درحالیکه سهمیهبندی سوخت و نهادهها به معضل اصلی کشاورزان تبدیلشده، سید محمدرضا ترابی موسوی، نایبرئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران، هشدار داد که کاهش مداوم این سهمیهها به همراه حذف تخصیص ارز برای بذر، تولید کشاورزی را به بحران کشانده است.
بخش کشاورزی ایران در سالهای اخیر با چالشهای جدی در تخصیص نهادهها و سوخت مورد نیاز کشاورزان مواجه بوده است. مشکلاتی همچون سهمیهبندی سوخت گازوئیل برای ادوات کشاورزی، تخصیص ناکافی ارز برای واردات بذر و نهادهها و کاهش این سهمیهها تأثیر منفی زیادی بر تولیدات داخلی و رقابتپذیری کشاورزان در بازارهای داخلی و خارجی داشته است.
افزایش هزینههای تولید ناشی از این مشکلات، رقابت در بازار را دشوارتر کرده و موجب کاهش تولید و افزایش قیمتها شده است. برای تحقق خودکفایی در تولید برخی محصولات، تأمین بهموقع و کافی نهادهها از سوی دولت ضروری است تا شرایط برای رشد و بهبود این بخش فراهم گردد.
کاهش مداوم سوخت تراکتورها و بینظمیهای غیرقابل قبول
سید محمدرضا ترابی موسوی، نائب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران، به وضعیت نامناسب سهمیهها در بخش کشاورزی پرداخت و گفت: در این بخش سهمیهای وجود ندارد به جز سوخت گازوئیل برای ادوات کشاورزی که به تراکتورها اختصاص پیدا میکند، اما این سهمیهها به تدریج کاهش مییابند. هر سه ماه یک بار بازدیدهای مکرری برگزار میشود که این موضوع برای کشاورزان بسیار سخت است. سپس سهمیهای به جهاد کشاورزی اختصاص داده میشود که پس از طی مراحل مختلف به شرکت نفت میرسد و در آنجا هم سهمیهها کاهش پیدا میکند؛ به گونهای که هیچ قانونی برای آن وجود ندارد.
او با اشاره به مشکلات موجود در تخصیص سوخت و سهمیهها عنوان کرد: کارشناس سازمان نظام مهندسی کشاورزی بر اساس فرمولهای مشخص، سهمیهها را تعیین میکند، اما چرا شرکت نفت سهمیهها را کم میکند؟ باید هماهنگیهای لازم انجام شود تا سهمیهها از ابتدا درست تعیین شوند.
تخصیص ارز برای بذر حذف شد
ترابی موسوی همچنین در مورد تخصیص ارز برای بذر و مشکلات موجود در بخش نهادهها گفت: پیش از این تخصیص ارز برای بذر وجود داشت که اخیراً حذف شده است. در بخش خدمات حمایتی نیز کودهای شیمیایی همچون فسفات و پتاس اختصاص یافته که این سهمیهها نیز به اندازه کافی نیاز کشاورزان را برطرف نمیکند.
نایبرئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران با تاکید بر تأثیر سیاست سهمیهبندی اقلام کشاورزی، اظهار کرد: این سیاست باعث شده قیمت اقلام در بازار آزاد بشدت افزایش یابد و پیدا کردن آنها برای کشاورزان بسیار سخت شود.
وی افزود: این مشکلات باعث کاهش تولید میشود و کشاورزان قادر به تأمین کود مورد نیاز در زمان مناسب نخواهند بود که در نتیجه تولید نیز کاهش مییابد.
تأثیر سیاست سهمیهبندی بر رقابتپذیری تولیدکنندگان داخلی و واردکنندگان
ترابی موسوی همچنین رقابت در بازار را تحت تأثیر افزایش قیمت نهادهها و مواد اولیه مورد نیاز تولید کشاورزی دانست و توضیح داد: وقتی قیمت تمامشده محصول در بازار بالا میرود، رقابت نیز دشوار میشود. اگر محصول صادراتمحور باشد، صادرکننده دیگر نمیتواند رقابت کند و اگر تولیدکننده بخواهد فروش داخلی داشته باشد، باز هم قیمت تمام شده محصول افزایش پیدا میکند. این وضعیت رقابت را هم در بازار داخلی و هم در صادرات کاهش میدهد.
او در مورد واردات نیز گفت که با گران شدن نهادهها و مواد مورد نیاز، واردات نیز افزایش پیدا میکند، زیرا این محصولات بهصرفهتر میشوند و منابع به سمت واردات میرود.
نائب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران در نهایت با اشاره به سیاستهای دولت برای خودکفایی در تولید برخی محصولات، خاطرنشان کرد: برای تحقق این هدف، دولت باید نهادهها را تأمین کند. دولت در پی ایجاد شرایطی است که بخش خصوصی به تأمین نهادهها وارد شود و این امر منجر به دوگانگی در تصمیمگیریها میشود.