نخستین میز تخصصی روسیه با حضور مدیرکل دفتر بازرگانی آسیا و اقیانوسیه سازمان توسعه تجارت ایران، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خوزستان و رئیس اتاق اهواز برگزار شد.
مدیرکل دفتر بازرگانی آسیا و اقیانوسیه سازمان توسعه تجارت ایران بابیان اینکه بازار روسیه سالانه 177 میلیارد دلار واردات دارد، گفت: از این بازار تنها 110 میلیون دلار آن در اختیار کشور ماست.
سید مجتبی موسویان ریزی، در نخستین میز تخصصی کشور روسیه در اتاق اهواز گفت: کشور روسیه یک اقتصاد نوظهور است و با وجود خاک وسیع، در تأمین محصولات کشاورزی مشکل دارد؛ به‌طوری‌که سالانه 35 تا 40 میلیون دلار مواد غذایی وارد می‌کند.
موسویان ریزی ادامه داد: کشور روسیه از هر لحاظ قوی است ولی از لحاظ مصرفی بودن، 85 درصد بازار در بعضی از نقاط این کشور مصرفی است. در روسیه، 25 روز تا یک ماه آفتاب مناسب دارند بنابراین تولید مواد غذایی برای آن‌ها گران تمام می‌شود و مجبور به وارد کردن مواد غذایی از کشورهای دیگر هستند. در چنین شرایطی نباید میزان صادرات ما به روسیه تنها 110 میلیون دلار باشد.
مدیرکل دفتر بازرگانی کشورهای آسیا و اقیانوسیه ادامه داد: ترکیه تا قبل از بحران های اخیر، پنجمین شریک تجاری روسیه بود و 36 میلیارد دلار صادرات به کشور روسیه داشت، درحالی‌که ما در بهترین حالت سی و یکمین شریک تجاری روسیه بودیم.
وی افزود: کل صادرات ما در بهترین سال تجاری به کشور روسیه به 500 میلیون دلار می‌رسید به‌نحوی‌که حجم کل تجارت ما با کشور روسیه 3.7 میلیارد دلار تخمین زده می‌شد. از این مقدار 3.2 میلیارد دلار سهم صادرات روس‌ها به کشور ما بوده است درصورتی‌که ترکیه با هفت برابر صادرات ما، 36 میلیارد دلار به روسیه صادرات داشت.
مدیرکل دفتر بازرگانی کشورهای آسیا و اقیانوسیه ادامه داد: در کشور ما امنیت برای تولید، تعداد همسایه‌های واردکننده و بازار خارجی مناسب، تنوع آب و هوایی و چند اقلیمی بودن، امکان تولید خارج از فصل و قصد و نیت و حمایت دولت برای توسعه صادرات وجود دارد.
وی افزود: نیروی تحصیل‌کرده فراوان و راه‌های حمل‌ونقل مختلف در کشور داریم که این مزایا را خیلی از کشورها ندارند اما متأسفانه توفیق چندانی در صادرات به کشور روسیه نداریم.
وی بیان کرد: کشور روسیه بااینکه سیاست انقباضی در پیش گرفت، اکنون سالانه 177 میلیارد دلار واردات از سایر کشورها دارد.
مدیرکل دفتر بازرگانی کشورهای آسیا و اقیانوسیه بابیان اینکه جلسات متعددی برای استفاده حداکثری از بازار روسیه را برگزار کردیم، گفت: از مشکلات اصلی ما در داخل کشور بحث ظرفیت‌سازی در کشور روسیه و نداشتن تضمین عرضه مداوم کالا است؛ در بحث ظرفیت‌سازی غیر از خرما، کشمش، کیوی، خیار و پسته که رتبه جهانی داریم در بقیه قسمت‌ها ظرفیت‌سازی نکردیم.
وی افزود: فروشگاه‌های زنجیره‌ای در روسیه تداوم عرضه را می‌خواهند و کدام شرکت ما می‌تواند تداوم عرضه را تضمین کند، درحالی‌که امکان عرضه 20 کانتینر در هفته را نداریم.
موسوی ریزی بیان کرد: در کشور شرکت‌های بزرگ صادراتی نداریم که عملیات برداشت، بسته‌بندی و ارسال را بر اساس قرارداد انجام دهد و اگر به‌صورت خرد کارکنیم باید کنسرسیوم تشکیل دهیم و شرکت‌های استانی در این کنسرسیوم حضورداشته باشند.
وی بابیان اینکه در کشور ما قیمت تمام‌شده مواد غذایی مناسب نیست، ادامه داد: بازار روسیه بازاری کاملاً رقابتی است و دولت روسیه بازار را باز گذاشته تا کشورهای خارجی در آن رقابت کنند و مصرف‌کننده بتواند کالا را باقیمت مناسب تهیه کند.
موسوی ریزی گفت: باید افراد تأثیرگذار در کشور روسیه تمام‌کارهای مربوط به صادرات آن کشور را انجام دهند و علاوه بر آموزش صادرکنندگان سمینارهای علمی کاربردی تجارت با کشورهای صادرکننده تشکیل دهیم.
مدیرکل دفتر بازرگانی کشورهای آسیا و اقیانوسیه تصریح کرد: کشور روسیه استانداردهای خاص خود را دارد و استاندارد هیچ کشوری را قبول ندارد که باید کشورهای صادرکننده به این کشور استاندارد آن را رعایت کنند.
وی با تأکید بر اینکه برای گسترش صادرات در کشور روسیه باید شرکت تأسیس کرد، افزود: بحث حمل‌ونقل هوایی زمانی توجیه پیدا می‌کند که سفارش بزرگ و قراردادهای کلان با کشور روسیه داشته باشیم که برای این کار باید شرکتی در کشور روسیه ثبت شود و این کار به‌صورت حرفه‌ای انجام شود.
موسوی ریزی در خصوص مشوق‌های صادراتی گفت: مشوق‌های صادراتی مدتی قطع‌شده بود اما دوباره ارائه می‌شود که به برخی واحدهای خاص باارزش افزوده بالا داده می‌شود.
تراز تجاری ما با روسیه در 10 سال گذشته منفی بود
رئیس اتاق اهواز در این نشست گفت: تراز تجاری ما با روسیه در 10 سال گذشته منفی بود و متوسط قیمت صادرات به‌جز در سال‌های 92 و 93 همواره بیشتر از متوسط قیمت واردات بوده است.
شهلا عموری افزود: برخلاف صادرات کم نوسان ایران به روسیه در سال 91 که اوج صادرات بود حدود 500 میلیون دلار صادرات داشتیم اما در سال 94 آمار صادرات کاهش یافت و به 173 میلیون دلار رسید.
عموری در خصوص واردات از این کشور در 10 سال گذشته گفت: حداکثر ارزش واردات سالانه در 10 سال گذشته بیش از 1.6 میلیارد دلار در سال 91 و در سال 94 حدود 173 میلیون دلار بود.
وی گفت: با توجه به مزیت‌های استان بعضی از محصولات کشاورزی را می‌توانیم به روسیه صادر کنیم.
وی ادامه داد: نزدیکی با روسیه و کانال‌های ارتباطی مشترک با این کشور باعث شده که از شمال کشور کالاهای بسیاری ارسال شود ولی مشکلاتی هم وجود دارد که سیستم ارزش‌گذاری کالاهای ایرانی در گمرک روسیه یکی از این مشکلات است.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اهواز تصریح کرد: تنوع محصولات در استان خوزستان و تولید صیفی‌جات و دارا بودن محصولات کشاورزی در فصل زمستان از مزیت‌های استان خوزستان برای صادرات به کشور روسیه است.
وی گفت: وجود زیرساخت‌های مناسب و دو مرز هوایی در استان تابه‌حال نتوانسته برای استان و برای صادرات به روسیه مثمر ثمر باشد.
عموری از دیگر مشکلات موجود در صادرات به کشور روسیه را ضعف در شناسایی بازار و بازاریابی در روسیه و استانداردهای بهداشتی مشترک دانست.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اهواز، مشکلات مربوط به اخذ روادید، تمایل مصرف‌کنندگان روسی به کالاهای اروپایی، عدم اعتماد بین تجار دو کشور، نبود سازوکار مناسب کنترل کیفیت محصولات کشاورزی و نبود واحد بسته‌بندی مناسب در استان را از دیگر مشکلات صادرات به کشور روسیه دانست.
وی افزود: شرکت حمل‌ونقل بین‌المللی هم برای پیگیری حمل‌ونقل وجود ندارد و استان ما آمار صحیح از صادرات به کشور روسیه را ندارد چراکه کالا در گمرکات مرزی اظهار می‌شود و گمرکات ما در شهرستان دزفول استقرار کامل ندارد.
عموری بابیان اینکه عمده کشورهای صادرکننده به روسیه هلند، چین، آلمان، ایتالیا و ترکیه هستند، گفت: کشورهای عمده هدف صادرات روسیه نیز چین، آلمان، آمریکا، بلاروس و ایتالیا است.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اهواز ادامه داد: عمده اقلام صادراتی روسیه به کشورهای دیگر شامل نفت و فراورده‌های آن، چوب، مواد شیمیایی و عمده اقلام وارداتی شامل ماشین‌آلات، وسایل و سازه‌های پزشکی، آهن، فولاد، محصولات دارویی، میوه، آجیل و مواد شیمیایی است.
وی ادامه داد: عمده اقلام صادراتی کشور ما به روسیه شامل پسته، سیمان، کشمش، میوه، رب گوجه‌فرنگی و خرما بوده است و اگر تاکنون کشور ما نتوانسته آمار صادراتی بالا در کشور روسیه داشته باشد امیدواریم با کمک‌هایی که به استان می‌شود این صادرات افزایش یابد.
عموری تصریح کرد: با حذف تعرفه محصولات کشاورزی و غذایی و حذف روادید برای فعالان اقتصادی می‌توان شاهد توسعه صادرات به کشور روسیه باشیم.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اهواز گفت: شناسایی ظرفیت‌ها، فرهنگ و فرصت‌های موجود در کشور روسیه و برگزاری همایش‌ها و نمایشگاه‌های بین‌المللی، شبانه‌روزی کردن فعالیت گمرک به مرز روسیه و افزایش کیفیت کالاهای صادراتی نیز در توسعه صادرات به این کشور تأثیرگذار است.
عموری بیان کرد: در توسعه صادرات به کشور روسیه قسمتی مربوط به بخش خصوصی است که بخش خصوصی با افزایش کیفیت کالا و بسته‌بندی مناسب می‌تواند تأثیر خود را داشته باشد. بخشی از کار هم به سازمان‌های دولتی برمی‌گردد. اگر یارانه حمل با توجه به بعد مسافتی که بین استان ما و استان‌های شمالی کشور وجود دارد، به صادرکنندگان تعلق گیرد، می‌توان کمک شایانی به بخش صادرات به کشور روسیه کرد.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اهواز ادامه داد: اگر فرودگاه دزفول نیز فعال شود و در هفته یکی دو پرواز به این کالاها اختصاص داده شود، می‌تواند به بهبود صادرات به این کشور تأثیرگذار باشد.
اتاق اهواز پیش از این، دو نشست تخصصی صادرات به عمان و عراق را هم برگزار کرده است.