نائب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران درباره برنامهها و راهکارهای حل مشکل برق، گفت: اقداماتی نظیر افزایش راندمان نیروگاههای موجود، تبدیل کردن نیروگاه حرارتی به سیکل ترکیبی و کاهش تلفات نیز برای جبران ناترازی برق قابل اجراست؛ اما همه این اقدامات از جنس سرمایهگذاری است و در این شرایط که قیمتها دستوری تعیین شده و مطالبات بهموقع وصول نمیشود، سرمایهگذاران اشتیاقی به ایجاد این نیروگاهها نشان نخواهند داد، مگر آنکه دولت به صرافت آزادسازی اقتصاد صنعت برق بیفتد.
پیام باقری، در نشست شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی در استان تهران، افزود: ناترازی در تولید و مصرف برق، قدمت طولانی داشته و منبعث از ناترازی بزرگتر و جدیتری با عنوان ناترازی اقتصاد صنعت برق است. مسئله این است که به دلیل کمبود منابع در دهه گذشته، به میزان موردنیاز، سرمایهگذاری در صنعت برق اتفاق نیفتاده و متناسب با رشد تقاضای برق، نیروگاه و واحدهای تولید برق گسترش پیدا نکرده است. بنابراین، اکنون شاهد یک ناترازی هستیم که در سنوات اخیر شدت هم پیدا کرده است.
او با بیان اینکه وقوع این ناترازی در سالهای گذشته از سوی بخش خصوصی و صاحبنظران پیشبینی شده بود، ادامه داد: بخش خصوصی در سالهای گذشته این هشدار را مطرح کرده است که چنانچه برای اقتصاد برق تصمیم عاجلی اتخاذ نشود با کمبود منابع در سرمایهگذاری مواجه خواهیم شد که نتیجه آن خاموشی است.
نائب رئیس اتاق ایران در ادامه، تعیین قیمتهای دستوری و تکلیفی و تفاوت قیمت تمامشده برق با قیمت فروش را عامل تضعیف توازن در اقتصاد صنعت برق توصیف کرد و گفت: اکنون نیز شاهد آن هستیم که جدیترین برنامه برای مدیریت این وضعیت، تمرکز بر مدیریت سمت تقاضا و البته مصارف صنعتی بوده است. درواقع ما به ازای استمرار تأمین برق در بخش خانگی، قطعی برق در صنایع است و وقتی صنایع با محدودیت ابزار تولید روبهرو شوند ما باید در انتظار آثار این محدودیت در قیمت تمامشده کالا و درنهایت آثار کلان اقتصادی باشیم.
او راهکار حل این ناترازی را آزادسازی اقتصاد صنعت برق برشمرد و در ادامه توضیح داد: یکی از مهمترین راهکارها، این است که اقتصاد برق در بخش صنایع آزاد شود و واحدهای تولیدکننده برق و نیروگاههای برق مربوط بخش خصوصی بتوانند از طریق بورس و در بستر عرضه و تقاضا، برق خود را به این صنایع بفروشند. در سایه این آزادسازی، منابعی آزاد میشود که قابل سرمایهگذاری در بخش زیرساختهای صنعت برق خواهد بود، در این صورت شاهد ورود مجدد سرمایهگذاران به این عرصه خواهیم بود و این دستاورد، به برقراری تعادل در عرضه و تقاضای برق کمک خواهد کرد.
باقری ادامه داد: در شرایطی که شواهد موجود آثار مثبت اجرای این آزادسازی را تأیید میکند، اما امروز شرکت توانیر در میانه این معامله قرار گرفته است؛ این شرکت اکنون برق را از نیروگاهها خریداری کرده و به مصرفکننده نهایی میفروشد؛ بهاینترتیب، کنترل قیمت طی این سازوکار در اختیار دولت قرار دارد.
او ادامه داد: اگر این اتفاق نیفتد نمیتوان انتظار داشت که اقتصاد برق در مسیر تعادل قرار گیرد. ضمن آنکه، با این رویه، سرمایهگذار هم اشتیاقی برای سرمایهگذاری نخواهد داشت. بنابراین، تنها راهحل این مسئله، فاصله گرفتن دولت از تصدیگری است.