300میلیون نفر از کودکان جهان در مناطقی زندگی می‌کنند که آلودگی مفرط هوا در آنجا حاکم است. بر اساس جدیدترین آمار به دست آمده از یونیسف، این کودکان مواد سمی را شش برابر بیش از حد مجاز و استانداردهای بین‌المللی تنفس می‌کنند.
گاردین اخیراً در گزارشی به بحث کودک و محیط‌زیست پرداخته‌است. این گزارش یونیسف نخستین گزارشی است که نشان می‌دهد حدود 90درصد از کودکان جهان یعنی حدود 2میلیارد نفر در مناطقی زندگی می‌کنند که آلودگی هوا در آن‌ها بیش از استانداردهای تعیین‌شده توسط سازمان بهداشت جهانی است.
هشدار یونیسف به کشورهای جهان
یونیسف هشدار داده سطوح آلودگی هوا آنقدر زیاد است که باعث مرگ حدود 600هزار کودک در سال می‌شود. این رقم بیش از مرگ‌ومیر کودکان به خاطر ویروس‌های مالاریا و ایدز با هم است. بررسی‌های پایگاه خبری اتاق ایران از گزارش گاردین نشان می‌دهد که کودکان بیش از آنچه تصور می‌شود در برابر آلودگی آسیب‌پذیر هستند. این مسائل، پیشرفت ذهنی کودکان را نیز تحت‌الشعاع خود قرار داده‌است. یونیسف از کشورهای مختلف درخواست کرده ماه آینده در همایشی در زمینه تغییرات آب‌وهوایی جهان شرکت کنند و در مورد کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی هرچه سریع‌تر تصمیم‌گیری کنند.
آنتونی لیک مدیر اجرایی یونیسف گفته‌است: «حجم خطرات آلودگی هوا بسیار زیاد است. هیچ جامعه‌ای نمی‌تواند آلودگی هوا را نادیده بگیرد. ما با مراقبت از هوا در حقیقت از فرزندان‌مان مراقبت می‌کنیم. هر دو مورد برای پیشرفت آینده، حیاتی و مهم است.»
افزایش 8درصدی آلودگی هوا در پنج سال گذشته
بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، آلودگی هوا مهم‌ترین خطر زیست‌محیطی است که منجر به مرگ افراد می‌شود و هر روز نیز خطر آن بدتر و جدی‌تر می‌َشود. در پنج سال گذشته میزان عناصر سمی در هوا 8درصد افزایش یافته‌است. هر سال بیش از 300میلیون نفر به خاطر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند یعنی به طور متوسط هر دقیقه شش نفر از دنیا می‌روند. انتظار می‌رود این تعداد تا سال 2050 دو برابر شود که دلیل آن نیز توسعه شهری است. آلودگی‌های داخلی مانند سوخت چوب یا اجاق گاز نیز باعث مرگ 300میلیون نفرِ دیگر در سال می‌شود.
بر اساس گزارش یونیسف، کودکان بیش از هر قشر دیگری در معرض خطر هستند چرا که سریع‌تر از افراد بالغ نفس می‌کشند و لایه‌های ریویِ آن‌ها نیز ظریف‌تر و آسیب‌پذیرتر است به همین خاطر ذرات آلوده هوا بیشتر روی آن‌ها اثر می‌گذارد. ذرات آلوده هوا همچنین وارد گردش خون افراد می‌شوند که این مسئله در مورد کودکان منجر به انسداد رگ‌های خونی می‌شود و همچنین آسیب‌های شناختی و روانی به آن‌ها وارد می‌کند. به این ترتیب چشم‌انداز آینده کودکان به خاطر آلودگی هوا در معرض تهدید است.
شرق آسیا پرخطرترین منطقه برای کودکان
پروفسور جاس للیولد استاد دانشگاه آلمان، گزارش یونیسف را گزارشی کامل و عالی می‌داند و در این باره می‌گوید: «آلودگی معمولاً مشکلی حاد برای کشورهای در حال‌توسعه است. در این کشورها کودکان به خاطر فقر مواد مغذی و کمبود امکانات بهداشتی و سلامتی، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.»
یونیسف در مطالعه خود داده‌های مربوط به ذرات معلقِ آلوده هوا را با ماهواره‌های مختلف رصد کرده؛ این پژوهش به ویژه در چین با تدابیر خاصی انجام شده‌است. از میان کودکانِ مورد مطالعه، 300میلیون نفر در معرض آلودگیِ حادِ هوا قرار دارند که 220میلیون نفر در شرق آسیا زندگی می‌کنند. هند آلوده‌ترین هوا را در شهرهای خود دارد.
مانیتور آلودگی هوای اطراف مدارس
البته تعداد کودکانی که در معرض آلودگیِ هوا قرار دارند در آفریقا نسبت به جمعیتِ کل آن خیلی بیشتر است. آنطور که مطالعات سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهد، بحران آلودگی هوا در اقتصادهای سطح پایین و متوسط به شکلی حادتر خودش را نشان می‌دهد. اما در کشورهای ثروتمند میزان اثر آن کم‌رنگ‌تر است. اما به هر حال این مسئله در همه کشورهای جهان وجود دارد. در کشورهای پیشرفته نیز مدارسی وجود دارند که مناطق بسیار آلوده به لحاظ هوا، تأسیس شده‌اند. البته پیشرفت تکنولوژی باعث شده این مدرسه‌ها اطراف خود از مانیتورهایی برای سنجش آلودگی هوا استفاده کنند و در نتیجه هر بار که آلودگی هوا بیش از حد انتظار باشد، تدابیری برای آن بیندیشند.