همایش اتاق مشترک ایران و افغانستان هم‌زمان با تشکیل مجمع عمومی عادی سالیانه این اتاق برگزار شد. در این مراسم، رئیس و اعضای هیات رئیسه اتاق مشترک، رئیس اتاق ایران، سفیر افغانستان، معاون اقتصادی وزارت کشور و نماینده وزارت امور خارجه حضور داشتند.
ازآنجایی‌که علامیرمحمدصادقی، رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان، نامزد انتخابات هیات رئیسه بود، با رأی اکثریت اعضا، احمد پورفلاح، مشاورعالی رئیس اتاق ایران، ریاست جلسه را برعهده گرفت.
میرمحمدصادقی، پیش از برگزاری دستورکار مجمع نگاهی به سطح مناسبات تجاری دو کشور داشت. وی روابط ایران و افغانستان را دوستانه ارزیابی کرد و گفت: با وجود اعزام و پذیرش هیات های اقتصادی بین دو کشور، هنوز ظرفیت‌های زیادی برای گسترش مناسبات بین ایران و افغانستان وجود دارد. به‌طور حتم منافع تجاری ایران و دیگر کشورها در ارتباط با همسایگان آن‌هاست.
وی از لزوم سرمایه‌گذاری مشترک دو کشور در بازار طرف سخن گفت و با توجه به حضور فعالانه سفیر افغانستان در توسعه روابط از ایشان خواست تا برای بهتر شدن سطح مبادلات اقتصادی تلاش بیشتری کند.
ایران در سال 1395 اولین صادرکننده به کشور افغانستان شد
سفیراحمدنور، سفیر افغانستان در ایران بر نقش حساس و کلیدی بخش خصوصی دو کشور در مناسبات تجاری تأکید کرد و فعالیت اتاق مشترک را در توسعه سطح روابط ضروری دانست و گفت: دلیل توفیق نیافتن آنچه در قالب اتاق مشترک ایران و افغانستان انجام می‌شود، نبودن بازوی مکمل آن یعنی اتاق کابل است.
بر اساس اظهارات وی ایران در سال 1395 اولین صادرکننده به کشور افغانستان شد. در دهه‌های قبل این جایگاه به پاکستان اختصاص داشت.
نور بر این باور است که نباید این موفقیت را از دست داد چراکه کالاها و خدمات ایرانی کیفیت بهتری از مشابه پاکستانی خود دارند.
وی تأکید کرد: برای حفظ این بازار، ایران باید کیفیت تولیدات خود را حفظ کند و در تعامل باصداقت به فکر سود در طرف باشد. فراموش نکنیم که در غیر این صورت، آسیب به دو طرف وارد می‌آید.
سفیر افغانستان از برخی انتقادات از سوی مصرف‌کنندگان افغانی نسبت به کالاهای ایرانی سخن گفت و خواستار توقف این وضعیت شد. به اعتقاد وی افغانستان ظرفیت‌های خوبی برای سرمایه‌گذاران و تجار ایرانی دارد که نباید اجازه داد این فرصت‌ها از بین برود.
نور از حل مشکلات مربوط به روادید تجاری با همکاری و همراهی مقامات دو کشور و آماده شدن شرایط برای اعطای روادید یک‌ساله به متقاضیان خبر داد. بر اساس اظهارات سفیر افغانستان برای شناسایی تجار واقعی باید تفاهم‌نامه‌ای بین مقامات اتاق مشترک ایران و افغانستان و طرف‌های افغانی منعقد شود.
حجم تجارت غیرنفتی بین دو کشور 2.5 میلیارد دلار است
بابک دین‌پرست معاون اقتصادی وزارت کشور، حجم تجارت غیرنفتی بین دو کشور را 2.5 میلیارد دلار اعلام کرد و آن را ناکافی دانست و گفت: مرز مشترک، زبان و دین مشترک و سابقه دیرینه در روابط دو کشور، همگی ظرفیت‌هایی هستند که نشان می‌دهد این می‌زات تجارت ف ناکافی است.
وی اعلام کرد: برای اینکه این رقم را افزایش دهیم، جایگاه بازارچه‌های مرزی در اقتصاد دو کشور را نباید ناچیز دانست. تعدادی از این بازارچه‌ها بسته شده‌اند. لازم است این بازارچه‌ها بازگشایی شده و حتی در صورت لزوم بازارچه‌های جدید راه‌اندازی شوند. این‌گونه علاوه بر کمک به معیشت مردم منطقه به بالا رفتن سطح امنیت هم کمک می‌شود.
این مقام مسئول از بررسی مشکلات سرمایه‌گذارانی که در ایران سرمایه‌گذاری کرده‌اند ولی با مشکل مواجه شده‌اند، توسط این وزارتخانه خبر داد و افزود: از 36 طرح سرمایه‌گذاری شده خارجی که به مشکل برخورد کرده‌اند، 5 طرح مربوط به سرمایه‌گذاران افغانی می‌شود. این وظیفه ماست که این چالش‌ها را برطرف کنیم. البته طرف افغانی هم باید در کشور خود همین رویکرد را در پیش‌گرفته و نسبت به چالش‌هایی که برای سرمایه‌گذاران ایرانی رخ می‌دهد، مسئولانه عمل کند.
وی پیشنهاد داد: یکی از راه‌های توسعه مناسبات، رفع قوانین مزاحم است که برای این کار می‌توان از ظرفیت شورای گفت‌وگو استفاده کرد. از طرفی حل چالش‌های گمرکی در برنامه کاری این وزارتخانه قرار دارد. در پی آن هستیم که با افزایش تعداد گمرکات و ساعات کاری آنها تا حدی این معضلات را برطرف سازیم.
تحقق تجارت آزاد بین ایران و افغانستان را دنبال می‌کنیم
غلامحسین شافعی، رئیس پارلمان بخش خصوصی به هم‌پیوستگی مردم ایران و افغانستان را بی‌بدیل توصیف کرد و آن را در حد خویشاوندی دانست. هرچند درجه روابط تجاری در این حد نیست وی از این کشور به‌عنوان ثروتمندترین کشور از نظر منابع زیرزمینی یاد کرد و گفت: باید برای تعادل سازی تجارت ایران و افغانستان فکری کرد. این تعادل سازی می‌تواند به روابط پایدار کمک کند. در این مناسبات باید به سمت همکاری‌های سه‌جانبه و یا چندجانبه حرکت کرد.
وی در مورد کیفیت کالاهای ایرانی تشریح کرد: در گسترش تجارت حرفه‌ای بین ایران و افغانستان یک شکاف جدی وجود دارد. یک تاجر حرفه‌ای برای برنامه بلندمدت برنامه‌ریزی می‌کند و در این شرایط، مسئله تولیدات بی‌کیفیت خودبه‌خود حل خواهد شد.
رئیس اتاق ایران ادامه داد: حضور تجار غیرحرفه‌ای حتی منجر به اختلافات اقتصادی شده و به دلیل عدم وجود مرکزی برای نظارت بر این امر، شاهد بروز معضلات خاصی هستیم.
شافعی تأکید کرد: روابط اتاق ایران و وزارت کشور باید گسترش پیدا کند. به‌طور حتم حضور بخش خصوصی در جلسات کمیسیون‌های مشترک دو کشور که وزارت کشور مسئولیت آن را برعهده دارد، اثرگذار خواهد بود. تدوین و تصویب یک موافقت‌نامه ترجیحی و درنهایت رسیدن به تجارت آزاد بین ایران و افغانستان هدف دیگری است که باید دنبال شود.
رئیس اتاق ایران با اشاره به احیای جاده ابریشم و پیوستن 67 کشور به احیای این جاده و تأسیس اتاق آن، تأکید کرد: بندر چابهار و پروژه اتصال آن به افغانستان آینده روشنی دارد. طی سفری به عمان متوجه شدیم که زمینه خوبی برای همکاری سه‌جانبه بین عمان، ایران و افغانستان از طریق بندر چابهار وجود دارد.
در ادامه این نشست، انتخابات هیات رئیسه اتاق مشترک برگزار شد. بر اساس آن به ترتیب آرا علامیرمحمدصادقی، سید حسین سلیمی، محمدحسم کرمانی، محمد حنیف مسعودی، امیرهوشنگ امینی، احمد اصغری قاجار و سید عبدالرضا سید خاموشی انتخاب شدند. همچنین اسماعیل فاضل مدنی و محمد سیادت به عنوان اعضای علی البدل هیات رئیسه تعیین شدند.
اعضای اتاق مشترک، بازرسان اصلی و علی البدل خود را نیز با ارائه آرا انتخاب کردند که علی حمزه نژاد به عنوان بازرس اصلی و قباد چوبدار به عنوان بازرس علی البدل رای آوردند.