آیا دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا به برجام متعهد میماند؟ هنوز نگرانی درباره توافق برجام ادامه دارد. نگرانیهایی درباره امضا شدن یا نشدن قوانین و دستورات ترامپ برای لغو یا توقف تحریمها علیه ایران در چارچوب برجام؛ اما محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران معتقد است: «دلیلی نمیبینیم لغو و توقف اجرای تحریمها که تعهد برجامی ایالاتمتحده آمریکاست، انجام نگیرد.» ظریف در مصاحبه اخیر خود با خبرگزاری «ایسنا» به لفاظیهای اخیر ترامپ درباره برجام اشاره میکند و میگوید اتفاق جدیدی در دوران ترامپ نیفتاده است اگرچه این رفتارها مغایر روح و برخی از مواد برجام بهویژه در رابطه با ایجاد فضای مطلوب سرمایهگذاری خارجی در ایران است. مهمترین نکات مورد تاکید محمدجواد ظریف عبارتاند از:
1-مهمترین دستاورد برجام این بود که فضای امنیتی و ایرانهراسی را شکست و اجماع بینالمللی علیه ایران که در شش قطعنامه شورای امنیت تحت فصل هفت بود را فروپاشاند.
2- دستاورد دیگر برجام در حوزه رفع تحریمها است؛ آنها تحریمها را در سه حوزه نفت، حملونقل و بانک مورد هدف قرار داده بودند که ما در دو حوزه اول و دوم بهطور کامل به شرایط قبل از تحریمها بازگشتهایم.
3- همکاران ما در حوزه نفت، در حوزه داخلی و بینالمللی تلاش بینظیری برای رفع تحریمها و موانع داشتند.
4- برخی تلاش داشتند ایران مجبور شود با فشار تولیدکنندگان نفت، سطح تولیدش در سطح تولید زمان تحریمها باقی بماند و یک تحریم دیگر علیه ایران را میخواستند اعمال کنند اما این اتفاق نیفتاد.
5- در حوزه حملونقل و بیمه کشتیها در ابتدای رفع تحریمها حداکثر کشتیهای ایرانی را 60 میلیون دلار بیمه میکردند؛ امروز محدودیتی برای بیمه وجود ندارد.
6-در حوزه بانکی اگر یک روز قبل از تحریمها 600 کارگزاری بانکی داشتیم که در طی سالیان طولانی ایجاد و فعالشده بودند اما در شرایط تحریم این تعداد به 50 کارگزاری کاهش یافت؛ در 11 ماه گذشته با اجرای برجام به 270 کارگزاری رسید.
7- خرید هواپیما در چارچوب برجام بود، 9 ماه طول کشید تا قرارداد ایرباس و بوئینگ از مرحله بروکراتیک و کاغذبازی بهجایی برسد که بتواند از وزارت خزانهداری آمریکا مجوز گرفته و عملیاتی شود.
8-بخشی از کندی کار و طولانی شدن روند امضا برای خرید هواپیما و اجرای اینگونه قراردادها ربطی به برجام ندارد، بلکه به ذات روابط اقتصادی بازمیگردد.
9-ما با روسیه در عقد قراردادهای مختلف منع سیاسی نداریم، اما بر سر توافق برای احداث نیروگاه هستهای ممکن است چند ماه طول بکشد تا این قرارداد نهایی شود و این وضعیت درباره قرارداد با زیمنس یا شرکتهای دیگر نیز صدق میکند.
10- کشورهایی که پولشان ارتباط مستقیم با دلار دارد، مثل کره جنوبی، روشهایی پیداکرده و بر روی آن توافق کردیم و از وزارت خزانهداری آمریکا مجوزها گرفته شد تا تعاملات اقتصادیمان را داشته باشیم.
11- در معاملات بینالمللی ترجیح ما این است که به دلایل مختلف با سایر ارزهای بینالمللی غیر از دلار کارکنیم.
12-بعید میدانم حسابی در آمریکا داشته باشیم، جز حساب نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد که از مصونیت ویژه برخوردار است؛ اگر چنین حسابی باشد که بنده از آن بیاطلاع هستم، حتماً دستگاههایی که در این حوزه قبلاً فعال بودند، باید اقدام کنند.