مرکز پژوهش‌های اتاق ایران، در گزارش تحلیلی «فقر، رفاه و سیاره: راه‌های خروج از بحران‌های چندگانه» متکی به گزارش بانک جهانی 2024، به بررسی وضعیت فقر و رفاه در سطح جهانی با توجه به تأثیرات زیست‌محیطی و اجتماعی پرداخته است.
این گزارش تلاش می‌کند تا ارتباط بین فقر، نابرابری‌های اجتماعی و تخریب محیط‌زیست را تحلیل کند و راه‌حل‌هایی برای بهبود شرایط زندگی انسان‌ها و حفظ سلامت سیاره ارائه دهد.
گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق ایران بر این موضوع تأکید دارد که این بحران‌ها به هم مرتبط بوده و نیازمند راه‌حل‌های یکپارچه و هماهنگ برای دستیابی به توسعه پایدار و رفاه جهانی هستند.
گزارش در بُعد فقر، به بررسی میزان فقر در مناطق مختلف جهان، نابرابری‌های درآمدی و دسترسی به منابع اولیه مانند آب، غذا، آموزش و بهداشت، تأثیر فقر بر کیفیت زندگی و سلامت افراد پرداخته و در بُعد محیط‌زیست، تأثیر فعالیت‌های انسانی بر تغییرات آب‌وهوایی، جنگل‌زدایی، آلودگی هوا و آب، رابطه بین فقر و تخریب محیط‌زیست را بررسی می‌کند.
همچنین در بُعد رفاه، مفهوم رفاه سیاره‌ای که شامل سلامت اکوسیستم‌ها و رفاه انسان‌ها است، شاخص‌هایی مانند کیفیت هوا، تنوع زیستی، دسترسی به منابع پایدار و عدالت زیست‌محیطی می‌پردازد.
بر اساس بررسی‌های به عمل آمده، سه چالش اصلی «تضاد بین رشد اقتصادی و حفظ محیط‌زیست»، «تغییرات آب‌وهوایی» و «دسترسی نابرابر به منابع» در این زمینه وجود دارد که در گزارش به‌تفصیل درباره آنها بحث شده است.
در انتهای گزارش، در راستای مقابله با بحران‌ها، چندین راه‌حل کلیدی شامل «انتقال به انرژی‌های تجدید پذیر»، «کشاورزی پایدار»، «عدالت زیست‌محیطی» و «آموزش و توانمندسازی» پیشنهاد شده است.
دولت‌ها باید با اولویت‌بندی اقدامات فوری و بلندمدت، به‌گونه‌ای سیاست‌گذاری کنند که هم‌زمان با کاهش فقر و بهبود رفاه اجتماعی، از محیط‌زیست محافظت کنند. این امر نیازمند همکاری بین‌المللی، سرمایه‌گذاری پایدار و مشارکت فعال همه بخش‌های جامعه است. تنها با رویکردی یکپارچه و مسئولانه می‌توان به آینده‌ای پایدار و عادلانه برای همه دست یافت.
در بخشی از این گزارش به وضعیت فقر در ایران بنا بر گزارش اخیر بانک جهانی پرداخته شده که نشان می‌دهد کاهش قابل‌توجهی در فقر در ایران رخ داده است. بر اساس این گزارش، نرخ فقر در ایران از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ کاهش یافته است و این کاهش با الگوی رشد اقتصادی فراگیر مطابقت دارد.
بر اساس داده‌های بانک جهانی، نرخ فقر در ایران از ۲۹.۳ درصد به ۲۱.۹ درصد معادل 7.4 واحد درصد کاهش یافته و با استفاده از خط فقر برای کشورهای با درآمد پایین‌تر از متوسط، حدود ۶.۱ میلیون ایرانی از محدوده فقر خارج شده‌اند.
بانک جهانی همچنین اعلام کرد که در سال ۲۰۱۸، فقر بر اساس درآمد ۳.۶۵ دلار در روز از ۶۰.۵ درصد به ۳.۸ درصد کاهش یافته و حدود ۴۲۰ هزار نفر (معادل ۰.۵ درصد از مردم ایران) زیر خط فقر مطلق (درآمد کمتر از ۱.۹ دلار در روز) قرار داشته‌اند.
متن کامل گزارش «فقر، رفاه و سیاره: راه‌های خروج از بحران‌های چندگانه» را اینجا بخوانید.