فعالان اقتصادی در نشست اخیر کارگروه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی، اظهار کردند: وزارت جهاد کشاورزی بدون اطلاع قبلی و عدم رعایت مواد 2،3، 24 و 30 قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار، بدون دریافت نظر فعالان بخش خصوصی بخشنامه‌ای را صادر کرده و سهمیه واردات برخی از محصولات کشاورزی به ویژه موز در قبال صادرات سیب را کاهش داده است. این امر باعث شده تا شرکت‌های فعال در این زمینه که صادرات محصولات خود را انجام داده‌اند، در زمان واردات با محدودیت سهمیه‌بندی مواجه شده و نتوانند نسبت به حجمی که صادرات صورت گرفته، واردات انجام دهند و در نتیجه موفق به رفع تعهد کوتاژهای صادراتی سال 1402 نشده‌اند.
آن‌ها توضیح دادند: در سال گذشته صادرکنندگان به میزان صادرات خود اجازه داشتند که رفع تعهد صادرات سیب را در مقابل واردات موز انجام دهند ولی امسال در مسیر اجرا با مشکل مواجه هستند و معیار میانگین عملکرد 5 سال گذشته برای رفع تعهدات ارزی از طریق واردات موز ابلاغ شده است. در صورتی که تعدادی از صادرکنندگان جدید هستند که بعضاً دو سال سابقه دارند و یا بعضی‌ها میزان صادراتشان دو برابر نسبت به سال‌های گذشته افزایش داشته است.
همچنین صادرکنندگان طبق قوانین و مقررات موجود، در قبال صادرات هر یک و نیم تن سیب درختی، یک تن موز می‌توانستند وارد کنند. اما در حال حاضر این حکم رعایت نمی‌شود و بنابراین درخواست صادرکنندگان سیب این بود که اجرای این ضابطه عطف بماسبق نشود و افرادی که سیب صادر کردند، بتوانند طبق روال قبلی رفع تعهد ارزی کنند.
در ادامه نماینده وزارت جهاد کشاورزی، گفت: انجام سهمیه‌بندی واردات موز طرح خوبی نبود و برای رفع تعهد ارزی نیز پیش‌بینی‌نشده است. این طرح به عنوان یک مشوق برای سال‌هایی که امکان پرداخت یارانه نقدی برای صادرات سیب به دلیل انباشت سیب و عدم تنوع در بازار کشورهای دیگر وجود نداشت، در نظر گرفته شد و بعد از آن نیز به دلیل افزایش نرخ ارز موضوع پرداخت یارانه نقدی به صادرات نیز منتفی شد و قرار بود تا از کتاب صادرات و واردات حذف شود ولی تاکنون این اتفاق نیفتاده است.
او ادامه داد: نیاز کشور به واردات موز محدود است و این مشوق برای محصولات دیگری نظیر کشمش و پرتقال و کیوی نیز در نظر گرفته شده که باید به این نکته توجه شود.
نماینده وزارت جهاد کشاورزی بیان کرد: میانگین 5 سال در نظر گرفته شده برای ایجاد عدالت و دادن سهمیه به صادرکننده و واردکننده واقعی است و سامانه رتبه‌بندی اعتباری برای آن است تا همه صادرکنندگان سیب از واردات موز بهره‌مند شوند.
او افزود: بعد از ایجاد مشکلات و با توافقی که با اتاق ایران انجام شد قرار بر این شد تا لیستی از اتاق ایران برای دادن سهمیه واردات موز برای وزارت جهاد کشاورزی ارسال شود. ضمن اینکه از بانک مرکزی در این خصوص نیز استعلام گرفته شده است و قرار است با توجه به آن لیست، اجازه واردات موز با رعایت سهمیه‌بندی داده شود.
در پایان مقرر شد تا کمیسیون کشاورزی اتاق ایران لیست مورد نظر برای اعطای سهمیه واردات موز را به‌روزرسانی و به وزارت جهاد کشاورزی ارسال کند و وزارت جهاد کشاورزی نیز اعطای سهمیه را مورد پیگیری قرار دهد.
به علاوه کمیسیون کشاورزی و صادرات اتاق ایران نقطه نظرات در ارتباط با امکان تشویق صادرات سیب در مقابل واردات موز و ادامه این فرایند را برای دبیرخانه شورای گفت‌وگو ارسال کند.
همچنین مقرر شد رفع تعهد ارزی و تعیین تکلیف کوتاژهای سال 1402 صادرکنندگان سیب در قبال موز در کارگروه بازگشت ارز حاصل از صادرات مطرح شود.
تغییر محل تأمین ارز دانه سبز قهوه
در این نشست، موضوع تغییر محل تأمین ارز دانه سبز قهوه» نیز مطرح شد. به گفته نماینده انجمن قهوه ایران، وزارت جهاد کشاورزی طی نامه محرمانه به سازمان توسعه تجارت و بانک مرکزی اعلام کرده است که واردات دانه سبز قهوه در برابر برخی از کدتعرفه های کالاهای صادراتی کشاورزی مجاز است و این کالا که قبلاً در گروه کالایی 22 و 23 قرار داشته اکنون در گروه کالایی 26 قرار گرفته است؛ در صورتی که دانه سبز قهوه به عنوان ماده اولیه در صنایع مختلف نوشیدنی‌ها، صنایع غذایی نظیر شیرینی و شکلات و همچنین دارو استفاده می‌شود و نباید با دیگر کالاهای کشاورزی هم‌تراز و مقایسه شود.
در این ارتباط نماینده وزارت جهاد کشاورزی با تأیید نظرات و مشکلات تولیدکنندگان در این حوزه گفت: به زودی اصلاح مورد نظر انجمن انجام خواهد گرفت و گروه کالایی تغییر خواهد یافت.
بنابراین مقرر شد ظرف مدت یک هفته لیست گروه کالایی توسط وزارت جهاد کشاورزی اصلاح و دانه سبز قهوه به عنوان ماده اولیه در گروه کالایی قبلی ابلاغ شود.