همایش تجلیل از صادرکنندگان برتر استان کرمان با حضور معاون سازمان توسعه تجارت ایران در اتاق کرمان برگزار شد.
در این همایش، رئیس اتاق کرمان به بیان برخی موانع توسعه صادرات استان از جمله نبود زیرساخت‌های لازم گمرکی، سختی‌های انتقال ارز، نوسان و عدم ثبات نرخ ارز پرداخت و خواستار حمایت بیشتر کشور از صادرکنندگان شد.
سید مهدی طبیب‌زاده از یکنواختی برگزاری این همایش طی سال‌های متمادی گله کرد و ابتکار و نوآوری در این رابطه را مورد تأکید قرارداد.
طبیب‌زاده گفت: صادرات استان کرمان به تعدادی کالای مشخص محدود شده که متکی بر کالای خام و محصولات دارای مزیت نسبی است و شاید اگر این مزیت‌های نسبی مثل یارانه‌های پنهان آب و انرژی نبود، شرایط رقابت نیز وجود نداشت.
وی افزود: درصحنه صادرات استان شناسایی بازارهای صادراتی متنوع و ورود صادرکنندگان جوان و جدید به این حوزه مورد تأکید است و به دنبال این موضوع هستیم که وجه غالب صادرات استان، صادرات تکنولوژیک و کالاهایی باارزش افزوده بالا باشد و همچنین بتوان با کاهش قیمت تمام‌شده تولید کالاهای صادراتی فعلی، امکان رقابت را برای آن‌ها فراهم کنیم.
طبیب زاده گفت: اتاق کرمان یکی از رسالت‌های اصلی خود را توسعه کسب‌وکار و بازار به‌ویژه بازارهای بین‌المللی می‌داند و درخواست یاری از همه مسئولان استانی و کشوری اعم از قانون‌گذار، قضایی و اجرایی دارد تا استراتژی‌های خاص بر اساس مشکلات صادرکنندگان انتخاب و افزایش کمی و کیفی محصولات صادراتی را در پی داشته باشد.
طبیب زاده، به ضرورت تلاش برای رفع مشکلات صادرکنندگان اشاره کرد و گفت: گر چه در زمینه ارتباطات مالی و بانکی بین کشور ما و سایر کشورها اقدامات بسیار خوبی انجام‌شده اما هنوز کامل نیست و صادرکنندگان در انتقال وجه مشکل‌دارند.
وی ادامه داد: در رابطه با این مشکل، بانک مرکزی اخیراً بخشنامه‌ای صادر کرده و در آن دولت برای ساماندهی بازار ارز، بیشترین نقش تبادل ارزی را به بانک‌های عامل داده که صادرکنندگان نگران ایجاد محدودیت و کندی در روند کار هستند زیرا در این سیستم صرافی‌ها به‌نوعی از مدار خارج می‌شوند.
رئیس اتاق کرمان افزود: در حال پیگیری این مسئله از سوی اتاق کرمان و ایران هستیم که اگرچه این موضوع کار پسندیده‌ای در ساماندهی بازار ارز است اما نباید به‌یک‌باره محدودیتی برای صادرکنندگان ایجاد کند.
طبیب زاده نبود زیرساخت متناسب با اهداف صادراتی کشور را دیگر مشکل صادرات عنوان و بیان کرد: عمده ترکیب کالاهای صادراتی کشور در نفت و مشتقات نفتی، فرش و قالی، سنگ‌آهن و مواد فرآوری نشده است و در استان کرمان زیرساخت‌های موجود برای صادرات کالاهای تکنولوژیک کافی نیست.
وی ادامه داد: جیرفت به‌عنوان گلخانه طبیعی و مرکز تولید کشت‌های ارگانیک کشور مطرح است و محصولات این منطقه می‌تواند در بازارهای مختلف عرضه شود اما تاکنون نمایندگان گمرک و استاندارد در این شهرستان مستقر نبوده‌اند که به‌تازگی با همکاری دستگاه‌های مذکور این مشکلات برطرف شده و صادرات از جیرفت صورت گرفته است.
رئیس اتاق کرمان ضمن ابراز گلایه از گمرک جمهوری اسلامی ایران در مورد عدم رسیدگی و توجه به مشکلات گمرک میلک زاهدان در مرز افغانستان گفت: افغانستان مقصد خوبی برای کالاهای ایران و کرمان است اما مرز میلک حتی ابتدایی‌ترین امکانات را برای صادرات ندارد که می‌توان به محدودیت ساعت کاری و مسیر عبور، نبودن ارزیاب و دستگاه اسکنر برای سرعت دادن به کار اشاره کرد و این موارد مغایر با توسعه صادرات غیرنفتی است.
وی در ادامه به مشکلات نوسان نرخ ارز و نبودن فرمول منطقی تعدیل نرخ ارزبر اساس واقعیت‌های موجود کشور اشاره و تصریح کرد: نرخ ارز هر از چند گاهی با رفتارهای مصنوعی تثبیت می‌شود اما به‌ضرورت اقتصادی به‌یک‌باره از کنترل خارج می‌شود و مشکلاتی ایجاد می کند. طبیب زاده به افزایش 34 درصدی صادرات استان در سال جاری اشاره کرد و افزود: بسته‌های تشویقی که برای صادرکنندگان نمونه در نظر گرفته می‌شود فقط روی کاغذ می‌ماند و صادرکنندگان همیشه در فکر چگونگی استفاده از این سیاست‌های تشویقی هستند.
وی در ادامه نرخ بالای بهره بانکی و سقف محدود برای ارائه تسهیلات در کشور را یکی از مشکلات صادرکنندگان عنوان کرد و افزود: بر این اساس، صادرکنندگان نمی‌توانند با رقبای خود که در زمینه تأمین مالی موردحمایت جدی مسئولان کشور خود هستند، رقابت کنند.
طبیب ادامه داد: در سال جاری صادرات محصول پسته با مشکل تأمین مالی روبرو بود که تلاش‌های وزارت جهاد کشاورزی، بانک کشاورزی و کمیسیون‌های بیمه و بانک و بازرگانی اتاق کرمان برای تأمین مالی نتیجه داد و کمک‌هایی به این بخش صورت گرفت اما این اقدامات کافی نیست و نمی‌تواند شرایط رقابتی را برای صادرات ایجاد کند.
رئیس اتاق کرمان با تأکید بر حمایت از صادرکنندگان نمونه به‌ویژه حمایت سیاسی خاطرنشان کرد: دولت ترکیه هنگام آسیب دیدن بازارهای صادراتی کالاهای این کشور در روسیه، حمایت‌هایی از صادرکنندگان خود انجام داد و آن‌ها را تنها نگذاشت اما آیا در کشور ما زمانی که صادرکنندگان کالاهایی را به عراق صادر کردند و به دلیل جنگ در این کشور کالاهای آن‌ها در عراق ماند و یا نتوانستند پول خود را برگردانند، این حمایت‌ها انجام شد؟
طبیب زاده گفت: در این شرایط با همه پیگیری‌ها نتوانستیم برای صادرکنندگان از بانک‌ها مهلت بگیریم و یا اینکه از تعلق سود و جریمه به تسهیلات آن‌ها جلوگیری کنیم.
رئیس اتاق کرمان از همیاران صادراتی به‌ویژه جهاد کشاورزی قدردانی کرد و در عین حال گفت: علی رغم اقدامات خوبی که انجام می شود، جای گله از این سازمان هم وجود دارد زیرا بعد از گذشت یک سال، باوجود همه پیگیری‌ها هنوز موفق نشده‌ایم نمونه‌گیری از کالای صادراتی را در یک روز و توسط یک سازمان انجام دهیم و در حال حاضر اداره استاندارد و سازمان حفظ نباتات در دو زمان متفاوت دو نمونه متفاوت می‌گیرند.
وی در ادامه گمرک را سازمان پیشرو در انجام تشریفات گمرکی خواند و گفت: مدیرکل گمرکات استان کرمان زحمات بسیاری را کشیده‌اند و رضایت نسبی از این دستگاه وجود دارد اما به دلیل محدودیت‌های زیرساختی هنوز شرایط مطلوبی را در این زمینه شاهد نیستیم که خواستار پیگیری برای رفع مشکلات هستیم.
طبیب زاده در بخش دیگری از سخنان خود به پیگیری‌های اتاق کرمان برای حل برخی مشکلات مالیاتی صادرکنندگان اشاره کرد و گفت: درنتیجه این پیگیری‌ها، ماده 34 قانون رفع موانع تولید به نفع صادرکنندگان تغییر کرده و موانع برطرف شده و همچنین در ماده 186، سیستم برای استعلامات بانکی آنلاین شده و دیگر نیاز به طی کردن مسیر به‌صورت فیزیکی نیست.
طبیب زاده خاطرنشان کرد: اگر بتوان شرایط تسهیل صادرات را فراهم کرد توسعه استان را در بر خواهد داشت زیرا اگر صادرات افزایش یابد سایر بخش‌های استان از جمله صنعت و گردشگری تحت تأثیر مثبت آن قرار خواهند گرفت.
تأکید بر فراهم کردن زیرساخت‌های صادراتی و توسعه برند
در ادامه این همایش معاون سازمان توسعه تجارت ایران گفت: در آخرین سال‌های دهه پنجاه میزان صادرات غیرنفتی از کل سبد صادراتی کشور حدود 4 درصد بود که این رقم در سال گذشته به بیش از 70 درصد رسید.
محمدرضا مودودی، با تأکید بر فراهم کردن زیرساخت‌های صادراتی و توسعه برند افزود: سازمان توسعه تجارت ایران تصمیم دارد برنامه‌های خود را بر اساس نیازهای آینده صادرات تدوین کند.
وی خاطرنشان کرد: رشد صادرات غیرنفتی کشور در سال‌های گذشته ناشی از عواملی مانند وارد شدن محصولات پتروشیمی به چرخه صادراتی بوده که به صادرات کمک بزرگی شد؛ همچنین اتفاقاتی که در عرصه سیاسی کشورهای اطراف رخ داد، بدون نیاز به مدل‌ها و سیستم‌های مدرن، بازارهایی را به روی محصولات ما باز کرد که این موضوع نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از تجارت خارجی ما ناشی از حوادث بوده است.
مودودی بیان کرد: باوجود پیگیری‌های بانک مرکزی، وزارت خارجه و دستگاه‌های اقتصادی هنوز نتوانستیم روابط را برای مبادله پول تنظیم کنیم که امیدواریم بعد از انتخاباتی که در آمریکا رخ‌داده بتوان این روابط را تسهیل کرد.
وی در ادامه با اشاره به برخی مشکلات در بنگاه‌های اقتصادی ازجمله فرسوده بودن و به‌روز نبودن ماشین‌آلات و تکنولوژی و پایین بودن بهره‌وری اظهار کرد: هدف‌گذاری درستی در حوزه تولیدات داخلی وجود ندارد و به صادرات محصولات سنتی وابسته‌ایم درحالی‌که سبد صادراتی دنیا در حال تغییر است.
معاون سازمان توسعه تجارت ایران ادامه داد: در بررسی 55 صادرکننده نمونه ملی کشور مشاهده می‌شود که کمتر از 50 درصد آن‌ها دارای گواهینامه استاندارد کیفی بین‌المللی هستند، حدود 27 درصد آن‌ها در کشورهای هدف دفتر یا نماینده فعال دارند و متأسفانه 19 درصد آن‌ها برند خود را فقط در خارج از ایران ثبت جهانی کرده‌اند که این اقدام رویکرد و نگاه صادراتی نیست.
مودودی بیان کرد: اگر روزی نرخ بهره بانکی صفر و تمام مشکلات تعرفه‌ای حل شود، آیا صنایع و شرکت‌های قدرتمند بین‌المللی وجود دارند که در همسایگی شرکت‌هایی با 100 میلیارد دلار صادرات، بتوانند رقابت کنند.
وی گفت: خطوط اعتباری ما هنوز فعال نشده و همواره این انتظار از بانک مرکزی وجود داشته که در این زمینه دولت باید ورود کند زیرا نقدینگی‌ها در بحث تسهیلات بانکی، به‌صورت قطره‌چکانی به بخش تولیدی ما تزریق می‌شود و خواستار توجه به این بخش هستیم.
وی افزود: قرار بود صندوق توسعه ملی دو هزار میلیارد تومان را به بانک‌ها پرداخت کند تا در اختیار صادرکنندگان قرار بگیرد که 300 میلیارد تومان آن با بهره 16 درصد اوایل سال جاری پرداخت شد اما در مورد نرخ بهره هزار و 700 میلیارد تومان مابقی آن بحث وجود دارد که امیدواریم به‌زودی انجام شود.
گفتنی است در این همایش ضمن تجلیل از صادرکنندگان نمونه استان، از مدیران و روسای سازمان جهاد کشاورزی، اداره کل گمرکات، رئیس سازمان امور مالیاتی و بانک کشاورزی استان کرمان قدردانی و همچنین از مصطفی زریسفی معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان به‌پاس 30 سال همراهی با صادرکنندگان تجلیل شد.