اقتصاد جهان روی گسل انتخابات امریکا

بزرگ‌ترین اقتصاد جهان است؛ یک تلنگر در بازارهای این کشور مساوی است با زلزله‌ای 10ریشتری در بازارهای جهان؛ به همین خاطر است که انتخابات ریاست‌جمهوری آن نیز اهمیت دارد. حتی به لحاظ سیاسی هم فرقی نمی‌کند هیلاری کلینتون به کاخ سفید راه پیدا کند یا دونالد ترامپ اما در دنیای اقتصاد تفاوت زیاد است. شاید به لحاظ سیاسی یا اجتماعی برای ایرانی‌ها خیلی مهم نباشد چه کسی رئیس‌جمهوری ایالات متحده امریکا باشد اما به لحاظ اقتصادی خیلی مهم است که کدام یک از دو نامزد فعلی به ریاست‌جمهوری امریکا می‌رسند. مناظره‌های دو نامزد یکی‌یکی برگزار می‌شود و مبارزه اقتصادی در قالب مبارزه سیاسی به صورتی بسیار برجسته خودش را نشان می‌دهد. کلینتون سال‌ها تجربه در سیاست خارجی دارد و به سیاست داخلی امریکا بسیار وارد است. بر همین اساس او در هر زمینه‌ای از انرژی‌های تجدیدپذیر گرفته تا ضمانت‌های مرخصی استعلاجی، برنامه‌ای دقیق و جزئی ارائه کرده‌است. او حتی در وبسایت خود به تمامی این موارد پرداخته و آن‌ها را برای مشاهده مردم در دسترس همگان قرار داده‌است. در مقابل ترامپ از دنیای سیاست چیزی نمی‌داند؛ او یک‌راست از دنیای تجارت و کسب‌وکار به دنیای سیاست راه پیدا کرده‌است. همه او را به نام تاجری بزرگ و موفق می‌شناختند اما اکنون او نامزد پیشرو جمهوری‌خواهان در انتخابات ریاست‌جمهوری امریکاست. او در مقابل هیلاری در مورد مسائل به شکل کلان‌تری صحبت می‌کند می‌کند مثلاً صرفاً سیاست‌های کلان خود را در حوزه مالیات یا تجارت بیان می‌کند اما به صورت جزئی حرفی برای گفتن ندارد.

هم هیلاری کلینتون نامزد دموکرات و هم دونالد ترامپ نامزد جمهوری‌خواه ادعا کرده‌اند که این انتخابات برای بهبود اقتصاد امریکاست. یعنی هدف اصلی که هر دو طرف بر آن تأکید کرده‌اند در یک کلمه «اقتصاد» است. دلیل اصلی تأکید هر دو طرف نیز به وضعیت اقتصاد امریکا باز می‌گردد. بسیاری از مردم امریکا بابت شرایط اقتصادی در این کشور گله‌مند هستند. بر اساس گزارش وال‌استریت ژورنال، بسیاری از امریکایی‌ها ادعا می‌کنند که در 15سال گذشته وعده‌های رئیس‌جمهورهای امریکایی در مورد اقتصاد محقق نشده‌است. گزارش‌ها نشان می‌دهد که در حال حاضر دو حباب عمده یکی در مسکن و دیگری در بازار سهام این کشور وجود دارد. به همین خاطر است که نامزدهای ریاست‌جمهوری نیز همگی تکیه خود را روی اقتصاد قرار داده‌اند. دونالد ترامپ می‌گوید: «اگر کاری که باید انجام بدهیم را به درستی انجام دهیم، می‌توانیم جرقه بزرگ‌ترین انقلاب اقتصادی را بزنیم. این مسئله آنقدر واضح است که حتی دموکرات‌ها هم آن را قبول دارند.» همین یک جمله از ترامپ که در وال‌استریت ژورنال منتشر شده به خوبی نشان می‌دهد که او اقتصاد را هدف خود قرار داده تا به پیروزی دست پیدا کند. ترامپ اصلی‌ترین سیاست اقتصادی خود را روی مالیات قرار داده‌است. او قول داده قوانین زائد را در این زمینه حذف کند و برنامه‌هایی نیز برای ایجاد شغل‌های جدید ارائه کرده‌است.

اصلی‌ترین وعده ترامپ در زمینه هزینه دفاع است که آن را افزایش خواهد داد و همچنین او قول داده که روی زیرساخت‌های این کشور بیشتر کار کند اما برنامه‌ای دقیق با جزئیات ارائه نکرده‌است. ترامپ قول داده بیشترین هزینه را صرف سلامت افراد کند. در مقابل، هیلاری کلینتون می‌گوید: «نسل پیشین امریکا بزرگ‌ترین اقتصاد جهان را ساختند. اکنون قدرتمندترین طبقه متوسط در امریکاست؛ امروز شما می‌توانید در امریکا کار کنید و به پیشرفت دست پیدا کنید. با پیشرفت شما امریکا هم جلو می‌رود. باید دوباره مشاغل را تقویت کنیم». کلینتون از سیاست‌های مختلفی در حوزه اقتصاد پرده‌برداری کرده‌است. برخی از این سیاست‌ها مربوط به ایجاد اشتغال می‌شوند و برخی دیگر به زیرساخت‌ها و انرژی پاک ارتباط دارند. از آنجا که او یک دموکرات است به محیط‌زیست اهمیت بسیاری می‌دهد و در نتیجه انرژی‌های تجدیدپذیر را در اولویت‌های اقتصادی خود قرار داده‌است. او از تلاش‌های فدرال در زمینه دستمزد حداقلی حمایت کرده و تلاش دارد به قانون مهاجرت رسیدگی کند. نقطه قوت هیلاری کلینتون، «زنان» هستند. او طرفدار پروپا قرصِ زنان است و قرار است نقش آن‌ها را به عنوان نیروی کار در جامعه پررنگ‌تر کند. او همچنین در مورد زندان‌ها اعلام کرده که زندان‌های امریکا نباید از جوانان امریکایی پر شود، این افراد نیروی کار و سرمایه کشور هستند که باید از آن‌ها در راه درست استفاده شود.

این انتخابات ریاست‌جمهوری در امریکا محل تلاقی اندیشه‌ها در زمینه تجارت و جهانی شدن بوده‌است. در حالی‌که یک طرف به تجارت و اقتصاد آزاد معتقد است طرف دیگر اقتصاد را امری بسته می‌داند که دولت باید بر آن تا حد ممکن رضایت داشته باشد. اکونومیست در گزارشی از انتخابات 2016 امریکا به عنوان نماد دوقطبی شدن جامعه امریکایی یاد کرده‌است. بر اساس این گزارش، در امریکا تا کنون هیچ‌گاه این اندازه دودستگی حاکم نبوده‌است. سیاست‌ها در زمینه مالیات تنها یکی از صدها مسئله‌ای است که دو طرف در مورد آن نظرات کاملاً متضاد یکدیگر دارند. یک‌طرف به دنبال افزایش مالیات افراد ثروتمند جامعه و طرف دیگر به دنبال کاهش مالیات این دسته از افراد است.

شوک مناظره به بازار

مبارزه هیلاری و دونالد نه تنها به لحاظ آینده اقتصادی اهمیت دارد بلکه همین حالا هم روی اقتصاد جهان اثرگذار است. مناظره این دو نامزد امریکایی تکانه‌هایی را به بازارهای جهانی وارد کرده‌است. هیلاری با کت‌وشلوار نارنجی‌رنگ خود مقابل دونالد ترامپ قرار گرفت و در 90دقیقه مناظره تلاش کرد او را شکست بدهد. بسیاری از تحلیل‌گران اقتصادی بعد از پایان این مناظره اعلام کردند که بازار به بُرد هیلاری کلینتون رأی داد. دلیل اصلی تحلیل‌گران نیز افزایش ارزش پزوی مکزیک بود. در آن 90دقیقه‌ای که ترامپ به کلینتون می‌گفت فیش‌های پرداخت مالیات خود را در صورت انتشار ایمیل‌های پاک‌شده او منتشر می‌کند، ارزش پزوی مکزیک در برابر دلار افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا کرد. تحلیل‌گران در سی‌ان‌بی‌سی نوشته‌اند این افزایش ارزش از سوی ارزهای خارجی به این معناست که هیلاری در این میدان پیروز شده‌است. پزوی مکزیک در حقیقت ابزار شرط‌بندی تحلیل‌گران و کارشناسان سیاسی و اقتصادی در زمینه برد و باخت ترامپ بود. این جریان در سیاست تجارت ترامپ ریشه دارد. او بارها اعلام کرده که برای ورود کالاهای مکزیکی به امریکا تعرفه‌های جدیدی در نظر خواهد گرفت. او همچنین بارها مکزیک را به فرستادن «مجرم» به امریکا محکوم کرده‌است؛ حتی دیدار او از مکزیک در نهایت به یک جنگ تمام‌عیار در توییتر تبدیل شد. به همین دلایل است که تحلیل‌گران با قوت گرفتن ارز مکزیک، بُرد هیلاری در برابر دونالد را اعلام کردند. البته هیلاری هم چندان برنده قاطعی نبوده، برخی از تحلیل‌گران در سی‌ان‌بی‌سی معتقدند که وضعیت تجارت دلار در برابر ین می‌تواند اوضاع هیلاری را مشخص کند که ظاهراً آن هم چندان خوب نبوده‌است. شاید هیلاری پیروزی قاطعانه در مناظره خود در برابر دونالد نداشته اما به دلیل اهمیت پزوی مکزیک و افزایش ارزش آن، تحلیل‌گران اعلام کردند بازار به نفع هیلاری رأی داده‌است. به این ترتیب مناظره اول به نفع زن نارنجی‌پوش تمام شد.

دونالد ترامپ در نخستین مناظره انتخاباتی ریاست‌جمهوری امریکا دوباره روابط تجاری امریکا را مورد نقد قرار داد و به سازنده خودروی فورد حمله کرد. او در صحبت‌های خود به معامله تجاری با نام NAFTA اشاره کرد و آن را یکی از بدترین معاملات تجاری امریکا دانست که با دو کشور مکزیک و کانادا صورت می‌گیرد. او همچنین شرکت خودروسازی فورد را مورد نقد قرار داد و گفت این شرکت شغل‌های امریکایی را به دست مکزیکی‌ها می‌سپارد. اما مسئولان فورد بیکار ننشستند و بلافاصله در توئیتر خود تصریح کردند که هیچ کارگر امریکایی شغل خود را به مکزیکی‌ها نداده و این شرکت تا سال 2018 ساخت خودروهای کوچک خود را از مکزیک خارج خواهد کرد. بر اساس توئیتر فورد، این شرکت قصد دارد دو خودروی جدید را به دست کارگران امریکایی بسازد به این ترتیب نه تنها تأثیر منفی روی اوضاع اشتغال در امریکا نخواهد داشت بلکه اثرات مثبتی نیز در ایجاد اشتغال به دنبال خواهد داشت. با این وجود ترامپ همچنان بر این باور است که این سیاست‌ها باعث شده امریکایی‌ها 5میلیون شغل خود را به مکزیکی‌ها و چینی‌ها ببازند. مناظره‌های نامزدهای ریاست‌جمهوری امریکا یکی‌یکی برگزار می‌شود و بالاخره یکی از دو طرف پیروز میدان می‌شود اما این وسط اقتصاد بازیچه‌ای است که در دست هیچ‌کدام از طرفین ماجرا سرنوشت چندان خوبی نخواهد داشت.

سیاست‌های اقتصادی کلینتون در برابر ترامپ