وزیر جهاد کشاورزی به اشاره به تاثیر حمله نظامی روسیه به اوکراین بر حوزه غذا و کشاترزی، گفت: دنیا در بحث تأمین غذا و امنیت غذایی در حال رسیدن به دیدگاهی جدید است. بسیاری از برنامه‌های جهانی مبتنی بر تأمین غذا شکل می‌گیرد و روابط در دنیا، مبتنی بر این مسئله است. راهبردهای تولید غذا به سمت خودکفایی حرکت می‌کنند، زیرا پیش از این، روسیه و اوکراین نیز که تولید کننده گندم بودند، هم اکنون وارد کننده هستند.
سیدجواد ساداتی نژاد در یک برنامه تلویزیونی افزود: کشورهای دنیا هر کدام یک راهبرد در این باره آغاز کردند؛ از جمله این که یارانه کشت دادند یا ذخیره سازی را بیشتر کردند که میزان این ذخیره سازی در برخی کشورها، تا دو برابر هم شده است.
وی ادامه داد: گروهی از کشورها ممنوعیت صادرات یا وضع عوارض و محدودیت را درباره روغن و غلات انجام دادند تا امنیت غذایی مردم خود را تأمین کنند.
ساداتی نژاد گفت: ایران با توجه به تغییر اقلیم و خشکسالی‌های پیاپی باز هم در قله اقتدار جنوب غرب آسیا قرار دارد، اما برای تولید مواد غذایی باید راهبرد جدید طراحی کنیم.
وی در پاسخ به این سوال که ایران در بحث تولید گندم چه اقداماتی انجام می‌دهد؟ افزود: امسال محصولات اساسی مثل گندم و دانه‌های روغنی را از ابتدای فصل زارعی، با خرید تضمینی کشت خواهیم کرد. مردم و فعالان صنعت دام و طیور پشتوانه بزرگی در طرح مردمی سازی یارانه‌ها هستند؛ یعنی تولیدکننده و مصرف‌کننده هردو از یکدیگر حمایت کردند.
وی در خصوص اینکه پس از دو هفته از اجرای طرح حذف ترجیحی، نتیجه را چگونه ارزیابی می‌کنید و فرصت و تهدیدها به چه سمتی حرکت کرده است؟ گفت: در تمامی دنیا به بخش کشاورزی یارانه تعلق می‌گیرد، اما با پرداخت ارز ترجیحی، از سال ۹۷ در ایران یارانه را به تولیدکننده پرداخت کردیم و این سیاست به صورت بدی اجرا شد. چون این سیاست نادرست است، حتی اگر به خوبی هم اگر اجرا می‌شد، باز هم نتیجه مناسبی نداشت.
وی افزود: این تخصیص یارانه به شیوه ارز ۴۲۰۰ تومانی، باعث تورم در حوزه کشاورزی شد و سرمایه گذار از بخش کشاورزی فرار کرد؛ همچنین سبب شد تا بودجه خودکفایی از این بخش حذف شده و به جای این که زیر ساخت‌های کشاورزی تقویت شود، زیر ساخت‌های تجارت تقویت و باعث افزایش تغییر کاربری اراضی کشاورزی شد.
ساداتس نژاد گفت: مزیت‌های طرح جدید به شکلی است که باعث می‌شود تا هم رقابت در حوزه کشاورزی افزایش یابد و هم مصرف‌کننده ترغیب به خرید از تولیدکننده داخلی شود.
وزیر جهاد کشاورزی گفت: این طرح در سه مرحله اجرا خواهد شد که مرحله اول اجرای آن به خوبی اجرا شده و با عبور از فاز دوم، آزاد سازی یارانه‌ها اجرا شد؛ البته در روزهای ابتدایی اختلالاتی وجود داشت، اما به مرور با فراوانی کالا و همراهی مصرف‌کننده همراه بود. مرحله سوم حمایت از تولیدکننده است که بزرگترین حامی این بخش، همان مصرف‌کننده خواهد بود.
وی در مورد اینکه وزارت جهاد کشاورزی برای تأمین سرمایه در گردش چه اقدامی انجام داده با توجه به این که یکی از دغدغه‌ها، تأمین نهاده‌های دامی بود؟ اظهار کرد: ۲۰ هزار میلیارد تومان برای اجرای طرح تأمین نهاده‌های دامی در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفت که برای تخصیص این اعتبار، ضوابطی وجود داشت، اما تلاش بر این است که این تسهیلات با سرعت و سهولت پرداخت شود. معاونت اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی در بانک مرکزی مستقر شده تا بروز هرگونه اخلالی را به سرعت رفع کنند؛ بانک‌ها نیز حتی پنجشنبه و جمعه فعال هستند و کشاورزان با مراجعه به آن‌ها می‌توانند تسهیلات مورد نظرشان را دریافت کنند.
وی ادامه داد: جمعه ۳۸۰ درصد نسبت به پنجشنبه در بخش پرداخت تسهیلات افزایش داشته ایم. قواعد بانک‌ها در حوزه پرداخت تسهیلات ۲۰ هزار میلیارد تومانی تغییر کرده و جمعه‌ها هم برای پرداخت تسهیلات فعال هستند.
ساداتی نژاد گفت: برای بازپرداخت تسهیلات نهاده‌های دامی طبق اطلاعات سامانه بازرگاه، ۶ تا ۹ ماه تنفس در نظر گرفته شده تا دامدار و مرغدار برای دریافت تسهیلات دغدغه‌ای نداشته باشند.
وزیر جهاد کشاورزی اظهار کرد: از سوی دیگر هم خرید تضمینی را انجام می‌دهیم؛ مثلاً بالای هزار تن مرغ خریداری کردیم و با وجود این که در روزهای اول اجرای طرح صف‌ها را شاهد بودیم، اکنون و با مازاد عرضه، نگرانی‌ها کاهش یافته است.
وی گفت: اولین دغدغه اتحادیه‌ها، مشکل سرمایه در گردش است که با بانک مرکزی توافق کرده‌ایم تا کارخانه‌ها و مراکز بزرگ به بانک‌ها معرفی شوند و اجازه دریافت تسهیلات داشته باشند. برای تولیدکنندگان کوچک هم به سمت صندوق‌های سرمایه‌گذاری رفته‌ایم؛ همچنین دامدار کارت را تا سقف ۵۰ میلیون تومان برای خرید نهاده شارژ کردیم.
ساداتی نژاد تصریح کرد: تولید مازاد مرغ، تخم مرغ و شیر در استان‌ها را خریداری می‌کنیم و از بخش خصوصی خواسته‌ایم تا مازاد را صادر کند که تمام عوارض صادراتی با اجرای این طرح، لغو و در صورت لزوم با دستور معاون اول رئیس‌جمهور، مشوق صادراتی به مدت محدود لحاظ خواهد شد.
وی گفت: سامانه بازارگاه تعطیل نشده و تمام نهاده‌های وارداتی هم، باید از گمرک مستقیم وارد این سامانه شود.
وی در پاسخ به این سوال که چه تضمینی برای جوجه ریزی دارید، اظهار کرد: خرید قراردادی را از اکنون انجام می‌دهیم و محصول مرغدار را پیش خرید می‌کنیم تا جوجه ریزی کنند و هیچ نگرانی نداشته باشند. هم در بخش تسهیلات از مرغداران حمایت می‌کنیم و هم پیش خرید را در زمان جوجه ریزی تضمین می‌کنیم.
وزیر جهاد کشاورزی در مورد اینکه بعد از مردمی سازی یارانه‌ها، قیمت بسیاری از اقلام افزایشی بود؛ آیا قاچاق هم کاهش یافته است؟ گفت:
مردمی سازی یارانه‌ها به نفع مردم است و کار سختی بود که در بلند مدت نتایجش دیده می‌شود؛ اگر اتفاق نمی‌افتاد، تورم بسیار زیاد می‌شد. قبلاً قاچاق زیادی داشتیم، اما اکنون کاهش یافته است.
وی در خصوص اینکه برای خودکفایی در تأمین گندم، ذرت، سویا و دانه‌های روغنی چه کرده ایم؟ گفت: در این بخش سیاست خرید تضمینی را در پیش گرفته ایم؛ خرید گندم آغاز شده که نسبت به پارسال افزایشی بوده است. امسال یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن گندم فقط از استان خوزستان خرید داشته ایم که تا روز دوشنبه، کل مطالبات کشاورزان خوزستانی پرداخت می‌شود.
به گفته وی، نتایج خرید تضمینی گندم برای گندمکاران، در سال آینده مشخص می‌شود.
وی افزود: سیاست خرید تضمینی را برای دانه‌های روغنی و سویا و ذرت هم در پیش گرفته ایم؛ ۱۵ هزار و ۳۰۰ تن کلزا خرید داشته ایم، رشد کاشت سویا را در دستور کار قرار داده و ۲۵۰ هزار هکتار کشاورزی قراردادی انجام داده ایم. تعداد کشت را در سال بالا می‌بریم، اما محدودیت و میزان تولید محصولات آب بر را افزایش می‌دهیم و از تولید غلات حمایت می‌کنیم.