مرکز آمار ایران نتایج اولیه آمارگیری نیروی کار در سال 1401 را منتشر کرده است. بر این اساس بررسی نرخ بیکاری افراد ١٥ ساله و بیشتر در سال 1401 نشان می‌دهد که ٩ درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، بیکار بوده‌اند. همچنین نرخ بیکاری در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. این شاخص، نسبت به سال ١٤٠٠ بالغ بر ٠.٢ درصد کاهش یافته است.
در سال ١٤٠١، به میزان ٤٠.٩ درصد جمعیت ١٥ ساله و بیشتر از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. این نرخ نسبت به سال ١٤٠٠ تغییری نداشته است. جمعیت شاغلین ١٥ ساله و بیشتر در سال ١٤٠١، برابر با ٢٣ میلیون و ٧١٦ هزار نفر بوده که نسبت به سال قبل از آن بیش از ٢٦٨ هزار نفر افزایش یافته است.
همچنین بر اساس نتایج این بررسی نرخ مشارکت اقتصادی در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی کم تر بوده است. افزون بر این نرخ مشارکت اقتصادی کل کشور، نسبت به سال 1400هیچ تغییری نداشته است.
بررسی نسبت اشتغال جمعیت 15 ساله و بیشتر بیانگر آن است که 37.2 درصد از جمعیت در سن کار (15 ساله و بیشتر) شاغل بوده‌اند. این شاخص در بین مردان بیشتر از زنان و در نقاط روستایی بیشتر از نقاط شهری بوده است. بررسی روند تغییرات نسبت اشتغال کل کشور نشان می دهد که این شاخص، نسبت به سال 1400 تغییری نداشته است.
کاهش اشتغال در بخش صنعت و کشاورزی
به علاوه بررسی اشتغال در بخش‌های عمده فعالیت اقتصادی نشان می‌دهد که در سال ١٤٠١، بخش خدمات با ٥١.٦ درصد بیش‌ترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با ٣٣.٦ درصد و کشاورزی با ١٤.٨ درصد قرار دارند. سهم شاغلان بخش کشاورزی و بخش صنعت در سال 1401 نسدت به 1400 به ترتیب 1.5 درصد و 0.2 درصد کاهش و سهم شاغلان بخش خدمات 1.8 درصد افزایش داشته است.
نرخ بیکاری جوانان ١٥ تا ٢٤ ساله حاکی از آن است که ٢٢.٦ درصد از فعالان این گروه سنی در سال ١٤٠١ بیکار بوده‌اند. این نرخ نسبت به سال قبل (١٤٠٠) ١.١ درصد کاهش یافته است.
همچنین بررسی نرخ بیکاری گروه سنی ١٨ تا ٣٥ ساله در سال ١٤٠١ نشان می‌دهد که ١٦.٣ درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده‌اند که نسبت به سال ١٤٠٠، به میزان ٠.٢ درصد کاهش یافته است.
بیکاری نزدیک به 13 درصد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی
بررسی نرخ بیکاری جمعیت 15 ساله و بیشتر فارغ‌التحصیل آموزش عالی، نشان می‌دهد 12.9 در صد از جمعیت فعال فارغ‌التحصیل آموزش عالی بیکار بوده‌اند. این نرخ در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط روستایی نسبت به نقاط شهری بیش تر بوده است . بررسی روند تغییرات این نرخ حاکی از کاهش 0.7 درصدی در سال 1401 نسبت به سال قبل است.
بررسی سهم جمعیت ١٥ ساله و بیشتر دارای اشتغال ناقص در سال١٤٠١ نشان می‌دهد که ٩.٥ درصد جمعیت شاغل، به دلایل اقتصادی (فصل غیرکاری، رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت بیشتر و…) کمتر از ٤٤ ساعت در هفته کار کرده و آماده برای انجام کار اضافی بوده‌اند. این در حالی است که ٣٨درصد از شاغلین ١٥ ساله و بیشتر، ٤٩ ساعت و بیشتر در هفته کار کرده‌اند. همچنین این نتایج گویای آن است که در سال ١٤٠١جمعیت شاغل کشور به طور متوسط ٤٢.٩ ساعت در هفته کار کرده‌اند.