امروز لایحه بودجه 1402 در حالی با تأخیر 36 روزه به مجلس رسید که همچنان تکلیف برنامه هفتم توسعه به عنوان یک سند بالادستی در بررسی این بودجه نامشخص است.
بر اساس آیین‌نامه داخلی مجلس، دولت باید تا پایان خرداد ماه 1400 لایحه برنامه هفتم توسعه را تقدیم مجلس می‌کرد. اما با وجود تمدید زمان برنامه ششم توسعه و فرصت بیشتر مجلس به دولت رئیسی در تهیه و ارائه لایحه برنامه هفتم، باز هم این برنامه تدوین نشد تا بررسی بودجه 1402 بدون وجود یک سند بالادستی به چالش جدید مجلس و دولت بدل شود. با این حال ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور امروز در زمان تقدیم بودجه 1402 وعده داد: «ان‌شاالله به‌زودی برنامه هفتم توسعه هم تقدیم مجلس می‌شود.»
افزایش 40 درصدی سقف بودجه
آن‌طور که ایسنا گزارش داده لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ با سقف کلی ۵۲۶۱ هزار میلیارد تومان در دولت سیزدهم بسته شده که نسبت به سال جاری حدود ۱۵۰۲ هزار میلیارد تومان و معادل ۴۰ افزایش دارد.
بودجه از دو بخش بودجه عمومی و بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت تشکیل می‌شود که بودجه عمومی شامل ۲۱۶۴ هزار میلیارد تومان است.
اجزای بودجه عمومی نیز شامل منابع عمومی بالغ بر ۱۹۸۴ هزار میلیارد تومان و درآمدهای اختصاصی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی شامل ۱۸۰ هزار میلیارد تومان است.
همچنین بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت که حجم عمده کل بودجه سال ۱۴۰۲ را به خود اختصاص داده با رقم ۳۰۹۷ هزار میلیارد تومان بسته شده است.
حقوق 20 درصد افزایش یافت
بر اساس پیش‌بینی صورت گرفته در لایحه بودجه سال آینده متوسط افزایش حقوق کارکنان ۲۰ درصد تعیین شده است و حداقل دریافتی نیز 7 میلیون تومان خواهد بود.
آنچه که در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ دولت برای حقوق کارکنان پیش‌بینی کرده نشان می‌دهد که افزایش پلکانی حقوق در دستور کار قرار دارد و متوسط ۲۰ درصد است به طوری که برای طبقات پایین‌تر از این رقم بیشتر افزایش پیدا خواهد کرد.
در تبصره ۱۲ لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ آمده است که ضریب حقوق گروه‌های مختلف حقوق‌بگیر به میزان متوسط 20 درصد بر اساس آخرین حکم کارگزینی به گونه‌ای افزایش یابد که مجموع حکم کارگزینی برای کارکنان رسمی, پیمانی و مبلغ قرارداد منعقده ماهانه برای کارکنان قرارداد کار معین (مشخص) و کارکنان طرح خدم پزشکان و پیراپزشکان در وزارت بهداشت, درمان و آموزش پزشکی به نسب مدت کارکرد, از هفتاد میلیون ریال کمتر نباشد.
همچنین در بند دو همین تبصره آمده است که: حقوق بازنشستگان, وظیفه بگیران و مشترکان صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشکری و سایر صندوق‌های بازنشستگی وابسته به دستگاه‌های اجرایی، به میزان متوسط بیست درصد افزایش می‌یابد به نحوی که پس از اعمال این افزایش، حکم حقوق بازنشستگان، وظیفه‌بگیران و مشترکان صندوق‌های بازنشستگی مذکور، متناسب با سنوات خدمت قابل قبول، از 63 میلیون ریال کمتر نباشد.
بند سوم تبصره ۱۲ ماده واحده لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ به حق عائله‌مندی و اولاد اشاره کرده است که به ترتیب ۵۰ و ۱۰۰ درصد افزایش خواهد داشت. در این بند آمده است: «در اجرای ماده (۱۶) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت, امتیاز کمک هزینه عائله‌مندی و حق اولاد، موضوع بند (۴) ماده (۶۸) قانون مدیریت خدمات کشوری شاغلین و بازنشستگان، به ترتیب ۲۲۸۰ و ۱۰۵۰ و معادل ریالی امتیاز مذکور برای کارمندان مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت تعیین می‌گردد».
افزایش مشروط سن بازنشستگی
بر اساس لایحه بودجه سال آینده سن بازنشستگی دو سال افزایش خواهد یافت. در بند «د» تبصره ۲۰ لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ آمده است: سنوات خدمت مورد قبول برای بازنشستگی تمام مستخدمین مرد و زن دارای حداقل مدرک کارشناسی معتبر در مشاغل اختصاصی در تمام صندوق‌های بازنشستگی اعم از لشگری و کشوری که در سال ۱۴۰۲ بازنشسته می‌شوند، در صورت اعلام نیاز دستگاه و رضایت مستخدم بدون رعایت شرط سنی به مدت دو سال افزایش می‌یابد.
همچنین در سال آینده پاداش پایان خدمت کارکنان 520 میلیون تومان پیش‌بینی شده که نسبت به امسال 75 میلیون تومان افزایش یافته است.
یارانه ثابت ماند
افزون بر این یارانه در بودجه سال آینده ثابت ماند. برای سال آینده در مجموع بیش از ۳۱۵ هزار میلیارد تومان برای یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی پیش‌بینی شده است. در تبصره ۱۴ لایحه بودجه ۱۴۰۲ دولت ۳۱۵ هزار میلیارد تومان برای پرداخت یارانه نقدی و معیشتی پیش‌بینی کرده است. همچنین ۵۶ هزار میلیارد تومان نیز برای یارانه نان و ۶۹ هزار میلیارد تومان نیز برای یارانه دارو در نظر گرفته شده است. همچنین سقف کل منابع و مصارف هدفمندی یارانه‌ها در سال آینده با رقم ۶۵۹ هزار میلیارد تومان بسته شده است.
درآمدهای مالیاتی رشد کرد
در بودجه 1402، دولت منابع حاصل از مالیات را به بیش از ۸۳۸ هزار میلیارد تومان افزایش داده که نسبت به بودجه سال جاری بیش از ۵۹ درصد افزایش دارد.
لایحه بودجه 1402 را اینجا ببینید.