افزایش باروری و ثمردهی زمین‌های کشاورزی تا میزان زیادی به کود بستگی دارد. کودهای خوب حتی می‌توانند به کاهش انتشار کربن در جو زمین کمک کنند. خاک‌هایی که در جذب دی‌اکسید کربن کارایی بیشتری دارند اجازه ورود کربن به جو زمین را نمی‌دهند. کودهای خوب می‌توانند حال و روز این روزهای کشاورزی را به کلی تغییر بدهند. اما آنطور که بهنام تاج‌الدینی عضو کمیسیون کشاورزی اتاق ایران و فعال عرصه کشاورزی در ارومیه می‌گوید، وضعیت کود در ایران اصلاً خوب نیست. او که رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ارومیه و نائب‌رئیس اول اتحادیه ملی محصولات کشاورزی معتقد است کیفیت کود و سموم در ایران خوب نیست و روی کیفیت نهایی محصولات اثر منفی می‌گذارد. او در گفت‌وگو با پایگاه خبری اتاق ایران، کیفیت و کمبود کود را دو چالش عمده در این زمینه می‌داند.
کیفیت کود و سموم پایین است
تاج‌الدینی در ابتدای صحبت‌های خود مقوله باغات خودش را جدا می‌کند و به صورت کلی به نهادهای کشاورزی ایران می‌پردازد. او در گفت‌وگو با پایگاه خبری اتاق ایران می‌گوید: «در کل نهادهای کشاورزی در بخش کشاورزی هم به لحاظ کود و هم به لحاظ سموم به پایین‌ترین سطح کیفیتی رسیده‌اند. به همین خاطر است که کیفیت نهایی محصولات پایین آمده‌است.»
نائب‌رئیس اول اتحادیه ملی محصولات کشاورزی می‌گوید: «یعنی بخش کشاورزی با تمام تلاشی که می‌کند و تمام هزینه‌ای که در این راه خرج می‌کند، باز هم کیفیت پایینی دارد. متأسفانه کودهای ما کیفیت خیلی پایینی دارند، سموم هم کیفیت بسیار پایینی دارند و جوابدهی واقعی را ندارند. این یکی از عامل‌های کاهش کیفیت محصولات نهایی است.» او تأکید می‌کند: «ما فقط می‌گوییم کیفیت بهتر، هزینه کمتر؛ اما متأسفانه کودهای ما کیفیت خوبی ندارند. ما هزینه می‌کنیم اما کیفیت محصولات‌مان خوب نمی‌شود. فقط هزینه می‌کنیم.»
کودهای استاندارد هم بی‌کیفیت هستند
طبق گفته رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ارومیه، مواد اولیه را بیشتر وارد می‌کنند و اینجا تبدیل به کود می‌کنند. او می‌گوید: «اما ما از زیرمجموعه‌های جهاد کشاورزی کودها را خریداری می‌کنیم یعنی همان‌هایی که ممهور به مهر استاندارد شرکت حمایت دولتی باشد.» او ادامه می‌دهد: «ما این‌ها را خریداری می‌کنیم. ولی باز هم در کل جوابدهی کودها و سموم فعلی خیلی پایین است. یعنی در کیفیت محصولات ما تأثیر آن‌چنانی ندارد.»
آنطور که عضو کمیسیون کشاورزی اتاق ایران می‌گوید، نرخ کود هم متفاوت است. او می‌گوید: «نرخ کود بستگی به نوع کود، درصد ازت و فسفر، وزن آن و سایر موارد دارد. کودها نرخ ثابتی ندارند.» او ادامه می‌دهد: «تحریم‌های ظالمانه باعث شد مواد اولیه درجه‌یک به طور رسمی وارد کشور نشود. این اصلی‌ترین عامل بود. البته می‌شد عملکردی بهتر از این هم داشت. متأسفانه در بخش‌های مختلف کشاورزی، کیفیت سموم و کودهای کشاورزی واقعاً پایین است.»
نرخ کود ثابت نیست
در حال حاضر کشاورزان برای کود یارانه‌ای دریافت نمی‌کنند. تاج‌الدینی در این باره می‌گوید: «کود مدتی است که آزاد شده در حالی‌که قبلاً جهاد کشاورزی از طریق خدمات کشاورزی آن را به دست کشاورز می‌رساند. قبلاً کودها ارزان بودند و دولت یارانه آن را پرداخت می‌کرد.» اما طبق گفته این فعال عرصه کشاورزی، رفته‌رفته نرخ کود آزاد شد. او می‌گوید: «میزان مصرف کود هم در ازای هر هکتار بستگی به نوع محصول دارد. مثلاً باغ سیب به میزان متفاوتی از کود نیاز دارد.»
کمبود کود پتاس در آذربایجان غربی
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ارومیه می‌گوید: «به صورت کلی با کمبود کود هم مواجه هستیم. به ویژه در مورد کود پتاس در آذربایجان غربی همیشه با مشکل کمبود مواجه بوده‌ایم. این در حالی است که کود پتاس مستقیماً با کیفیت محصول در ارتباط است.» او ادامه می‌دهد: «البته ما در این زمینه گلایه کردیم، نامه نوشتیم؛ هم رسیدگی و هم بررسی کرده‌اند. در اتاق ایران هم به این مسئله رسیدگی شده‌است. آن‌ها این مسئله را خیلی جدی گرفته‌اند. ان‌شاالله که از این به بعد کیفیت کودها بالا برود.»
تاج‌الدینی می‌گوید: «اگر به واحدهای مختلف مجوز بدهند، بخش خصوصی می‌تواند کودهای باکیفیت وارد کند. این یکی از راهکارهای آن است. اما این هم به وزارت جهاد کشاورزی بستگی دارد. به هر حال، اکنون اصلی‌ترین چالش نخست کیفیت و دوم کمبود آن است.»