رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق ایران درباره برداشته شدن سقف نرخ در نیما اظهار کرد: این موضوع یکی از درستترین تصمیماتی بوده که از سال ۱۳۹۷ به اینسو گرفته شده زیرا با نزدیک کردن نرخهای ارز عملاً بساط رانت در بحث واردات کاهش مییابد. نزدیک شدن نرخ به نرخهای واقعی در آیندهای نزدیک تقاضای واردات را کم خواهد کرد و شرکتهای بزرگ مانند فولادی و پتروشیمیها که نرخشان آزاد شده افزایش صادرات خواهند داشت و قطعاً با عرضه ارز بیشتر و کاهش واردات، نرخ ارز هم در آینده میتواند تا حدودی تعدیل شود.
محمد لاهوتی در گفتوگو با مهر افزود: باید در نظر گرفت که کشور دچار یک تورم مزمن است و همانطور که تورم بر همه کالاها تأثیر دارد بر نرخ ارز هم اثر خود را میگذارد؛ لذا اینکه تصور کنیم افزایش نرخ ارز فقط و فقط به دلیل افزایش نرخ نیما است، تصور درستی نیست.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران تصریح کرد: نکته دیگر آنکه رئیسجمهور در زمان کاندیداتوری اعلام کرد که بساط چند نرخی بودن ارز باید برچیده شود زیرا این مسئله چیزی جز فساد و رانت نداشته است و عملاً مردم این موضوع را حس میکردند که باوجوداینکه دولت ارز ارزان برای واردات تخصیص میداد اما مصرفکننده نهایی با قیمت ارز آزاد کالا را میخرید؛ ازاینرو این سیاست در بحث تورم چندان تأثیر چندانی نخواهد داشت گرچه تأثیرات روانی بر جامعه میگذارد.
چرا واردکنندگان تمایلی به استفاده از سامانه ارز تجاری ندارد؟
لاهوتی در ادامه گفت: به جهت اینکه ارز ارزان عرضه میکنیم هر کالایی که وارد شود سود قابلتوجهی را کسب میکند لذا تقاضای کاذب برای واردات وجود دارد و به نظر میرسد با عرضه ارز توسط صادرکنندگان و افزایش صادرات شرکتهای بزرگ مثل پتروشیمیها به دلیل برداشته شدن سقف در سامانه نیما باعث میشود که ازیکطرف عرضه زیاد و از طرف دیگر تقاضا کم شود، ازاینرو پیشبینیها نشان میدهد که نرخ ارز تا حدودی تعدیل خواهد شد.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران تصریح کرد: البته کاهش چشمگیری را در نرخ ارز نخواهیم داشت اما حداقل قیمتها افزایش کمتری خواهد داشت.
نرخ ارز باید توافقی تعیین شود
لاهوتی درباره سازوکار مرکز مبادله هم گفت: بانک مرکزی سیاستی را در خصوص این مرکز اتخاذ کرده که صادرکننده و واردکننده ارز را از طریق بانکهای عامل تحویل دهند.
وی افزود: سیاست بانک مرکزی این بوده که مطمئن باشد ارز پشت کوتاژهای صادراتی وجود دارد و واردکنندگانی که بعضاً از این محل آسیبدیده بودند بهنوعی حقوحقوقشان تأمین شود.
لاهوتی تصریح کرد: بر اساس وعدهها قرار است نرخ ارز توافقی تعیین شود در این صورت شاید بتوان گفت که مشکلی که در گذشته وجود داشت و صادرکننده نمیدانست ارز را به چه کسی بفروشد یا واردکننده نمیدانست ارز را از چه کسی بخرد حل میشود و بانک بهعنوان واسط این کار را میکند.
وی گفت: البته این موضوع مشروط به این است که بانک مرکزی در نرخگذاری دخالت نکند و ماهیت توافقی بودن نرخ ارز حفظ شود زیرا در غیر این صورت به همان سیستمی که در سامانه نیما حاکم بود برمیگردیم به این صورت که صرفاً از سامانه نیما به مرکز مبادله منتقل شدهایم.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران درباره اینکه شرایط برای تکنرخی شدن ارز فراهم است، تأکید کرد: امروز شرایط کشور شرایط تکنرخی شدن ارز نیست زیرا برخی از کالاهای اساسی در بودجه ارز ترجیحی میگیرند اما اگر دولت بتواند باقی ارزها را در قالب صادرات، واردات، اسکناس و… را به یک نرخ نزدیک کند که با واقعیت بازار هم فاصله غیرمنطقی نباشد، در شرایط ایده آل در نرخ ارز به دونرخی رسمی خواهیم رسید.
از سوم دیماه همه واردکنندگانی که از ارز نیمایی استفاده نمیکنند، مکلف شدند ارز خود را از سامانه ارز توافقی دریافت کنند. علاوه بر این، ازآنجاییکه قرار بود سامانه ارز نیما به بازار ارز توافقی منتقل و نرخ آن را به نرخ ارز توافقی نزدیک شود، مقرر شد از روز شنبه ۲۴ آذرماه، نرخ ارز سامانه نیما مانند ارز توافقی بر اساس حراج شکل بگیرد و سقف قیمت ارز در این سامانه برداشته شد.