ایران سالهاست برنامه خودکفایی تولید گندم را در دستور کار دارد و در برخی سالها نیز موفق شده است نسبت به کاهش قابلتوجه واردات گندم اقدام کند، اما از میان رفتن شرایط مناسب اقلیمی و افزایش خشکسالیها سبب میشود وضعیت مجدداً به حالت سابق بازگردد.
بر اساس این گزارش بررسی وضعیت واردات گندم به ایران از ابتدای سال 1380 تا پایان مهرماه سال 1395 نشان میدهد در این دوره زمانی بیش از 42 میلیون تن گندم وارد ایران شده است. ارزبری ورود این حجم گندم به کشور برابر با 12 میلیارد و 600 میلیون دلار گزارششده است. بهاینترتیب در این مقطع زمانی هرسال اندکی کمتر از یکمیلیون دلار صرف واردات گندم در کشور شده است.
نان قوت غالب ایرانیان محسوب میشود و اهمیتی استراتژیک در سبد غذایی ایرانیان دارد. هرچند ایرانیان را نان خورترین ملت جهان لقب میدهند اما بررسیها نشان میدهد حجم دورریز نشان نیز در ایران بسیار بالاست و اتخاذ تدابیری برای بهبود کیفیت نان، خود میتواند مانع از خروج ارز از کشور شود. سرانه مصرف نان در ایران حدود 150 تا 160 کیلو در سال برآورد شده است.
بررسیها نشان میدهد رکورد کاهش واردات گندم در سال 1384 شکسته شده است و در این سال در حدود 105 هزار تن گندم وارد ایران شد.
از سوی دیگر رکورد افزایش واردات گندم در سال 1393 شکست و در این مقطع زمانی بیش از 7 میلیون و 249 هزار تن گندم وارد کشور شده است. بااینحال از منظر هزینه دلاری بابت واردات گندم، ایران بیشترین هزینه را در سال 1391 صرف کرد. در این سال به ازای ورود 6 میلیون و 700 هزار تن گندم 2 میلیارد 580 میلیون دلار ارز از کشور خارج شد این در حالی است که در سال 1393 واردات 7 میلیون و 249 هزار تن گندم هزینهای برابر با 2 میلیارد و 379 میلیون دلار در برداشت.
نمودار زیر وضعیت واردات گندم را از سال 1380 تا پایان مهرماه سال 1395 نشان میدهد. این نمودار برحسب وزن گندم وارداتی به کشور طراحیشده است. وزن گندم برحسب هزار تن است. (منبع: گمرک جمهوری اسلامی ایران)