نسرین یوسفی روز دوشنبه در نشست اعضای کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی خراسان رضوی، قطع برق چاه‌های آب کشاورزی را چالشی جدی در این حوزه ذکر کرد و افزود: با توجه به وضعیت ناترازی انرژی، پیش بینی می‌شود که قطعی برق در بخش کشاورزی در سال‌های آینده افزایش یابد، این در حالی است که با توجه به مصوبه هیات دولت باید به سمت عدم قطعی برق چاه‌های کشاورزی حرکت کرد تا از آسیب به محصولات جلوگیری شود.
وی اظهار کرد: براساس ماده ۲۵ قانون بهبود محیط کسب وکار در صورتی که شرکت‌های خدمات‌رسان نتوانند انرژی مورد نیاز را تامین کنند باید خسارت ناشی از قطع برق را به واحدهای تولیدی و صنعتی پرداخت کنند، از سوی دیگر بخشی از مطالبات بخش خصوصی از دولت با بدهی بخش خصوصی به دولت قابل تهاتر است.
یوسفی ادامه داد: احداث نیروگاه برق بالای پنج مگاوات، برق بخش کشاورزی تامین می شود و سرمایه‌گذاری در آن توجیه اقتصادی دارد، از سوی دیگر نرخ انرژی‌های تجدیدپذیر در خرید تضمینی باید افزایش پیدا کند و ایجاد صندوق سرمایه‌گذاری کشاورزی نیز روش موثری برای تامین سرمایه جهت تولید انرژی تجدیدپذیر خواهد بود.
رییس کمیسیون کشاورزی، دام و طیور و صنایع وابسته اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در این نشست به آسیب‌های ناشی از ناترازی انرژی در بخش کشاورزی اشاره کرد و گفت: سیستم انتقال برق کشور فرسوده است و بخشی از برق تولیدی در سیستم انتقال به هدر می‌رود و این مسئله باید آسیب شناسی شود.
احمد سلحشور افزود: در کشور با کمبود ۲۵ هزار مگاوات برق در تابستان مواجه هستیم، فعالیت ماینرها و مصارف غیر اولویت‌دار در کشور نباید به بخش کشاورزی و دیگر صنایع اقتصادی ضربه وارد کند، از سوی دیگر، حل چالش‌ها در بحث انرژی باید اولویت‌بندی و سپس بر اساس آن برنامه‌ریزی شود.
وی اظهار کرد: با وجود ظرفیت بالای خراسان رضوی در بحث تونل‌های بادی، بر تولید برق از طریق نیروگاه‌های بادی تمرکز بیشتری نمی‌شود، چرا که هزینه احداث این نیروگاه ها زیاد است؛ اما راهکارهایی همچون خرید تهاتری تجهیزات مورد نیاز این بحث با کشورهای مربوطه وجود دارد.
خسارت ۳۵ همتی قطعی برق به کشاورزی خراسان رضوی
معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: قطعی برق و ناترازی انرژی از ابتدای امسال تا پایان آذرماه، ۳۵ همت معادل ۳۵۰ هزار میلیارد ریال به بخش زراعی، باغی، شیلات و منصوبات چاه های کشاورزی استان خسارت وارد کرده که از این میزان ۲۳ همت معادل ۲۳۰ هزار میلیارد ریال مربوط به فصل تابستان و تا پایان نیمه نخست امسال بوده است.
محمد میری دیسفانی افزود: در فصل تابستان روزانه پنج ساعت و ۶ روز در هفته برق چاه‌های کشاورزی خراسان رضوی قطع و به دنبال آن ۱۲ درصد از حجم آبیاری مزارع کشاورزی و باغات استان کم شد، از سوی دیگر قطعی های برق در بخش کشاورزی سبب شد که ۱۵ درصد هدر رفت آب را به دلیل اختلال در آبیاری داشته باشیم که این مهم موجب وارد آمدن خسارت به مزارع کشاورزی و محصولات آن شده است.
وی گفت: بیش از ۹۰ درصد بخش کشاورزی استان با خشکسالی مواجه است و قطعی برق چاه‌های کشاورزی در سال های اخیر به چالش های قبلی نیز اضافه شده و به این ترتیب مشکلات بخش کشاورزی استان را دوچندان کرده است.
معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی ادامه داد: ۸۲ درصد محصولات کشاورزی خراسان رضوی وابسته به آب های زیرزمینی است، لذا با این شرایط نباید بخش کشاورزی در اولویت قطعی برق قرار گیرد؛ این در حالی است که بخش کشاورزی حدود ۱۴ درصد از کل برق استان را مصرف می‌کند.
وی اضافه کرد: با توجه به نظام خرده مالکی و تعداد ۳۳۷ هزار بهره‌بردار که به‌طور مستقیم به کشاورزی در خراسان رضوی اشتغال دارند، هر حلقه چاه کشاورزی معادل یک کارخانه کوچک شرایط اشتغال مستقیم و غیرمستقیم را فراهم می‌کند.
میری دیسفانی گفت: تاخیر در کاشت، کاهش درصد جوانه‌زنی، کاهش عملکرد، تغییر در الگوی کشت، خسارت به سرمایه‌گذاری محصولات باغی با مزیت صادراتی پسته از جمله آثار قطع برق بر چاه‌های کشاورزی است که می توان با آموزش کشاورزان، کشت مکانیزه، احداث مجتمع نیروگاهی و استفاده از سیستم آبیاری پیشرفته، خسارتهای ناشی از این بخش را جبران کرد.
وی گفت: بخش کشاورزی تاکنون صرفه‌جویی زیادی در حوزه استفاده از برق داشته است، لذا پیشنهاد می‌شود که برق بخش کشاورزی تنها یک روز در هفته و با برنامه‌ریزی قطع شود. لازم است اداره کل امور اقتصادی و دارایی و اداره کل امور مالیاتی از خسارتهای وارد شده به بخش کشاورزی مطلع شوند.
کشاورزان برای نصب نیروگاه خورشیدی ضمانت می‌خواهند
وحید اردکانیان، نماینده خانه کشاورز در خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: کشاورزان امکان ایجاد نیروگاه خورشیدی (پنل خورشیدی) در مزارع را دارند اما سوال این است، در صورتی که کشاورزان پنل‌های خورشیدی را نصب کنند، چه ضمانتی برای عدم قطع برق آنان وجود دارد؟
غلامحسین هادی زاده، مسئول خانه کشاورز خراسان رضوی نیز در این نشست اظهار کرد: ساده‌ترین راهکار برای رفع ناترازی انرژی، واردات پنل خورشیدی به روز و نوین از کشور چین است، ایجاد نیروگاه‌های برق به صورت متمرکز و بالای پنج مگاوات برای تامین برق خرده مالکان کشاورزی نیز یکی دیگر از راهکارها است.
وی اظهار کرد: برای راه‌اندازی نیروگاه برق متمرکز باید مکاتبات سریع و فوری انجام شود، لذا پیشنهاد ایجاد صندوق‌های حمایتی از طریق وزارت امور اقتصاد و دارایی، اوراق قرضه و مشارکتی پنج ساله با بهره اندک برای ساخت نیروگاه‌های برق شده است.
هادی زاده خاطر نشان کرد: بر اساس مطالعات انجام شده، نیروگاه‌های تلفیقی باد و خورشیدی بهترین عملکرد را دارند اما برای بازدهی هر چه بیشتر این راهکار باید شبکه توزیع برق شهرستان‌ها اصلاح شود.
دبیر اجرایی نظام صنفی کشاورزی استان نیز در این نشست هزینه خرید باطری برای چاه کشاورزی را بسیار زیاد دانست و گفت: راهکارهای متعددی برای تامین برق و رفع ناترازی انرژی مطرح شده؛ اما به دلیل کسری بودجه عملیاتی نشده است.
احمد رضا رضازاده افزود: از سویی قیمت تمام شده تولید محصولات کشاورزی با وجود ناترازی انرژی و ایجاد نیروگاه خورشیدی بسیار گران‌تر می‌شود و لذا نرخ این محصولات باید بر همین اساس تعیین شود.
حمیدرضا رضوی خبیر، مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: با ایجاد یک صندوق حمایتی و نهاد غیر دولتی در استان می‌توان برخی چالش‌ها را رفع کرد، این موضوع باید در شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی استان طرح شود و از جزیره‌ای عمل‌کردن نهادهای دولتی و اجرایی جلوگیری کرد.
حمیدرضا رضوی خبیر افزود: ایجاد مزرعه انرژی نیز طرح خوبی است اما نیاز به تسهیلات بانکی دارد.