شرایط تسهیلات کوتاه‌مدت و میان میان‌مدت بانک توسعه و تجارت اکو چیست؟

کارگاه آموزشی با مشارکت بانک توسعه و تجارت اکو در اتاق ایران برگزار شد؛ در این کارگاه آموزشی معاون عملیات بانک توسعه و تجارت اکو، شرکت‌های بخش خصوصی از ایران و کشورهای عضو اکو، وزارت امور خارجه، دبیرخانه اتاق اکو و سازمان اکو حضور داشتند.

در ابتدای جلسه، معاون بانک توسعه و تجارت اکو به سابقه تأسیس بانک توسعه تجارت اکو (ETDB) اشاره کرد. این بانک در سال 2008 در استانبول با سرمایه‌ای حدود 1 میلیارد دلار، باهدف تسهیل تجارت و بازرگانی بین کشورهای عضو و اعطای خطوط اعتباری و تسهیلات لازم به تجار، بازرگانان و شرکت‌های فعال در منطقه تأسیس شد.

موافقت‌نامه تأسیس بانک توسعه و تجارت اکو در سال 1995 در اسلام‌آباد و توسط سه کشور ایران، پاکستان و ترکیه امضا و تصویب شد. از طرف دیگر، در سال‌های 2014 و 2015 افغانستان، آذربایجان و قرقیزستان به عضویت اکو درآمدند. گفته می‌شود که برخی از کشورها، قزاقستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان عضو بانک توسعه تجارت اکو نیستند. سرمایه پرداخت‌شده این بانک 440.40 میلیون دلار و کل سهام آن برابر با 495.72 میلیون دلار است.

 در این جلسه، رکاب‌دار؛ معاون عملیات بانک توسعه و تجارت اکو گفت: این بانک تسهیلات خود را در سه قالب عمده ارائه می‌کند:

-برنامه تأمین مالی تجاری کوتاه‌مدت

در جهت افزایش تجارت درون منطقه‌ای اکو، این بانک تسهیلات کوتاه‌مدت تجاری به شرکت‌های مستقر در کشورهای عضو ارائه می‌کند؛

الف- تسهیلات پیش از حمل کالا (Pre Shipment)

ب- تسهیلات پس از حمل کالا (Post Shipment)

در این رابطه موافقت‌نامه‌های لازم بین بانک‌های عامل برای ارائه این تسهیلات و بانک تجارت و توسعه اکو به امضا رسید. تاریخ حمل کالا در این تسهیلات می‌تواند تا یک ماه قبل از درخواست وام باشد- حمل کالا باید در زمان پرداخت وام صورت گیرد. تسهیلات صادراتی به‌تمامی کشورهای جهان و تسهیلات وارداتی صرفاً به واردات از کشورهای عضو اکو تعلق می‌گیرد.

-تسهیلات توسعه شرکت‌های کوچک و متوسط (SMEs)

این تسهیلات توسط بانک‌های عامل به شرکت‌های کوچک و متوسط در سطح کشورهای عضو جهت توسعه فعالیت‌ها اعطا می‌شود که می‌تواند در قالب سرمایه‌گذاری یا سرمایه در گردش بکار گرفته شود. مدت بازپرداخت این تسهیلات تا 4 سال و دوره تنفس یک‌ساله است.

بخش‌های کسب‌وکار کشاورزی، تولید، صنعت و ساختمان بخش‌های ارجح در این نوع تسهیلات هستند.
-تأمین مالی طرح‌ها و شرکت‌ها (CPF):

این بخش شامل محصولات ذیل می‌شود:

 تسهیلات شرکت‌ها (تأمین مالی تجاری کالاهای خاص):

این تسهیلات در بخش‌های دولتی و خصوصی ارائه می‌شود؛ همچنین صادرات از کشورهای عضو اکو به کلیه کشورها هدف است. در این طرح قیمت‌گذاری بر اساس بازار و سیاست‌های تأییدشده بانک صورت می‌گیرد.

تأمین مالی طرح‌ها:

این بخش شامل شرکت‌های دولتی و خصوصی است و حداکثر 50 درصد هزینه سرمایه‌گذاری در طرح‌ها را پوشش داده است.

قیمت‌گذاری طرح‌ها و طول دوره بازپرداخت به ماهیت، تأثیرگذاری، ساختار و سایر مشخصات طرح بستگی دارد. بخش‌های انرژی، زیرساخت‌ها –کشاورزی و حمل‌ونقل در این زمینه دارای اولویت اعطای تسهیلات هستند.

 معیارهای ضروری جهت اخذ تسهیلات میان‌مدت به شرح زیر است:

استفاده‌کنندگان از تسهیلات فوق اعم از حقیقی یا حقوقی می‌بایست واجد شرایط ذیل باشند:

-شرکت‌های متقاضی استفاده از تسهیلات مزبور می‌بایست در اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت رسیده باشد.

-حداکثر 250 نفر نیروی انسانی (به‌غیراز نیروی انسانی پیمانی) در اختیار داشته باشد.

-گردش سالانه سرمایه آن‌ها از 15 میلیون یورو بیشتر نباشد.

-شرکت‌های تابعه آن‌ها بیشتر از 250 کارمند نداشته باشند.

-شرکت‌های دولتی مجاز به استفاده از تسهیلات اکو بانک نیستند.

-دارای فعالیت تجاری سالم و مطابق با قوانین و استانداردهای بین‌المللی باشند.

-جزء شرکت‌های ورشکسته نباشد.

شرایط استفاده از تسهیلات میان‌مدت چیست؟

برای تأمین مالی سرمایه در گردش شرکت‌های تولیدی، تجاری، کشاورزی و صنعتی جهت تولید، تجارت یا خدماتی تسهیلات میان‌مدت ارائه می‌شود.

مراحل اجرائی استفاده از تسهیلات میان‌مدت ECO عبارت است از:

-مراجعه متقاضی به دبیرخانه هیات راهبری مستقر در سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران. -انجام بررسی‌های کارشناسی توسط دستگاه اجرائی و اعلام نظر به بانک عامل جهت انجام بررسی توجیه اقتصادی، فنی و مالی طرح و نیز به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران جهت انسداد سهمیه ارزی

-پذیرش اولیه عاملیت و اخذ اسناد و مدارک موردنیاز از متقاضی جهت انجام بررسی‌های جامع و صدور مصوبه اعتباری از سوی بانک عامل

-اخذ و بررسی قرارداد تجاری منعقده فی‌مابین متقاضی و فروشنده (تأییدشده از سوی وزارتخانه ناظر) توسط شعبه

-انجام مراحل ثبت سفارش در اداره کل دفتر ثبت سفارش و نظارت بر مبادلات بازرگانی وزارت بازرگانی

-گشایش اعتبار اسنادی

-حمل کالا، ارائه و معامله اسناد به روال معمول و استفاده از تسهیلات 

در این نشست گفته شد بخش خصوصی برای دریافت تسهیلات بانک در غالب corporate Finance لازم است ابتدا درخواست خود را به بانک توسعه و تجارت اکو ارائه کرده و در پی آن گزارش‌ها خواسته‌شده از سوی بانک مثل گزارش‌ها مالی سه‌ساله و ترازنامه، طرح کامل کسب‌وکار و مطالعه امکان‌سنجی در قبال ضمانت‌نامه بدون قید و شرط (Unconditional) از طریق بانک‌های عامل داخلی را به بانک ارائه کند.

تسهیلات خطوط اعتباری کوتاه‌مدت از طریق بانک‌های عامل داخلی (کارآفرین و پاسارگاد) باتحمل ریسک ارز و ریسک مشتری به بخش خصوصی ارائه می‌شود که به‌دلیل نوسانات نرخ ارز و یورویی بودن این تسهیلات، استقبال از این تسهیلات پایین است.

ایران تاکنون حدود 72 میلیون یورو در غالب Project Finance  و حدود 70 میلیون یورو در غالب Corporate Finance از تسهیلات این بانک استفاده کرده است.