وبینار توسعه راهکارهای تجارت با آفریقای جنوبی، چهاردهمین رویداد از مجموعه رویدادهای توسعه صادرات اتاق یزد با حضور فاضل خیاط، رایزن بازرگانی جمهوری اسلامی ایران در آفریقای جنوبی و علاقه‌مندان به تجارت با این کشور برگزار شد.
رایزن بازرگانی ایران در آفریقای جنوبی در ابتدای این وبینار با اشاره به اینکه این کشور صنعتی‌ترین اقتصاد آفریقا را دارد گفت: آفریقای جنوبی با توجه به موقعیت جغرافیایی مناسب و برخورداری از منابع طبیعی همچنین عضویت در سازمان تجارت جهانی و تجارت ترجیحی با کشورهای متعدد و دسترسی بدون عوارض گمرکی به بازار ایالات‌متحده، دارای ساختار اقتصادی متنوعی است.
فاضل خیاط ادامه داد: اقتصاد آفریقای جنوبی اساساً مبتنی بر مشارکت خصوصی است، اما دولت به طرق مختلف در آن مشارکت دارد.
وی در خصوص بخش کشاورزی این کشور گفت: کشاورزی برای آفریقای جنوبی اهمیت زیادی دارد چراکه بخش قابل‌توجهی از صادرات را تشکیل داده و به اقتصاد داخلی کمک می‌کند. بیشترین صادرات کشاورزی شامل مرکبات، انگور، ذرت، سیب، شکر، سویا، آووکادو و پشم بوده است. مقاصد عمده صادرات محصولات کشاورزی آفریقای جنوبی شامل اتحادیه آفریقا، هند، اتحادیه اروپا، فیلیپین، تایوان و چین است. محصولات وارداتی نیز شامل برنج، روغن پالم، گندم و مرغ است که عمدتاً از آسیا، اتحادیه اروپا، بریتانیا و قاره آمریکا وارد می‌شود.
رایزن بازرگانی ایران در آفریقای جنوبی با اشاره به اینکه این کشور دارای ذخایر متنوعی از مواد معدنی است گفت: علاوه بر الماس و طلا، این کشور دارای ذخایر سنگ‌آهن، منگنز، کروم، مس، اورانیوم، نقره، بریلیم و تیتانیوم نیز هست. بخش معدن همچنان هسته اصلی اقتصاد آفریقای جنوبی را تشکیل می‌دهد؛ زیرا شرکت‌های بزرگ بین‌المللی با محوریت معدن در سایر فعالیت‌های اقتصادی نیز سرمایه‌گذاری می‌کنند.
خیاط به پتانسیل‌های گردشگری آفریقای جنوبی نیز اشاره و تصریح کرد: بخش گردشگری آفریقای جنوبی بخش مهمی از اقتصاد این کشور است و انتظار می‌رود به رشد خود ادامه دهد در حال حاضر گردشگری حدود 8 درصد از تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص داده است.
روابط سیاسی ایران و آفریقای جنوبی
رایزن بازرگانی ایران در آفریقای جنوبی در بخش دیگری از سخنانش به روابط ایران و آفریقای جنوبی اشاره کرد و گفت: طی 30 سال گذشته تاکنون ۱۵ دور کمیسیون مشترک به ریاست وزرای خارجه دو کشور برگزار شده است. تماس‌ها، سفرها و اعزام هیئت‌ها در عالی‌ترین سطوح برقرار است. عضویت در بریکس در سال 1402 با میزبانی و کمک دولت آفریقای جنوبی ممکن شد و ارتقای روابط اقتصادی در کنار حفظ و بهبود بیش‌ازپیش روابط سیاسی در دستور کار جدی دو کشور قرار دارد.
وی تأکید کرد: بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، سال گذشته حجم روابط تجاری ایران و آفریقای جنوبی ۱۶۴ میلیون دلار بوده است که از این مقدار ۱۴۵ میلیون دلار صادرات ایران به آفریقای جنوبی و ۱۹ میلیون دلار واردات از این کشور بوده است. اوره، قیر، گوگرد گرانوله، زعفران و خشکبار، فرش، خرما، مقاطع آهنی و فولاد، مواد غذایی نظیر بیسکویت و شیرینی‌ها ازجمله مهم‌ترین اقلام صادراتی ایران به آفریقای جنوبی هستند. در مقابل زغال‌سنگ و کک، گوشت قرمز، تجهیزات و مواد شیمیایی معدن در صدر محصولات وارداتی از آفریقا به ایران هستند.
آغاز به کار مرکز تجاری ایران در ژوهانسبورگ
خیاط به ایجاد مرکز تجاری ایران در ژوهانسبورگ اشاره کرد و ادامه داد: ایجاد مرکز تجاری ایران در منطقه تجاری سندتون شهر ژوهانسبورگ و فراهم شدن امکان ارائه خدمات متنوع تجاری از قبیل فضای نمایشگاهی، بازاریابی، انبارش کالا، تسهیل حمل‌ونقل و تراکنش‌های مالی به شرکت‌های ایران از مهم‌ترین اقدامات در زمینه توسعه روابط تجاری دو کشور است.
وی همچنین تأکید کرد: استان یزد در صنعت کاشی و سرامیک و همچنین مصالح ساختمانی حرف برای گفتن دارد و حضور تولیدکنندگان در این مرکز در شناخت مردم آفریقا از محصولاتشان بسیار مؤثر است. مرکز تجاری یک مرکز خصوصی است که با مجوز سازمان توسعه تجارت فعالیت می‌کند 1500 متر فضای نمایشگاهی دارد و آماده واگذاری است و فضا برای حضور شرکت‌های استان یزد فراهم است. برای رسیدن به بازار بکر آفریقا باید سرمایه‌گذاری کرد؛ موجود بودن محصول کمک زیادی به شناخت ظرفیت‌ها می‌کند درواقع تنها ارسال کاتالوگ و بروشور کافی نیست و مرکز تجاری ایران این ظرفیت را فراهم کرده است.
فرصت‌های تجاری و اقتصادی
رایزن بازرگانی ایران در آفریقای جنوبی به فرصت‌های تجاری موجود در این کشور اشاره کرد و گفت: حوزه‌های نفت و گاز، صنایع دفاعی، سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه معادن، تجارت ماشین‌آلات صنعتی، تولید مشترک دارو و تجهیزات پزشکی، همکاری‌های دانش‌بنیان به‌ویژه در صنعت ICT، همچنین مواد غذایی از بهترین حوزه‌ها برای گسترش روابط تجاری بین دو کشور است.
خیاط همچنین به بنادر این کشور و مهم‌ترین کریدورهای حمل‌ونقل اشاره کرد و به سؤالات شرکت‌کنندگان در خصوص ظرفیت‌های همکاری تجاری و اقتصادی با کشور آفریقای جنوبی پاسخ داد.
مدیر بازرگانی خارجی اداره کل صمت استان یزد نیز در این وبینار گفت: باوجود 700 معدن در استان در حوزه معدن ظرفیت‌های همکاری با آفریقا وجود دارد. از سوی دیگر در زمینه محصولاتی مانند کاشی و سرامیک، کامپاند و مصالح ساختمانی نیز می‌توان فعالیت گسترده داشت. حضور واحدهای صنعتی استان در مرکز تجاری ایران در آفریقای جنوبی می‌تواند بسیار مؤثر باشد. از سوی دیگر با همراهی اتاق یزد می‌توان بحث اعزام هیئت‌های تجاری را نیز در دستور کار قرار داد.
محمدرضا نصیری ادامه داد: در حوزه خدمات فنی مهندسی در دهه 90 استان یزد در غرب آفریقا فعالیت داشتند و باتوجه‌به تجارب گذشته می‌توان این فعالیت را گسترش داد. در خصوص گردشگری نیز با ثبت جهانی یزد همچنین ثبت یزد به‌عنوان شهر زیورآلات سنتی در آینده نزدیک، پتانسیل گسترش همکاری با آفریقای جنوبی وجود دارد.
مدیر کل آفریقای سازمان توسعه تجارت ایران نیز در این نشست آنلاین گفت: آفریقای جنوبی ظرفیت‌های فراوانی دارد و از صنعتی‌ترین کشورهای قاره آفریقا هست. در مقابل استان یزد نیز در حوزه معادن سابقه قوی دارد و در این حوزه می‌تواند با آفریقای جنوبی همکاری داشته باشد. در حوزه صنایع دستی و مصالح ساختمانی نیز این فرصت فراهم است.
لیلا باغبان ادامه داد: در حوزه فنی مهندسی و ساخت‌وساز، نفت و گاز، انرژی، مصالح ساختمانی همچنین دارو و تجهیزات پزشکی می‌توان فعالیت گسترده‌ای در تمام قاره آفریقا تعریف کرد. همچنین هم‌زمان با واردات محصولات کشاورزی و نهاده‌های دامی تولید شده در این قاره می‌توان صادرات ماشین‌آلات و تجهیزات کشاورزی و بذر، کود، سم، واکسن‌های دامی و دانش فنی موردنیاز برای کشاورزی را گسترش داد.