عدم شفافیت فرابورس در خصوص اعلام زمان گشایش نماد بورس کالا

نشست خبری بررسی وضعیت شرکت بورس کالای ایران در بیستمین نشست از سلسله نشست‌های «یک دیدار، یک عرضه» با حضور امیر هامونی، مدیرعامل شرکت فرابورس ایران، حامد سلطانی نژاد، مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران، مجید عشقی، قائم‌مقام مدیرعامل بورس کالا، سید مهدی علم‌الهدی، معاون توسعه فرابورس ایران و همچنین جمعی از خبرنگاران امروز یکشنبه هشتم اسفندماه 1395 در محل فرابورس ایران برگزار شد.

امیر هامونی، مدیرعامل فرابورس در ابتدای این نشست با اشاره به سه بازار موجود در بازار پایه فرابورس گفت: بازار پایه فرابورس شامل سه قسمت الف، ب و ج می‌شود و تفاوت این سه بازار پایه در شفافیت و نقدشوندگی شرکت‌هاست.

به گفته این مدیر ارشد، در بازار پایه "الف" تنها نهادهای مالی، بورس‌ها و سپرده‌گذاران پذیرش می‌شوند که شفافیت بسیار بالایی دارند. اما در بازار پایه ب و ج اظهار داشت: شرکت‌هایی که در تابلوی ب و ج پذیرش می‌شوند از نقدشوندگی و شفافیت کمتری نسبت به شرکت‌های بازار پایه الف برخوردارند. بعضا ممکن است این شرکت‌ها اطلاعات و صورت‌های مالی خود را در کدال منتشر نکرده باشند یا از ضریب نقدشوندگی کمتری برخوردار باشند.

این مقام مسئول با اشاره به اینکه تاکنون هیچ شرکتی در پایه "ج" پذیرش نشده است، گفت: تا تاریخ 31 مرداد 1396 به شرکت‌ها در بند "الف" فرصت داده می‌شود تا شفافیت خود را احراز کنند در غیر این صورت به تابلوی "ج" خواهند رفت.

در ادامه این نشست، حامد سلطانی نژاد پذیرش شرکت بورس کالای ایران در تابلوی "الف" فرابورس را گامی بزرگ در شفاف‌سازی این شرکت خواند.

وی در ادامه با بیان بحث شرکتی شدن بورس‌ها گفت: از زمانی که بحث شرکتی شدن بورس‌ها پیش آمده است، شرکت‌های بورسی در بورس‌های دیگر پذیرش می‌شوند. شرکتی شدن بورس‌ها این امکان را فراهم می‌سازد که بورس‌ها از ساختار عضوگرا به ساختار شرکت گرا ارتقا یابند و این موضوع سبب می‌شود که بورس‌ها به‌عنوان یک بیزینس نگاه شود.

وی در ادامه شفاف‌سازی و روان‌سازی را مأموریت نخست بورس‌ها خواند و تصریح کرد: مأموریت اول بورس‌ها، شفاف‌سازی و روان‌سازی، چه در حوزه اوراق بهادار و چه در حوزه کالا است.

این مقام مسئول مأموریت دوم را پوشش ریسک و تأمین مالی خواند و گفت: موضوع بیزینس در مأموریت‌های بعدی شرکت‌های بورسی قرار می‌گیرد.

این مقام ارشد بازار سرمایه در ادامه سخنان خود به ارائه آمار از ابتدای سال تا چهارشنبه چهارم اسفند سال جاری در حوزه بورس کالا پرداخت و آن را با دوره مشابه در سال گذشته مقایسه کرد و اظهار داشت: این آمارها نشان می‌دهد که با رشد در حجم و ارزش معاملات مواجه بوده‌ایم.

وی در خصوص محصولات معدنی و صنعتی گفت: حجم معاملات در این گروه نسبت به دوره مشابه در سال گذشته افزایش چندانی نداشته است؛ اما در ارزش معاملات افزایش 26 درصدی مشاهده می‌شود.

به گفته این مقام مسئول در حوزه کشاورزی حجم معاملات 21 درصد و ارزش معاملات 186 درصد افزایش داشته است.

سلطانی نژاد با بیان اینکه در حوزه پتروشیمی تعامل خوبی با تولیدکنندگان بالادستی و پایین‌دستی در سال جاری ایجاد شده است، تأکید کرد: در این گروه رشد 29 درصدی در حجم معاملات و همچنین افزایش 36 درصدی در ارزش معاملات دیده می‌شود.

وی همچنین در خصوص محصولات فرآورده‌های نفتی، بازار فرعی و طلا به افزایش حجم معاملات اشاره کرد و تنها با اشاره به کاهش 9 درصدی در ارزش معاملات محصولات فرآورده‌های نفتی اظهار داشت: این کاهش به سبب کاهش قیمت نفت و قیمت فرآورده‌های نفتی بوده است.

این مدیر ارشد در ادامه به وضعیت صورت مالی شرکت بورس کالا پرداخت و گفت: در سال مالی منتهی به 94 سود خالص 230 میلیارد و 415 میلیون ریال و سود هر سهم 256 ریال محاسبه شده است.

وی سود خالص در پیش‌بینی سال مالی منتهی به 30 اسفند 95 را مبلغ 296 میلیارد و 292 میلیون ریال و سود هر سهم را مبلغ 329 ریال برآورد کرد.

همچنین سلطانی نژاد در خصوص پیش‌بینی سال مالی منتهی به 30 اسفند 96، سود خالص را 355 میلیارد و 754 میلیون ریال اعلام کرد و گفت: پیش‌بینی می‌شود در این سال به هر سهم معادل 395 ریال سود اختصاص داده شود.

این مدیر ارشد در خصوص اقدامات انجام‌شده توسط بورس کالا در سال 95 به موارد زیر اشاره کرد:

1ـ اجرای ماده 33 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی در محصولات ذرت و جو دامی:

با اجرای این ماده قانونی 85 هزار کشاورز با مکانیسم‌های بورسی آشنا شدند و وارد بورس کالا شدند. این ماده بار مالی دولت را به میزان قابل‌توجهی در خرید تضمینی کاهش داد و همچنین سبب شد ابزارهای جدیدی برای توسعه بازار کشاورزی ایجاد شود.

2ـ راه‌اندازی معاملات اختیار معامله (آپشن): این معاملات در سکه طلا ایجاد شد.

3ـ ارتقای سامانه‌های معاملاتی:

سامانه جامع معاملات فیزیکی و فراهم‌سازی و توسعه زیرساخت‌های اجرای ماده 33 ازجمله موارد ارتقای سامانه‌های معاملاتی هستند که بر اساس آن اطلاعات کشاورزان ثبت و راستی آزمایی می‌شود.

4ـ توسعه تالار کشاورزی:

راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده زعفران، سبب تسهیل در تجارت زعفران شد. عرضه گندم صادراتی، عرضه و معامله شکر به‌عنوان دومین مورد در توسعه تالار کشاورزی و همچنین راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده پسته که در 21 اسفندماه سال جاری ایجاد خواهد شد گام سوم در توسعه تالار کشاورزی است؛ معاملات جوجه یک‌روزه که ازجمله معاملات موکول به آینده محسوب می‌شود گام چهارم محسوب می‌شود.

5ـ تأمین مالی از طریق انتشار اوراق سلف موازی استاندارد:

از این طریق تأمین مالی دو هزار 650 میلیارد تومانی گندم توسط دولت جهت پرداخت پول کشاورزان، تأمین مالی 200 میلیارد تومانی شرکت پتروشیمی شیراز و تأمین مالی 120 میلیارد تومانی شرکت گل گهر ازجمله تأمین مالی از طریق انتشار اوراق سلف موازی استاندارد بوده است.

مدیرعامل بورس کالا در بخش دیگری از سخنان خود برنامه‌های آتی این شرکت را در سال 96 به شرح ذیل اعلام کرد:

1ـ راه‌اندازی بازار مشتقه ارز

2ـ توسعه معاملات بخش کشاورزی و همچنین افزوده شدن محصولات جدیدی به‌ویژه در حوزه گندم به ماده 33

3ـ معاملات سوآپ کالایی

4ـ‌ ایجاد ابزار پوشش ریسک بازار ساخت مسکن

5ـ راه‌اندازی معاملات خرده‌فروشی در بورس کالا

6ـ توسعه معاملات گواهی سپرده کالایی؛ که این مورد سبب تسهیل معاملات و افزایش نقدشوندگی خواهد شد.

7ـ راه‌اندازی دارایی‌های پایه جدید در معاملات آتی اختیار و همچنین توسعه صندوق‌های کالایی

8ـ معاملات حراج دوطرفه در بازار فیزیکی؛ معاملات در بورس کالا بر مبنای حراج یک‌طرفه است و رقابت از سمت خرید است و سمت فروش به حالت مزایده تأمین قیمت می‌شود با اجرایی شدن معاملات حراج دوطرفه در بازار فیزیکی معاملات به‌صورت حراج پیوسته همانند آنچه در اوراق بهادار رخ می‌دهد، صورت خواهد گرفت.

9ـ افزایش تأمین مالی شرکت‌ها از طریق اوراق سلف استاندارد

10ـ اجرای ماده 37 قانون رفع موانع تولید؛ این ماده دلالت بر جلوگیری از خام فروشی دارد.

11ـ عرضه سنگ‌آهن در بورس کالا

12ـ گسترش نقش بورس کالا در تنظیم محصولات اساسی

13ـ عرضه کود اوره کشاورزی

سلطانی نژاد در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران در خصوص اعلام جزئیات عرضه سهام بورس کالا در فرابورس اظهار کرد: آنچه بازگشایی می‌شود نماد «سایر اشخاص» شرکت بورس کالاست که یکی از چهار نماد این شرکت و متعلق به کارگزاران و تولیدکنندگان است. این نماد 4 هزار و 500 سهامدار حقیقی‌ها و حقوقی دارد که مجموعه سهام در اختیار آنها، 32 درصد کل سهام بورس کالا محسوب می‌شود.

سید مهدی علم‌الهدی معاون توسعه فرابورس نیز تصریح کرد: آنچه در مورد بورس کالا در فرابورس اتفاق می‌افتد، ‌گشایش نماد است و عرضه، موضوعیتی ندارد. ضمن اینکه با سهامداران نیز هماهنگ شده تا کشف قیمت در یک فرآیند منصفانه در بازار انجام شود.

گفتنی است شرکت فرابورس علی‌رغم اصرار بر شفافیت در فرآیند گشایش نماد و عرضه سهام شرکت‌ها، هنوز زمان قطعی گشایش نماد بورس کالا را اعلام نکرده است.