افزایش سطح صادرات استان گلستان از 463 میلیون دلار در سال 1403 به رقم 500 میلیون دلار از اهدافی است که اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گرگان روی آن متمرکز شده و سعی دارد با اجرایی کردن برنامه‌های ویژه و تمرکز خاص روی آموزش، آن را محقق کند.
امیر یوسفی، رئیس اتاق گرگان در گفت‌وگویی به تشریح وضعیت صادرات استان گلستان پرداخت و یکی از راه‌های افزایش سطح صادرات استان را مشارکت در نمایشگاه ایران اکسپو 2025 عنوان کرد.
او معتقد است اولین قدمی که میتوان برای تقویت صادرات برداشت، معرفی ظرفیت‌ها و امکاناتی است که در اختیار داریم و می‌توانیم در عرصه صادرات به کار بگیریم. همچنین حضور در ایران اکسپو می‌تواند به چاره‌اندیشی و هم‌افزایی برای حل چالش‌ها هم منجر شود.
موضوع صادرات و تمرکز روی توانمندی‌های منطقه‌ای و استانی در تقویت میزان صادرات کشور همواره یکی از برنامه‌های اتاقها در سراسر کشور است. اتاق گرگان در این عرصه چه اقداماتی را انجام داده و چه برنامه‌هایی در پیش دارد؟
صادرات استان گلستان در سال 1403 به میزان 463 میلیون دلار برآورد می‌شود که نسبت به سال 1402 از لحاظ وزنی 32 درصد و از لحاظ ارزش 43 درصد رشد داشته است.
استان گلستان در حال حاضر 29 قلم کالا به 27 کشور صادر می‌کند و ترکمنستان، قزاقستان، عراق، ازبکستان، پاکستان، افغانستان، روسیه، ارمنستان، ترکیه و قرقیزستان، جزو 10 کشور اولی هستند که فعالان اقتصادی استان گلستان با آنها همکاری تجاری دارند.
در همین راستا اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گرگان با بهره‌گیری از بازرگانان مجرب، برنامه‌های متنوع و ویژه‌ای را برای توسعه تجارت با کشورهای هدف تجاری طراحی کرده است و تلاش دارد در سال جاری (1404) روند رو به رشد صادرات را ادامه دهد و از مرز 500 میلیون دلار فراتر برود.
همچنین برنامه‌های مختلفی برای آموزش بازرگانان جدید و توانمندسازی بازرگانان فعلی تعریف کرده است که در طول سال اجرایی می‌شود.
یکی دیگر از برنامه‌های اتاق گرگان حمایت از مشارکت‌کنندگان در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی است و در این میان مشارکت در نمایشگاه ایران اکسپو همه ساله از جمله اولویت‌های اتاق گرگان تعریف شده است و در این راستا ضمن حمایت از مشارکت‌کنندگان، این اتاق تمام توان خود را برای بهره‌برداری از فرصت نمایشگاه برای معرفی هر چه بهتر و بیشتر امکانات بالقوه استان به کار بسته است.
درباره ضرورت برگزاری نمایشگاه ایران اکسپو و آنچه به کمک آن میتوان به دست آورد، توضیح دهید؟ از نظر شما ایران اکسپو این امکان را دارد که در مسیر توسعه صادرات کشور به ویژه در وضعیت اقتصادی نامناسب امروز، قدمی بردارد؟
اتاق گرگان در نمایشگاه اکسپو سال گذشته عملکرد موفقی داشت و ضمن پذیرش چند هیات خارجی در استان تفاهمنامه و قراردادهای متنوعی با طرف‌های خارجی منعقد کرد.
استان گلستان با تولید بیش از 5 میلیون تن محصولات کشاورزی و دارا بودن 1170 واحد صنعتی و 31 واحد معدنی از ظرفیت بالایی در حوزه صادرات برخوردار است و بدون شک، مشارکت در نمایشگاه‌ها می‌تواند در معرفی این ظرفیت‌ها به کمک استان و فعالان اقتصادی این منطقه بیاید.
استان گلستان 79 نوع محصول کشاورزی و صدها قلم کالا در حوزه‌های موادغذایی، صنایع تبدیلی، پتروشیمی، صنعت ساختمان، صنعت داروسازی، کود، سموم، صنایع چوب مانند نئوپان و امدیاف، انواع شوینده‌ها، محصولات پلاستیکی، آرایشی و بهداشتی، میلگرد، سیمان، پروفیلهای فولادی، یوپیویسی، سلولزی و ده‌ها محصول دیگر تولید می‌کند که بیشتر آنها به بازارهای تجاری راه یافته است.
استان گلستان با دارا بودن کریدور شمال -جنوب در شرق دریای خزر از طریق اینچه‌برون، چین، روسیه و کشورهای CIS را به اروپا و حوزه خلیج‌فارس متصل می‌کند.
وجود منطقه آزاد اینچه‌برون در گلستان فرصت‌های بی‌نظیر و بزرگی را برای حوزه‌های سرمایه‌گذاری و تجارت با کشورهای منطقه فراهم کرده است و این استان می‌تواند نقش ارزنده‌ای را در تجارت کشور ایفا کند.
از طرفی با اتفاقاتی هم که به تازگی در حوزه بین‌المللی افتاده، امید جدیدی بین فعالان اقتصادی شکل گرفته و امیدواری نسبت به مثبت شدن نتیجه مذاکرات و امکان گشایش در فضای تجارت افزایش یافته است، بنابراین بهترین مسیر برای معرفی آنچه در اختیار داریم و می‌توانیم در مسیر صادرات و حتی جذب سرمایه‌گذاری ارائه دهیم، حضور و مشارکت در نمایشگاه‌هاست و بنابراین چه فرصتی بهتر از ایران اکسپو تا از طریق آن و حضور هیات‌های تجاری از کشورهای مختلف، بتوانیم از ظرفیت‌های تجاری خود به خوبی استفاده کنیم. از طرفی باید اذعان داشت با حضور در این نمایشگاه میتوان به هم‌افزایی برسیم و راهکارهای لازم برای حل چالشهای تجاری را به اشتراک بگذاریم.
بدون شک فعالان اقتصادی کشور با چالش‌ها و مشکلاتی مواجه هستند که بخشی از آنها ناشی از سیاست‌های نادرست داخلی است. تعدادی از این چالش‌ها در سطح ملی است و تعدادی هم منطقه‌ای و مختص به یک استان خاص است. درباره این چالش‌ها هم توضیح دهید؟
امروز هر فعال اقتصادی با چالشهای جدی روبه‌رو است که حل آنها می‌تواند در توسعه تجارت ایران نقش بسیار مؤثری ایفا کند. این چالش‌ها را میتوان در چند مورد خلاصه کرد.
نبود روابط بانکی با کشورهای هدف تجاری
تعهد ارزی و الزام به برگشت ارز حاصل از صادرات
فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل و لجستیک
بخشنامه‌های خلق‌الساعه در حوزه تجارت
رفتار طرف‌های تجاری با ایران بر اساس تحریم‌های بین‌المللی
عدم پذیرش FATF
فرسودگی ماشین‌آلات واحدهای تولیدی
بالا بودن هزینه‌های تمام شده کالاهای تولیدی
کم‌رنگ بودن تمایل عقد قرارداد با شرکت‌های ایرانی توسط شرکای خارجی
سخت‌گیری در صدور روادید از سوی برخی کشورهای هدف تجاری
عدم پذیرش کالاهای ایرانی توسط طرف‌های تجاری با لوگوی تولید ایران و الزام به عدم نوشتار تولید ایرانی که به تازگی شدت یافته است.
علاوه بر مشکلاتی که اشاره شد، فعالان اقتصادی استان گلستان هم دارای مشکلاتی هستند و حل آنها می‌تواند موجب رونق صادرات شود.
تقویت زیرساخت‌ها در مرز اینچه‌برون از جمله امکانات تخلیه و بارگیری، انبار
احداث و بازسازی جاده اینچه‌برون گلستان به ترکمن باشی ترکمنستان
از سرگیری رفت‌وآمد مسافری در مرز اینچه‌برون گلستان با ترکمنستان
ایجاد بازارچه مرزی مشترک بین ایران و ترکمنستان در اینچه‌برون گلستان
برای حل سه مورد آخر این مشکلات، راهکارهایی در تفاهمنامه کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکمنستان لحاظ شد؛ اما عملیاتی نشد.