.
ابوعلی تصریح کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد؛ به‌کارگیری تکنولوژی برای پرورش این ماهی، کمک می‌کند تا حضور هرچه بیشتر این گونه در منابع آبی محدود شود.
وی همچنین با تأکید بر اینکه تولید گونه‌های جدید ماهی که از توجیه اقتصادی و علمی برای پرورش برخوردار است نباید از سوی سازمان حفاظت محیط‌زیست مورد مخالف قرار گیرد گفت: به‌عنوان‌مثال، مخالفت سازمان محیط‌زیست با پرورش ماهی کپور هندی که امکان تکثیر در آب‌های آزاد را ندارد؛ نیاز به تجدیدنظر دارد.
وی با تأکید بر اینکه ماهی تیلاپیا در قاره‌های مختلف تولید می‌شود، گفت: ۱۴۰ کشور در حال تولید این محصول هستند که از این تعداد ۳۰ کشور به‌طور عمده این گونه را پرورش می‌دهند و در بین آنها، کشورهای اروپایی که از قوانین سخت‌گیرانه محیط‌زیستی برخوردار هستند نیز مشاهده می‌شود.