متواضعانه برخورد می‌کند و از لابه‌لای صحبت‌هایش واضح است که تمایل زیادی به ارتقای روابط ایران و بلغارستان دارد. با وجود اینکه تنها یک‌سال و نیم است به عنوان سفیر بلغارستان در ایران مشغول به کار است اما فارسی را خوب می‌فهمد و صحبت می‌کند. البته آنطور که خودش می‌گوید، پیش از آغاز به کار نیز به زبان فارسی صحبت می‌کرده‌است. با همان تواضعی که در برابر فعالان اقتصادی بخش خصوصی اتاق ایران دارد درخواست مصاحبه با پایگاه خبری اتاق ایران را می‌پذیرد. کریستو پولنداکف سفیر بلغارستان در ایران است. از سطح روابط تجاری ایران و بلغارستان راضی نیست و تلاش می‌کند آن را به حد مطلوبی ارتقا بدهد. بخش خصوصی ایران را چابک و تشنه برقراری روابط تجاری می‌داند اما معتقد است تحریم‌ها باعث شده نظام بخش خصوصی قدیمی بماند و به همین خاطر بر این باور است که بخش خصوصی ایران باید به روز شود. با راهکارهای مشخصی مانند توریسم به دنبال افزایش مبادلات تجاری ایران و بلغارستان است و معتقد است فرصت‌های بسیاری برای سرمایه‌گذاری بین دو کشور وجود دارد.
فرصت‌های تجارت بین ایران و بلغارستان به چه صورت است؟
واقعیت این است که فرصت‌های بیشماری وجود دارد. پایه و شالوده خوبی نیز برای برقراری ارتباط بین دو کشور است. ما توافقات دو جانبه بسیاری داریم که می‌تواند فضا را برای همکاری بین دو کشور ایجاد کند. ما می‌توانیم با توان اقتصادی خود بسیاری از نیازهای ایرانی‌ها را برطرف کنیم. بر عکس این ماجرا هم حاکم است و ایران می‌توان با توان خود، موارد نیاز ما را برطرف کند و به این ترتیب می‌توانیم مکمل یکدیگر باشیم. به همین خاطر است که من تصور می‌کنم ما مقدمات لازم برای برقراری ارتباط اقتصادی دو جانبه موثر را داریم.
آیا فرصت‌های سرمایه‌گذاری بین دو کشور وجود دارد؟ این فرصت‌ها بیشتر در کدام بخش‌هاست؟
بله؛ مطمئناً وجود دارد. نخست اینکه ما توافق مشترک در زمینه تشویق به سرمایه‌گذاری دوجانبه داریم. این سندی است که سال‌ها پیش شکل گرفته و هنوز در دست اجراست. این سند می‌تواند برای سرمایه‌گذاری در هر دو کشور مورد استفاده قرار بگیرد. ما همچنین توافقی برای مالیات دو برابر داریم. یعنی اگر سرمایه‌گذاران در یکی از دو کشور سرمایه‌گذاری کنند، مالیات را تنها در یکی از دو کشور پرداخت می‌کنند. از پرداخت مالیات به کشور دیگر معاف می‌شوند. این مسئله به تنهایی می‌تواند فرصت‌های بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاری ایجاد کند. سرمایه‌های آزاد امری بسیار مهم هستند. احتمالاً ایرانی‌هایی وجود دارند که بخواهند روی اقتصاد بلغارستان به عنوان یکی از اقتصادهای اتحادیه اروپا سرمایه‌گذاری کنند. این باعث پیشرفت ثابت و با دوامِ اقتصاد می‌شود. نظام بانکی باثباتی را هم ایجاد می‌کند. برعکس این قضیه هم حاکم است. باز شدن درهای ایران به روی خارجی‌ها با فرصت‌های بسیاری برای سرمایه‌گذاری همراه بوده‌است. شما در کشور خود فرصت‌های بسیاری برای سرمایه‌گذاری خارجی‌ها دارید و این مسئله برای فعالان اقتصادی بلغارستان و اتحادیه اروپا از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. آن‌ها هم باز شدن فضای اقتصادیِ کشور شما را فرصتی می‌بینند که باید از آن بهره ببرند.
شما پیش‌تر در جلسه‌ای که با آقای شافعی داشتید در مورد توریسم و گردشگری صحبت کردید، اصلی‌ترین مشکلات و چالش‌ها در مورد گردشگری بین دو کشور چیست؟
من هیچ مشکلی برای گردشگری بین دو کشور نمی‌بینم تنها چیزی که باید شاهد آن باشیم افزایش حجم گردشگری است. سال گذشته بیش از 20هزار توریست ایرانی از بلغارستان دیدن کردند؛ تنها مسئله‌ای که وجود دارد در مورد ظرفیت است. ما به پروازها و چارترهای بیشتری نیاز داریم. نفع ما قطعاً در این کار است.
آیا برنامه‌هایی در این رابطه وجود دارد؟
بله. ما این پروازها را افزایش می‌دهیم. من اخیراً با 23 آژانس مسافرتی دیدار و صحبت‌هایی داشته‌ام و از آن‌ها خواسته‌ام به مقصد بلغارستان نیز فعالیت کنند. هفته گذشته دیداری با آن‌ها داشتم. آن‌ها هم از برنامه‌های خود برای دو برابر کردن تعداد توریست‌ها برای سال آینده صحبت کردند.
بلغارستان چه نیازهای تجاری دارد؟
ما در بلغارستان برای انجام هر کسب‌وکاری بسیار ساده هستیم. تلاش کرده‌ایم بوروکراسی را در پایین‌ترین سطح نگه داریم. همچنین تلاش ما همیشه برای ایجاد فضای اقتصادیِ باز و مهیا کردنِ محیط برای انجام کسب‌وکار بوده‌است. بخش دیگر سعی ما مربوط به ایجاد نظام بانکیِ باثبات بوده‌است. خطوط اعتباریِ ما کاملاً مشخص و معتبر هستند. همچنین امکانات را برای سهولت در سفر به حداکثر رسانده‌ایم. به همین خاطر است که ویزای آسان برای ایران را در دستور کار خود قرار داده‌ایم. این برای ارتباط آسان و راحت با فعالان اقتصادیِ ایران است.
روابط بانکی بین دو کشور به چه صورت است؟
رابطه بانکی ایران و بلغارستان در روند طبیعی شدن قرار دارد. البته چالش‌هایی وجود دارد که به خاطر تحریم‌ها ایجاد شده؛ آن‌ها روی نظام بانکی ایران اثر گذاشته‌اند. اما هر چه بیشتر مذاکره می‌کنیم بانک‌ها بیشتر درگیر می‌شوند و با بانک‌های ایرانی ارتباط مستقیم برقرار می‌کنند. آن‌ها برای انتقال عملیِ پول صحبت می‌کنند. اگر سال گذشته بیش از 200 میلیون یورو انتقال سرمایه داشته‌ایم به این معناست که بسیاری راه خود را پیدا کرده‌اند. خدمات بانکی وجود دارد که روابط تجاری فعالان اقتصادیِ ایران و بلغارستان را تسهیل می‌کند. اگر این خدمات وجود نداشت این آمار هم که به صورت رسمی تأیید شده وجود نداشت. پس حتی در دوران سختی هم برخی بانک‌ها راه خود را پیدا کرده‌اند و به کار خود ادامه داده‌اند. کسب‌وکار راه خودش را پیدا می‌کند.
بلغارستان چه برنامه‌هایی برای تقویت روابط تجاری خود با ایران دارد؟
من خیلی از پرسیدن این سوال خوشحالم. ما از سطح روابط خود که امروز داریم، اصلاً راضی نیستیم. می‌خواهیم بیشتر و بهتر از این باشیم. در حال حاضر حجم روابط ما، 200 میلیون یورو در سال است. ولی ما باور داریم که می‌توان به رقم‌هایی بسیار بالاتر از این دست یافت. ما پیش از تحریم‌ها روابط بسیار خوبی داشته‌ایم. تلاش می‌کنیم به سطوح قبلی دست پیدا کنیم. به باور من، وقتی در مورد پروژه‌های کلان به ویژه در حوزه انرژی مذاکره کنیم، این رقم به شکل چشمگیری افزایش خواهد یافت. همچنین وقتی کوریدور حمل‌ونقل بین خلیج‌فارس و دریای سیاه را راه‌اندازی کنیم، این رقم افزایش خواهد یافت. این کوریدور اقتصاد دو کشور را به هم نزدیک‌تر می‌کند و فرصت‌های بسیار خوبی را فراهم می‌کند. من مطمئن هستم دفعه بعدی که با هم صحبت می‌کنیم حجم مبادلات تجاری بین ایران و بلغارستان بسیار بیشتر شده‌است.
بخش خصوصی ایران را چطور ارزیابی می‌کنید؟
خیلی چابک و تشنه کار و فعالیت؛ البته شاید کمی قدیمی است؛ دلیل آن نیز این است که سال‌ها فرصت همکاری فعال با کشورهای خارجی را به آن صورت نداشته‌اند. پس شاید لازم باشد کمی خود را به روز کنند. اما ایرانی‌ها در زمینه فعالیت تجاری بسیار معروف هستند. من مطمئنم که خیلی زود دوباره فعال می‌شوند و خوشبختانه با انرژی که برای توسعه اقتصادی خود دارند به زودی با نتایج بسیار خوبی روبه‌رو خواهند شد.
مردم بلغارستان، ایرانی‌ها را چطور می‌بینند؟
خیلی صمیمی، خوش‌محضر و خوش‌فکر؛ همچنین به لحاظ نظام ارزشی بسیار مشابه هم هستند. ما احساس نمی‌کنیم تفاوت زیادی با هم داریم. احساسات و عواطف ما ساده است و می‌توانیم خیلی راحت ارتباط برقرار کنیم. ما خیلی خوشحالیم که همسایه دوری به خوبی ایران داریم.