زیگ، واحد پولی جدید زیمباوه شد

ارز جدید زیگ (ZiG) ، مخفف طلای زیمبابوه، در اوایل آوریل به‌صورت الکترونیکی معرفی شد، اما مردم اکنون می‌توانند از آن به شکل اسکناس و سکه هم استفاده کنند.

این آخرین تلاش دولت این کشور آفریقای جنوبی است برای متوقف کردن بحران ارزی طولانی‌مدتی که بر مشکلات اقتصادی مداوم آن دامن می‌زند.

دولت قبلاً ایده‌های مختلفی را برای جایگزینی دلار زیمبابوه ارائه کرده بود، ازجمله معرفی سکه‌های طلا برای مهار تورم و حتی آزمایش یک ارز دیجیتال.

ازآنجایی‌که ارز زیگ ابتدا به‌صورت الکترونیکی راه‌اندازی شد، به نظر می‌رسد که مانند ارز دیجیتال پیشین با همان اندازه از بی‌اعتمادی مواجه شده است، به‌ویژه که برخی ادارات دولتی از پذیرش آن امتناع می‌ورزند.

زیگ ششمین ارزی است که زیمبابوه از زمان سقوط چشمگیر دلار زیمبابوه در سال ۲۰۰۹ در میان تورم فوق‌العاده ۵ میلیارد درصدی، یکی از بدترین سقوط‌های ارزی جهان تا به امروز، استفاده کرده است.

این امر مجموعه‌ای از رویدادهای پر هرج‌ومرج را رقم زد: ابتدا دلار آمریکا به‌عنوان پول قانونی مجاز شد، سپس ممنوع شد، سپس رفع ممنوعیت شد. اسکناس اوراق قرضه جدید به ارز قانونی تبدیل شد، دلار زیمبابوه پیش از آزمودن کارایی سکه‌های طلا و ارز دیجیتال، دوباره ارائه شد.

بااین‌حال، هیچ‌چیزی ثبات ارزی را به همراه نداشت و دلار آمریکا برای مردم عادی زیمبابوه همچنان باثبات‌ترین ارز برای عموم مردم زیمبابوه باقی ماند. این بی‌اعتمادی حتی زمانی که اسکناس‌های جدید براق زیگ به بازارها آمد، همچنان مشهود است.

دولت به برخی از مشاغل مانند پمپ‌بنزین‌ها اجازه داده است که از پذیرش زیگ به نفع دلار آمریکا خودداری کنند. برخی از ادارات، مانند دفاتر صدور و تمدید پاسپورت هم فقط دلار آمریکا را می‌پذیرند؛ اما به دیگر مشاغل دستور داده‌شده تا فقط از زیگ برای تراکنش‌ها و معاملات خود استفاده کنند و در غیر این صورت با مجازات مواجه خواهند شد.

بسیاری در زیمبابوه هنوز وضعیت اقتصادی در سال ۲۰۰۹ را به یاد می‌آورند، زمانی که اسکناس ۱۰۰ هزار میلیارد دلاری زیمبابوه چاپ شد تا باقیمت‌های سرسام‌آور همگام شوند. در آن دوران یک قرص نان بیش از ۵۰۰ میلیون دلار زیمبابوه هزینه داشت و قیمت‌ها از زمانی که مشتریان وارد یک فروشگاه مواد غذایی می‌شدند تا زمانی که برای پرداخت در صندوق، صف می‌کشیدند تغییر می‌کرد.

رستوران‌ها نشان دادن قیمت‌ها در منوها را متوقف کردند زیرا در طول صرف شام، قیمت‌ها افزایش می‌یافت. مردم با گونی‌های پر از اسکناس در خیابان‌ها می‌چرخیدند و پس‌انداز و مستمری بی‌ارزش شده بود. در طول تمامی این سختی‌ها، دلار آمریکا ارزش خود را حفظ کرد و در بازار سیاه هم ارزش بسیار بالایی داشت.

هنوز هم دلار آمریکا در سراسر زیمبابوه، به‌طور گسترده استفاده می‌شود، از پرداخت اجاره‌بها و هزینه مدرسه تا خرید مواد غذایی. بسیاری از شهروندان درآمدهای ارز محلی خود را به بازار سیاه می‌برند تا با دلار مبادله کنند، زیرا بانک‌ها دلار آمریکا مبادله نمی‌کنند. برخی از مردم دلارهای آمریکایی خود را در خانه پس‌انداز می‌کنند.

اکنون دولت رئیس‌جمهور امرسون منانگاگوا رویکردی سختگیرانه را در پیش‌گرفته است؛ ده‌ها دلال ارز در بازار سیاه به اتهام تلاش برای تضعیف ارز جدید دستگیر شده و هفته‌ها در بازداشت موقت به سر بردند. همچنین پس از معرفی الکترونیکی ارز زیگ، حساب‌های بانکی برخی از مشاغل از سوی دولت به اتهام رد کردن ارز جدید مسدود شد.

مقامات دولت زیمبابوه ادعا می‌کنند که به زیگ باور دارند زیرا توسط ذخایر طلای کشور پشتیبانی می‌شود. اما این ابراز امیدواری‌ها هنوز نتوانسته اعتماد تمامی مردم زیمبابوه را نسبت به این واحد پولی جدید جلب کند.

این موضوع حتی در رسانه‌های داخلی هم بازتاب یافته است. یک خبرگزاری آنلاین داخلی زیمبابوه کاریکاتوری سیاسی بانام « اولین ارز موردحمایت پلیس جهان» منتشر کرد که نشان می‌داد پلیسی در حال تلاش برای جلوگیری از فروریختن خانه‌ای است که عبارت ZiG روی آن نوشته‌شده است.