نشست تخصصی چالش‌ها و راهکارهای سرمایه‌گذاری در کشاورزی و صنایع غذایی در حاشیه نمایشگاه کیش‌اینوکس ۲۰۲۴ برگزار شد. به اعتقاد فعالان حوزه کشاورزی لازم است برای جذب سرمایه‌های جدید توسط حوزه کشاورزی فکری کرد چراکه در حال حاضر این بخش کمترین میزان سرمایه‌گذاری را به خود اختصاص می‌دهد.
امیر یوسفی، نایب‌رئیس کمیسیون صنایع غذایی اتاق ایران به اهمیت این صنعت در هر کشوری اشاره و تصریح کرد: کشاورزی و صنایع غذایی جایگاه ویژه‌ای در اقتصاد دارد و طبق آمار و اطلاعات بین ۱۹ تا ۲۰ درصد ارزش صادرات غیرنفتی ایران به صنایع غذایی و کشاورزی معطوف است.
بر اساس اظهارات این فعال اقتصادی هر چه میزان جذب سرمایه در هر حوزه بیشتر شود راندمان و کارآیی آن بیشتر می‌شود. دراین‌بین متأسفانه حوزه کشاورزی ایران و کشاورزان جایگاه واقعی خود را کسب نکردند. برای همین بخش کشاورزی نتوانسته آن‌طور که باید توسعه پیدا کند.
او تأکید کرد: حال باید دید چرا انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی وجود ندارد؛ نبود زیرساخت‌ها، اعطای تسهیلات بیشتر به حوزه‌های غیرمولد با سودآوری بیشتر، بی‌توجهی به تقویت صنایع غذایی، نبود نظارت بر روند اعطای تسهیلات حوزه کشاورزی و نبود ابزارهای کارآمد، مهم‌ترین عوامل بی‌انگیزه کردن افراد در سرمایه‌گذاری است.
به باور او آموزش کشاورزان درباره روش‌های تولید پایدار و ارتقای کیفیت محصولات کشاورزی بسیار مهم است و باید مورد توجه سیاست‌گذاران باشد.
رئیس اتاق گرگان توسعه زیرساخت‌ها را عامل بهبود عملکرد و افزایش بهره‌وری صنایع غذایی دانست و ادامه داد: وقتی انبارهای مناسب یا وسایل حمل کارآمد در اختیار نباشد، روند تولید دچار اختلال می‌شود و اثرات منفی روی صادرات دارد.
یوسفی ارائه مشوق‌های مالی، غیرمالی، ارائه تسهیلات، تشویق تولید محصولات ارگانیک، ارائه یارانه و امکان دسترسی به بازارهای جدید، عقد روابط تجاری و مشارکت در نمایشگاه‌ها را عامل توسعه مناسبات در حوزه‌های مختلف ازجمله بخش کشاورزی، دانست.
به اعتقاد این فعال اقتصادی تغییرات آب‌وهوایی و کمبود منابع آبی از چالش‌های حوزه کشاورزی است که برای مقابله با این معضل استفاده از روش‌های بهینه در روند تولید بسیار مهم و ضروری است.
او مشارکت ذی‌نفعان در سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌ها را خواستار شد و گفت: باید فرصت تعامل سازنده بین کشاورزان، کارشناسان حوزه و تصمیم گیران فراهم شود.
کشاورزی نیازمند سرمایه‌گذاری جدید است
در ادامه بهزاد فکاری، مدیر گروه مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب خاطرنشان کرد: متوسط ارزش‌افزوده کشاورزی به قیمت ثابت سال ۱۳۹۰ طی برنامه ششم توسعه ۴۸.۴ درصد برآورد شده و متوسط سهم ارزش‌افزوده از تولید ناخالص داخلی ۷.۳ درصداست.
او تصریح کرد: در کشور توجهی به آمار و داده‌ها نمی‌شود و برای همین به وضعیت نامناسبی در حوزه تولید محصولات کشاورزی دچار شدیم و علی‌رغم این‌همه تنوع در تولیدات کشاورزی و ظرفیت، همچنان درگیر تأمین نیازهای اولیه این بخش هستیم.
فکاری در ادامه به سرمایه‌گذاری در حوزه کشاورزی اشاره و تصریح کرد: در بخش کشاورزی نه‌تنها زیرساخت‌ها را تقویت نکردیم، سال‌هایی بدون سرمایه‌گذاری حرکت کردیم و نتیجه این عملکرد را امروز در بهره‌وری کم و افزایش سطح استهلاک، شاهد هستیم.
بر اساس اظهارات مدیر گروه اقتصاد مرکز ملی مطالعات کشاورزی و آب، بخش کشاورزی کمترین میزان سطح سرمایه‌گذاری در کشور را به خود اختصاص می‌دهد و این روند از برنامه ششم توسعه شدت گرفته است. در همین وضعیت شاهد خروج سرمایه از این حوزه نیز هستیم که شرایط را وخیم‌تر می‌کند.
او دلایل جذابیت پایین کشاورزی برای جذب سرمایه را برشمرد و گفت: تولید سنتی و خرده‌مالکی، ریسک بالای تولید، فصلی بودن تولید، عدم دسترسی به فناوری روز، حاشیه زیاد بازار، نسبت بالای هزینه مبادله بخش کشاورزی، دخالت دولت و دستوری بودن، مهم‌ترین عواملی هستند که مانع جذب سرمایه‌های جدید در این حوزه می‌شوند.
فکاری تصریح کرد: سرمایه‌گذاری ناکافی، موجب می‌شود نهاده‌ها، ماشین‌آلات، دانش و فناوری به‌موقع حاصل نشود و درنتیجه بهره‌وری پایین می‌آید و درنهایت شاهد افت درآمد و سود هستیم و بنابراین بخش کشاورزی را از دست می‌دهیم.