پرداخت یارانه نقدی یکی از مشکلات اصلی دولت یازدهم است؛ دولت برای پرداخت یارانه‌ها با مشکل منابع مالی درگیر است و بودجه عمرانی دولت، صرف توزیع نقدی یارانه‌ها می‌شود. اما در میان حجم عظیم مشکل نقدینگی دولت، عده‌ای از افزایش یارانه نقدی از مبلغ 45 هزار تومان به 100 تا 250 هزار تومان می‌گویند. کارشناسان و تحلیل‌گران معتقد هستند که دولت باید درباره معضل یارانه‌ها با مردم گفت‌وگو کند. دولت باید بگوید که کل بودجه عمرانی کشور چقدر است و میزان پرداخت کل ماهانه از طریق یارانه‌ها چقدر؛ رئیس‌جمهور باید به مردم بگوید که یارانه‌های نقدی بلایی اصلی اقتصاد کشور است.
مهدی پازوکی، اقتصاددان در گفت‌وگو با پایگاه خبری اتاق ایران درباره پرداخت یارانه‌های نقدی به مردم می‌گوید: «پرداخت یارانه نقدی به مردم، مهلک‌ترین ضربه را به اقتصاد ایران زده است؛ هیچ کشوری با اقتصاد خود چنین نمی‌کند که ما تیشه به ریشه اقتصاد خود می‌زنیم.» او شبیه‌ترین کشور را به این الگو ونزوئلا می‌داند که این روزها زیاد از اقتصادان کشور گفته می‌شود.
پازوکی می‌گوید: «دولت در تقویم هرماه، دو بار به مردم حقوق پرداخت می‌کند؛ یک‌بار به کارکنان خود و بار دیگر در زمان پرداخت یارانه‌ها؛ درحالی‌که صندوق‌های بازنشستگی کشور ورشکسته هستند.»
پازوکی درباره میزان پرداخت دولت چنین می‌گوید: «دولت در سال 30 هزار میلیارد تومان به صندوق کشوری و لشکری پرداخت می‌کند. این‌ها مشکل امروز دولت است؛ اما کسانی که از افزایش یارانه‌ها می‌گویند یا علم اقتصاد نمی‌دانند یا اینکه از منابع درآمدی دولت هیچ اطلاعی ندارند.»
نفت و مالیات صرف چه می‌شود؟
منبع درآمدی دولت از محل فروش نفت و دریافت مالیات از مردم تأمین می‌شود. پازوکی تحولات بازار بین‌المللی نفت را به شوک نفتی و شوک به درآمد دولت می‌داند و اما او از مالیات و نحوه پرداختان انتقاد می‌کند. او با سؤالی می‌پرسد: «چند درصد از مردم مالیات پرداخت می‌کنند؟ چقدر از این مالیات از طبقه بالای اجتماعی دریافت می‌شود و این حجم از مالیات چقدر است و صرف چه اموری می‌شود؟ دولت باید به این سؤالات پاسخ شفافی بدهد تا همه متوجه شوند که حجم درآمد دولت با حجم هزینه‌های او نسبت خوبی ندارد. در ایران فرار مالیاتی بسیار بالاست و کسانی که درآمد نجومی دارند به همان سهم مالیات نمی‌پردازند.»
چقدر از جمعیت ایران یارانه می‌گیرند؟
پازوکی می‌گوید: «از 80 میلیون نفر جمعیت ایران، حدود 76 میلیون نفر یارانه دریافت می‌کنند؛ دولت ماهانه حدود 3 هزار و 400 میلیارد تومان یارانه پرداخت می‌کند که جمع سالانه آن، 42 هزار میلیارد تومان است. بودجه عمرانی به‌صورت یارانه نقدی توزیع می‌شود؛ درحالی‌که قرار بود بودجه نفت صرف توسعه و ساخت زیربناهای عمرانی کشور شود و مالیات صرف بودجه جاری و عمرانی کشور شود. اما در طول دولت نهم و دهم، بودجه جاری کشور بزرگ‌تر شد و بودجه عمرانی به زیر 50 درصد رسید؛ این‌ها را به‌صورت نقدی دست مردم دادند.»
او از وضعیت امروز دولت یازدهم می‌گوید: «دولت یازدهم درگیر بحران‌های بزرگی است و یکی از این بحران‌ها یارانه‌های نقدی است. دولت به پیمانکاران بخش خصوصی بدهکار است و نمی‌تواند بدهی خود را بپردازد. پروژه‌های عمرانی به دلیل کمبود نقدینگی تعطیل است و دولت درامد خود را به‌صورت یارانه توزیع می‌کند؛ این ظلم به توسعه و عمران کشور است.»
چه باید کرد؟
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی می‌گوید: «دولت فقط و فقط باید به سه دهک پایین جامعه یارانه بپردازد؛ این‌ها حدود 8-10 میلیون نفر هستند. آن‌ها که مستمری می‌خواهند باید در کمیته امداد ثبت‌نام کند و بعد از بررسی، دولت به آن‌ها یارانه بپردازد.»
او زمان این کار را بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری دوره دوازدهم می‌داند. پازوکی درباره علت این پیشنهاد می‌گوید: «یارانه و پرداخت یارانه نقدی شعار پوپولیست‌هاست. اگر دولت در این شرایط یارانه را قطع کند؛ یعنی به پوپولیست‌ها اجازه داده که تفکر خود را ادامه دهند. دولت باید در شهریور 1396 یارانه‌ها را موردبررسی مجدد قرار دهد.» او لازمه پرداخت یارانه و اجرای فاز بعدی یارانه‌ها را داشتن بانک اطلاعاتی قوی می‌داند که باید مبنای عمل و تصمیم‌گیری درست قرار بگیرد.