«دوشنبه ترسناک» با ریزش بازارهای خارج از آمریکا آغاز شد که یادآور سقوط سال ۱۹۸۷ بود که سراسر جهان را در برگرفت و والاستریت را با زیانهای شدیدتر تحت تاثیر قرارداد، زیرا ترس در مورد کندی اقتصاد آمریکا شدیدتر شده است. بااینهمه شاخص ژاپنی نیکی پس از ریزش بیش از ۴۴۰۰ واحدی روز دوشنبه، امروز بیش از ۳۳۰۰ واحد رشد کرد که بهطور کامل کاهش شدید خود را جبران نکرد این شاخص در بدترین کاهش یکروزه خود از سال ۱۹۸۷ تاکنون ۱۲٫۴ درصد سقوط کرد.
S&P ۵۰۰ هم در بدترین روز خود در نزدیک به دو سال اخیر ۳ درصد افت کرد. میانگین صنعتی داوجونز ۱۰۳۳ واحد یا ۲٫۶ درصد سقوط کرد درحالیکه نزدک ۳٫۴ درصد سقوط کرد زیرا «هفت باشکوه» فناوری شامل اپل، انویدیا و دیگر شرکتهای بزرگ فناوری که قبلاً ستارههای بازار سهام بودند، دچار ریزش شدند.
این کاهشها آخرین مورد درفروش جهانی بود که هفته گذشته آغاز شد و روز دوشنبه اولین فرصت برای معامله گران در توکیو بود تا به گزارش روز جمعه بازار کار آمریکا واکنش نشان دهند که نشان میداد کارفرمایان آمریکایی در ماه گذشته بسیار بیشتر از انتظار اقتصاددانان کاهش استخدام خود را کاهش دادهاند. این آخرین دادهها در مورد اقتصاد آمریکا بود که ضعیفتر از حد انتظار به نظر آمد و این نگرانی را تشدید کرد که فدرال رزرو برای مدت بیشازاندازه طولانی طریق نرخهای بهره بالا برای سرکوب تورم، ترمزهای اقتصاد آمریکا را کشیده است.
سرمایهگذاران حرفهای هشدار دادند که برخی از عوامل فنی میتوانند فعالیتها را در بازارها تقویت کنند و ممکن است این افتها نتیجه واکنش بیشازحد باشد، اما زیانها همچنان گزاف هستند. شاخص Kospi کره جنوبی ۸٫۸ درصد کاهش یافت و بیت کوین از بیش از ۶۱۰۰۰ دلار در روز جمعه به زیر ۵۴۰۰۰ دلار سقوط کرد. حتی طلا که به امن بودن در مواقع پرفرازونشیب شهرت دارد، حدود ۱ درصد کاهش یافت.
این ریزش تا حدی به این دلیل است که برای معامله گران این پرسش ایجاد شد که آیا خسارت آنقدر شدید بوده است که فدرال رزرو مجبور شود در یک جلسه اضطراری، قبل از تصمیم برنامهریزیشده بعدی خود در ۱۸ سپتامبر، نرخهای بهره را کاهش دهد؟ بازدهی دوساله خزانهداری ، که انتظارات فدرال رزرو را از نزدیک دنبال میکند، از ۳٫۸۸ درصد در اواخر جمعه و از ۵ درصد در آوریل، برای مدت کوتاهی به زیر ۳٫۷ درصد سقوط کرد اما بعداً بهبود یافت و به ۳٫۸۹ درصد کاهش یافت.
برایان جاکوبسن، اقتصاددان ارشد در Annex Wealth Management میگوید که فدرال رزرو میتواند سوار بر اسب سفید شود تا بازارها را با کاهش شدید نرخها نجات دهد، اما به نظر میرسد که احتمال برگزارش جلسه اضطراری ضعیف باشد. این جلسات معمولاً برای موارد اضطراری مانند همهگیری کرونا اختصاص داده میشوند و نرخ بیکاری ۴٫۳ درصدی واقعاً اضطراری به نظر نمیرسد.
البته، اقتصاد آمریکا همچنان در حال رشد است، بازار سهام آمریکا همچنان در سال جاری رشد خوبی دارد و رکود دور از قطعیت است. فدرال رزرو در مورد سیاست افزایش نرخ بهره که از مارس ۲۰۲۲ آغاز شد رویکردی واضح داشت: تهاجمی بودن بیشازحد اقتصاد را خفه میکند، اما نرمشان بیشازحد به تورم اکسیژن بیشتری میدهد و به همه آسیب میرساند.
دیوید مریکل، اقتصاددان گلدمن ساکس، پس از گزارش روز جمعه مشاغل، شانس بیشتری برای رکود اقتصادی در ۱۲ ماه آینده میبیند. اما ازنظر او شانس رکود هنوز فقط ۲۵ درصد است، زیرا ازنظر او دادهها در کل خوب به نظر میرسند و عدم تعادل مالی عمدهای دیده نمیشود.
سرمایهگذاران حرفهای به اقدام هفته گذشته بانک مرکزی ژاپن برای افزایش نرخ بهره اصلی خود از نزدیک به صفر اشاره کردند. چنین حرکتی به افزایش ارزش ین ژاپن کمک میکند، اما میتواند معاملهگران را مجبور کند از معاملاتی که بهواسطه آنها تقریباً بدون هیچ هزینهای در ژاپن پول وام میگیرند و در سایر نقاط جهان سرمایهگذاری میکنند، دست بکشند.
سهام شرکتهایی که سود آنها بیشترین ارتباط را باقدرت اقتصاد دارد هم به دلیل ترس از کاهش رشد، ضررهای شدیدی را متحمل شدند. شرکتهای کوچک در شاخص راسل ۲۰۰۰ افتی ۳٫۳ درصدی را تجربه کردند و آنچه را که برای این شاخص و دیگر مناطق شکستخورده بازار احیاکننده بود، از بین رفت.
با بدتر شدن اوضاع برای والاستریت، سهام شرکتهای فناوری بزرگ هم سقوط کرد زیرا محبوبترین معامله بازار در بیشتر طول سال جاری همچنان در حال ریزش بود. اپل، انویدیا و تعداد انگشتشماری دیگر از سهام فناوری بزرگ معروف به «هفت باشکوه» S&P ۵۰۰ را در مسیر رکوردزنی مداوم قرارداد بودند، حتی باوجوداینکه نرخهای بهره بالا بسیاری از بازار سهام را تحت تاثیر قرارداد بود.اما دستاوردهای هفت باشکوه در ماه گذشته به دلیل نگرانی سرمایهگذاران مبنی بر اینکه قیمتها بیشازحد بالا رفتهاند و برآورده کردن انتظارات برای رشد در آینده بسیار دور از دسترس شده است، وارونه شد. مجموعهای از گزارشهای سود بینظیر که با بهروزرسانیهای گزارش تسلا و آلفابت آغاز شد، بدبینیها را افزایش داد و کاهش رشد را تسریع کرد.
ارزش سهام اپل روز دوشنبه پسازاینکه شرکت وارن بافت برکشایر هاتاوی فاش کرد که سهام مالکیت خود را در سازنده آیفون کاهش داده است، ۴٫۸ درصد سقوط کرد. انویدیا، شرکت تولید تراشههایی که به نماد ثروت بادآورده هوش مصنوعی والاستریت تبدیلشده است، ۶٫۴ درصد ریزش کرد. تحلیلگران پیشبینی سود خود را در آخر هفته برای این شرکت پس از گزارشی که نشان داد عرضه تراشه هوش مصنوعی جدید انویدیا به تأخیر افتاده است، کاهش دادند. فروش اخیر سهام، سود سالانه انویدیا را از ۱۷۰ درصد در اواسط ژوئن به نزدیک به ۱۰۳ درصد کاهش داده است.
یکی دیگر از شرکتهای بزرگ فناوری، آلفابت، پسازاینکه یک قاضی آمریکایی اعلام کرد موتور جستجوی گوگل بهطور غیرقانونی از تسلط خود برای سرکوب رقابت و نوآوری سوءاستفاده میکند، ۴٫۴ درصد سقوط کرد. درمجموع، S&P ۵۰۰ با ۱۶۰٫۲۳ واحد کاهش به ۵۱۸۶٫۳۳ رسید. داوجونز ۱۰۳۳٫۹۹ سقوط کرد و به ۳۸۷۰۳٫۲۷ رسید و نزدک کامپوزیت ۵۷۶٫۰۸ سقوط کرد و به ۱۶۲۰۰٫۰۸ رسید. مجموع هفت باشکوه نزدیک به ۳ هزار میلیارد دلار از ارزش بازار خود را از اوایل ژوئیه، زمانی که بیشتر گروه در بالاترین حد ارزش معاملاتی خود بود ازدستداده است.
نگرانیهایی فراتر از سود شرکتها، نرخ بهره و رشد اقتصاد هم بر بازارها سنگینی میکند. جنگ رژیم صهیونیستی و حماس ممکن است در حال بدتر شدن باشد، که فراتر از تلفات انسانی آن میتواند باعث نوسانات شدید قیمت نفت شود. این به نگرانیهای گستردهتر در مورد نقاط پرتنش در سراسر جهان میافزاید، درحالیکه انتخابات آتی آمریکا هم میتواند اوضاع را بیشتر به هم بزند. والاستریت نگران این بود که چگونه نتیجه انتخابات نوامبر میتواند بر بازارها تأثیر بگذارد، اما نوسانات شدید قیمت سهام میتواند بر خود انتخابات تأثیر بگذارد.
خطر رکود اقتصادی احتمالاً کامالا هریس معاون رئیسجمهور را در حالت تدافعی قرار خواهد داد. اما رشد آهستهتر میتواند تورم را بیشتر کاهش دهد و دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق را مجبور کند تمرکز فعلی خود بر قیمتهای بالاتر را به طرحهایی برای احیای اقتصاد معطوف سازد.
منبع: AP