بانک مرکزی سریلانکا با هدف بازگرداندن ثبات به سریلانکا، طرحی جدید برای بازسازی ساختار بدهی داخلی گسترده در این کشور بحران‌زده را رونمایی کرد. این در شرایطی انجام می‌گیرد که دولت سریلانکا در تلاش است تا شرایط دریافت وام 2.9 میلیارد دلاری صندوق بین‌المللی پول را که ماه گذشته به تصویب رسید، برای بهبود اقتصادی کشور که از سال گذشته توان بازپرداخت بدهی‌های خارجی خود را از دست داده است، تامین کند. بازسازی ساختار بدهی داخلی سریلانکا برای محقق شدن هدف صندوق بین‌المللی پول برای کاهش بدهی این کشور به 95 درصد از تولید ناخالص داخلی تا سال 2032 ضروری است.
سال گذشته بحران تبادل ارز دولت سریلانکا را از پرداخت بدهی‌های خود در ازای واردات سوخت، غذا، دارو و دیگر کالاهای ضروری بازداشت و منجر به آغاز اعتراضات گسترده‌ای شد که در نهایت رئیس‌جمهور وقت گوتابایا راجاپاکسا را از قدرت برکنار کرد. به گفته بانک مرکزی سریلانکا این طرح یک انتخاب نیست، بلکه با توجه به وضعیت شکننده بودجه سریلانکا اقدامی اجتناب‌ناپذیر است .
شرایط طرح جدید چیست؟
براساس طرح اصلاحات بدهی داخلی، دارندگان اوراق قرضه دلاری منتشر شده محلی مانند اوراق قرضه توسعه سریلانکا 3 گزینه در پیش رو خواهند داشت. گزینه اول این است که با دارندگان اوراق دلاری محلی مشابه با دارندگان اوراق قرضه بین‌المللی رفتار خواهد شد، به این معنی که 30 درصد از طلب اصلی بدهی آنها کاسته شده و مابقی طلب با سررسید 6 ساله با نرخ بهره 4 درصد به آنها پرداخت خواهد شد. در گزینه دوم، از مبلغ اصلی طلب کاسته نخواهد شد اما طلب با سررسید 15 ساله و نرخ سود 1.5 درصد پرداخت خواهد شد. در گزینه سوم طلبکاران در ازای طلب خود ارز داخلی دریافت خواهند کرد، به این ترتیب که از مبلغ طلب آنها کاسته نخواهد شد، و طلب با سررسید 10 ساله و نرخ بهره 1 درصد بازگردانده خواهد شد.
سریلانکا درحال حاضر 12.5 میلیارد دلار اوراق قرضه دولتی بین‌المللی و 11.3 میلیارد دلار وام دوجانبه دارد.
اوراق قرضه ارز محلی
براساس طرح جدید، اوراق قرضه محلی که در اختیار صندوق‌های بازنشستگی است، با اوراق سررسید طولانی‌تر مبادله خواهند شد و در ازای این مبادله 9 درصد سود تا زمان سررسید به طلبکار پرداخت خواهد شد. در مرحله دوم طرح بازسازی بدهی داخلی، دارایی‌های بانک مرکزی سریلانکا از اسناد خزانه‌ای به اوراق قرضه با سررسید 2029 تا 2038 تبدیل خواهند شد. این اوراق قرضه ساختار کوپن نزولی خواهد داشت، یعنی با نزدیک شدن به زمان سررسید، مبلغ اقساط بازپرداخت کاهش پیدا خواهد کرد.
چرا بازسازی بدهی داخلی مهم است؟
ماهیندا سیریواردانا وزیر خزانه‌داری سریلانکا روز پنجشنبه اعلام کرد طرح جدید بازسازی بدهی داخلی، بخشی از 42 میلیارد دلار بدهی داخلی این کشور را پوشش خواهد داد. این اقدام احتمالا در روند مذاکرات برسر بدهی‌های خارجی سریلانکا از جمله 36 میلیارد دلار بدهی مازاد، شامل 24 میلیارد دلار بدهی دارندگان اوراق قرضه و طلبکاران دوجانبه مانند چین، هند و ژاپن شتابی ایجاد خواهد کرد. سریلانکا قصد دارد تا ماه سپتامبر مذاکرات بازسازی بدهی خود را نهایی کند تا با اولین برنامه بررسی صندوق بین‌المللی پول هماهنگ شود.
طرح جدید بازسازی بدهی داخلی روز شنبه برای تصویب به مجلس ارائه خواهد شد و بانک مرکزی امیدوار است مبادله اوراق قرضه تا پایان ماه جولای نهایی شود. دولت این کشور برای جلوگیری از هرگونه نوسانات در بازار، پنج روز تعطیلی عمومی در کشور اعلام کرده است. این تعطیلی ویژه همچنین امکان شناسایی زیان‌های ناشی از فروش اوراق قرضه در 3 ماه سوم سال را فراهم خواهد کرد.