توافقنامه جامع راهبردی ایران و روسیه عصر امروز جمعه در جریان سفر مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری به روسیه از سوی روسای جمهور دو کشور به امضا رسید.
در ادامه متن کامل معاهده مشارکت جامع راهبردی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری فدراتیو روسیه مشتمل بر ۴۷ ماده منتشر شد که همه حوزهها را دربرمیگیرد؛ اما برخی از مواد این معاهده کاملا اقتصادی است یا کاربری عمده آن میتواند اقتصادی باشد.
مواد اقتصادی معاهده جامع ایران و روس
آن دسته از مواد معاهده راهبردی ایران و روسیه که میتواند به توسعه، تسهیل و تقویت همکاریهای اقتصادی دوجانبه منجر شود، به این شرح است:
ماده 16
۱. طرفهای متعاهد همکاری بین استانی را با عنایت به اهمیت ویژه آن برای گسترش ابعاد کامل روابط دوجانبه، توسعه خواهند داد.
۲. طرفهای متعاهد شرایط مساعدی را برای برقراری روابط مستقیم بین استانهای ایرانی و روسی ایجاد خواهند کرد و آشنایی متقابل از ظرفیتهای اقتصادی و سرمایهگذاری آنها از جمله از طریق برگزاری سفرهای تجاری، گردهماییها، نمایشگاهها، بازارچهها و سایر رویدادهای مشترک بین استانی را تسهیل خواهند کرد.
ماده 17
طرفهای متعاهد از همکاریهای تجاری و اقتصادی در همه زمینههای مورد علاقه متقابل با هماهنگی این تعامل در چارچوب کمیسیون دائمی همکاریهای تجاری و اقتصادی ایران و روسیه حمایت خواهند کرد.
ماده 18
۱. طرفهای متعاهد به توسعه همکاریهای تجاری، اقتصادی و صنعتی، ایجاد مزیتهای اقتصادی متقابل از جمله سرمایه گذاریهای مشترک، تأمین مالی زیرساختها، تسهیل سازوکارهای تجارت و کسب و کار، همکاری در امور بانکی، ترویج و تأمین متقابل کالا، کار، خدمات، اطلاعات و محصولات فعالیتهای فکری از جمله حقوق انحصاری مربوطه، مساعدت خواهند داشت.
۲. طرفهای متعاهد با آگاهی از ظرفیتهای سرمایهگذاری خود میتوانند سرمایه گذاریهای مشترکی را در اقتصاد دولتهای ثالث داشته باشند و بدین منظور گفتگوهایی در چارچوب سازوکارهای تخصصی چندجانبه داشته باشند.
ماده 20
۱. با هدف افزایش حجم تجارت متقابل، طرفهای متعاهد شرایطی برای توسعه همکاری بین ﻣﺆسسات اعتباری طرفهای متعاهد با در نظر گرفتن اسناد حقوقی بینالمللی در زمینه مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم، که طرفهای متعاهد عضو آنها هستند، استفاده از ابزارهای مختلف ﺗﺄمین مالی تجارت، توسعه پروژههای حمایت مشترک از صادرات متقابل، افزایش ظرفیت سرمایه گذاری، گسترش سرمایه گذاریهای متقابل بین اشخاص حقیقی، شرکتهای دولتی و خصوصی را فراهم خواهند ساخت و از حمایت مقتضی از سرمایه گذاریهای متقابل اطمینان حاصل خواهند کرد.
۲. طرفهای متعاهد به منظور ایجاد زیرساخت پرداخت نوین مستقل از دولتهای ثالث،گذار به پرداختهای دوجانبه به ارزهای ملی، تقویت همکاری مستقیم بین بانکی و ترویج محصولات مالی ملی، همکاری خواهند کرد.
۳. طرفهای متعاهد همکاری خود را با هدف توسعه تجارت و تشویق سرمایه گذاریها در مناطق اقتصادی ویژه/آزاد طرفهای متعاهد گسترش خواهند داد.
۴. طرفهای متعاهد به مناطق اقتصادی ویژه/آزاد جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در جهت انجام اقدامات معطوف به ایجاد شرکتهای مشترک در زمینههای مورد علاقه متقابل مساعدت خواهند کرد و به ایجاد مناطق صنعتی توجه خواهند نمود.
۵. طرفهای متعاهد آمادگی خود را برای توسعه همکاریهای سودمند متقابل در صنایع استخراج طلا، فرآوری طلا، الماس-برلیان و جواهرات اعلام مینمایند.
ماده 21
۱. طرفهای متعاهد با در نظر گرفتن تواناییها و ظرفیتهای خود از همکاری نزدیک در زمینه حملونقل حمایت خواهند کرد و تمایل خود را برای توسعه همه جانبه شراکت در حوزه حملونقل بر مبنای سودمندی متقابل تأیید خواهند کرد.
۲. طرفهای متعاهد شرایط مساعدی را برای متصدیان حملونقل جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، تسهیل روند حملونقل و جابجایی مسافران با استفاده از تمامی روشهای حمل و نقل و افزایش حجم آنها، استفاده مؤثر از زیرساختهای جادهای و مرزی، فراهم خواهند ساخت.
۳. طرفهای متعاهد همکاری در زمینه حمل و نقل جاده ای، ریلی، هوایی، دریایی و ترکیبی و نیز آموزش متخصصان در زمینه حمل و نقل را گسترش خواهند داد.
۴. طرفهای متعاهد در توسعه کریدورهای حمل و نقل بینالمللی که از قلمرو جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه عبور میکند، به ویژه کریدور بینالمللی حمل و نقل شمال - جنوب فعالانه همکاری خواهند نمود. این همکاری شامل ترویج کالا با مبدأ یک طرف متعاهد در بازارهای دولتهای ثالث و همچنین فراهمسازی شرایط توسعه حمل و نقل یکپارچه از طریق کریدورهای حمل و نقل، هم از طریق حمل و نقل دوجانبه و هم از طریق حمل و نقل ترانزیتی در قلمرو خود، خواهد بود.
۵. طرفهای متعاهد پیشرفتهای نوین در زمینه سامانههای حمل و نقل دیجیتال را به کار خواهند گرفت.
۶. طرفهای متعاهد از هماهنگی نزدیک در سازمانهای بینالمللی صنعت حملونقل حمایت خواهند نمود، بین نهادهای اجرایی در زمینه حملونقل و شرکتها همکاری سودمند متقابل ایجاد خواهند کرد و مشارکت آنها را در رویدادهای بینالمللی صنعت حملونقل تسهیل خواهند نمود.
ماده 22
۱. طرفهای متعاهد همکاری در حوزه نفت و گاز را بر اساس اصول برابری و سودمندی متقابل گسترش خواهند داد و اقداماتی را برای افزایش امنیت انرژی طرفهای متعاهد از طریق استفاده بهینه از منابع سوخت و انرژی اتخاذ خواهند کرد.
۲. طرفهای متعاهد همکاری دوجانبه در حوزه انرژی را در زمینههای زیر گسترش خواهند داد:
۲.۱. همکاری علمی و فنی، تبادل تجربیات و به کارگیری فناوریهای روز و پیشرفته در استخراج، فرآوری و حمل و نقل نفت و گاز؛
۲.۲. مساعدت به شرکتها و سازمانهای ایرانی و روسی در بخش سوخت و انرژی جهت گسترش همکاریها از جمله عرضه انرژی و عملیات سوآپ؛
۲.۳. تشویق سرمایهگذاری در چارچوب همکاری دوجانبه در پروژههای توسعه میادین نفتی و گازی در قلمرو طرفهای متعاهد؛
۲.۴. تشویق پروژههای زیربنایی حائز اهمیت برای تأمین امنیت انرژی جهانی و منطقه ای؛
۲.۵. تأمین دسترسی بدون تبعیض به بازارهای بینالمللی انرژی و افزایش رقابتپذیری آنها؛
۲.۶. همکاری و اجرای یک سیاست هماهنگ در چارچوب مجامع بینالمللی انرژی مانند مجمع کشورهای صادرکننده گاز و اوپک پلاس.
۳. طرفهای متعاهد سطح همکاری، تبادل نظر و تجربیات در زمینه منابع تجدیدپذیر انرژی را ارتقا خواهند داد.
ماده 23
طرفهای متعاهد به توسعه و گسترش روابط بلندمدت و متقابلاً سودمند به منظور اجرای پروژههای مشترک در زمینه استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی از جمله احداث تاسیسات انرژی هستهای مبادرت خواهند نمود.
ماده 24
۱. طرفهای متعاهد همکاریها را در زمینههای کشاورزی، شیلات، دامپزشکی، حفاظت و قرنطینه گیاهان و تولید بذر به منظور افزایش تجارت و دسترسی متقابل محصولات کشاورزی به بازارهای طرفهای متعاهد و بازارهای دولتهای ثالث توسعه خواهند داد.
۲. به منظور تأمین بهداشت محصولات کشاورزی، مواد اولیه و مواد غذایی که باید با الزامات وضع شده در حوزه نظارت بهداشتی و همهگیر شناسی، دامپزشکی، کنترل (نظارت) قرنطینه و بهداشت نباتی و بذر و همچنین الزامات استفاده ایمن از آفت کشها و مواد شیمیایی کشاورزی یا سایر الزامات وضع شده به موجب قوانین طرفهای متعاهد مطابقت داشته باشند، طرفهای متعاهد اقدامات لازم را اتخاذ خواهند کرد.
ماده 25
طرفهای متعاهد همکاری گمرکی از جمله اجرای پروژههای ایجاد یک کریدور تسهیل شده گمرکی، شناسایی متقابل برنامههای فعالان اقتصادی مجاز به منظور تشویق به ایجاد زنجیرههای امن تأمین کالا، سازماندهی همکاریهای اداری و تبادل اطلاعات گمرکی بین نهادهای گمرکی خود را انجام خواهند داد.
ماده 26
طرفهای متعاهد به منظور پیشبرد رقابت منصفانه در بازارهای ملی و ارتقای سطح رفاه مردم، همکاری در زمینه سیاست ضد انحصاری را گسترش خواهند داد.
ماده 27
طرفهای متعاهد در موضوعاتی مانند شناسایی متقابل استانداردها، نتایج آزمایشها و گواهیهای انطباق، استفاده مستقیم از استانداردها، تبادل تجربیات و پیشرفتهای جدید در زمینه تأمین همسانی اندازهگیری، آموزش کارشناسان و گسترش شناسایی نتایج آزمایشها بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، همکاریها را توسعه خواهند داد.
ماده 35
طرفﻫﺎی متعاهد از همکاریﻫﺎی گسترده در بخشﻫﺎی دولتی و خصوصی در زمینهﻫﺎی ترویج میراث فرهنگی، گردشگری، هنرها و صنایع دستی به منظور افزایش آگاهی مردم نسبت به غنای اجتماعی-فرهنگی و جاذبهﻫﺎی مختلف گردشگری جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه حمایت نموده و ارتباط مستقیم میان سازمانﻫﺎی گردشگری خود را ترغیب خواهند کرد.
ماده 39
طرفهای متعاهد در زمینه حفاظت از محیط زیست از طریق تبادل تجربیات در استفاده منطقی از منابع طبیعی، ارائه فناوریهای دوستدار محیط زیست و اجرای اقدامات حفاظت از محیط زیست همکاری خواهند کرد.
ماده 40
طرفهای متعاهد همکاری، تبادل نظر و تجربه در زمینه مدیریت منابع آبی را تسهیل خواهند نمود.