به تازگی مسئولان نفتی کشور از ساخت پالایشگاه در خارج از کشور با هدف فروش محصولات نفت و پتروشیمی به کشورهای مقصد نظیر برزیل و اسپانیا خبر داده‌اند. باید توجه داشت که هر کشوری با توجه به امکانات و توانایی‌هایی که دارند تلاش می‌کنند حضور خود را در بازارهای جهانی تثبیت کنند. حال کشور ما هم که ظرفیت‌های بالایی در حوزه نفت و پتروشیمی دارد، با چنین برنامه‌هایی تلاش دارد قدرت خود را در بازارهای جهانی افزایش دهد. در شرایط کنونی ما یا باید بخشی از نفت خام تولیدی خود را به فرآورده‌هایی نظیر بنزین تبدیل کرده و آن را صادر کنیم یا با امضای قراردادهای طولانی‌مدت و ساخت پالایشگاه در سایر کشورها، دولت‌های مختلف را به نفت خام خود وابسته سازیم. عربستان نیز در سال‌های اخیر چنین شیوه‌ای را در پیش گرفته است و در پالایشگاه‌های سایر کشورها سرمایه‌گذاری می‌کند. ما نیز قبلا در کشورهایی نظیر هندوستان، رومانی و... فعالیت‌های این چنینی انجام می‌دادیم، اما بعد از کاهش منابع مالی کشور نتوانستیم در ادامه مسیر موفق باشیم. از سال ۱۳۸۴ به بعد اقتصاد کشور به سمتی هدایت شد که دیگر توانایی گذشته به ویژه در زمینه فاینانس و فعالیت در دیگر کشورها نداشتیم. در حال حاضر اگر بتوانیم از ظرفیت‌های بین‌اللملی خود استفاده کنیم و با توجه به نام و اعتباری که شرکت نفت در بازارهای بین‌المللی دارد، بتوانیم از خارج منابع مالی تامین کنیم، قطعا راه‌اندازی پالایشگاه در اسپانیا و برزیل به نفع اقتصاد ایران است، اما اگر هزینه ساخت پالایشگاه‌ها را سرمایه‌گذاران داخلی بپردازند بهتر است این پالایشگاه را در داخل بسازیم. ما اکنون منابع مازادی نداریم که بخواهیم آن را به خارج انتقال دهیم و همچنین ساخت چنین پالایشگاه‌هایی در داخل کشور می‌تواند به ایجاد اشتغال نیز کمک کند. البته برخی اخبار حاکی از آن است که در زمینه تامین مالی با کشورهایی همچون اندونزی به توافق اولیه دست یافته‌ایم، اما در عمل پیگیری‌های لازم انجام نمی‌گیرد. نباید فراموش کرد که پیش از این تحریم‌ها اصلی‌ترین مانع برای ایجاد و گسترش چنین همکاری‌هایی بودند، اکنون که در پسابرجام قرار گرفته‌ایم نیز برخی مشکلات نظیر نبود فاینانس همچنان جریان دارند. مسئولان نباید فراموش کنند که در اقتصاد امروز جهان مسیر فاینانس تغییر کرده و شیوه‌های جدیدی برای این امر به وجود آمده‌اند. در حال حاضر منابع مالی زیادی در دنیا جریان دارد و شرکت‌های بسیاری در زمینه سرمایه‌گذاری فعالیت می‌کنند، اما برای همکاری با شرکت‌های خارجی باید به رتبه‌بندی بین‌المللی نیز توجه داشت. دومین نکته این است که سیستم‌های حسابداری باید به‌روزترین و کارآمدترین ابزارها را در اختیار داشته باشند و زبان آنها همه فهم باشد. لازم است صورت‌های مالی را شرکت‌های بزرگ مورد تایید قرار دهند. در نتیجه شرکت پالایش و پخش باید ابتدا به این نکات توجه داشته باشد و زمانی که همه این موارد برطرف شد، سپس در مسیر ساخت پالایشگاه در دیگر کشورها گام بردارد. اکنون دیگر همچون گذشته نیست که تمامی مراحل به راحتی انجام شوند، بلکه باید مشاوران حقوقی، اقتصادی و سیاسی در تمامی مراحل حضور داشته باشند.