نخستین نشست تخصصی بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در افزایش بهره‌وری واحدهای تولیدی و همچنین بخش کشاورزی با حضور جمعی از متخصصان حوزه فناوری و هوش مصنوعی در محل اتاق خرم‌آباد برگزار شد.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرم‌آباد در این نشست با اشاره به ضرورت بهره‌گیری از فناوری‌های نوین برای عبور از چالش‌های اقتصادی استان، گفت: در این جلسه، موضوع اصلی ما بررسی نقش هوش مصنوعی در بهبود فرآیند تولید، ارتقای بهره‌وری و افزایش دقت در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی در واحدهای صنعتی، کشاورزی و حتی گردشگری استان است. این تنها یک جلسه عمومی نیست؛ ما به دنبال ایجاد ساختاری پایدار و علمی در اتاق بازرگانی هستیم که بتواند به‌صورت هدفمند در این مسیر گام بردارد.
محمد خاکی با اشاره به اینکه مقدمات این ساختار از مدت‌ها پیش مورد بحث و بررسی بوده است، افزود: در تعامل با کمیسیون کشاورزی اتاق ایران، قبلاً طرح‌هایی درباره به‌کارگیری فناوری‌های هوش مصنوعی در کشاورزی به‌ویژه در حوزه محصولات خاص مطرح شده بود.
رئیس اتاق خرم‌آباد، با تأکید بر اینکه اتاق به دنبال گسترش فعالیت‌ها به‌صورت نمایشی نیست، تصریح کرد: ما نمی‌خواهیم صرفاً جلسه بگذاریم و درگیر شعار شویم؛ هدف ما این است که یک ساختار مشخص، منسجم و اجرایی در دل اتاق ایجاد کنیم که بر اساس نیاز استان، ابتدا در حوزه‌های اولویت‌دار مانند کشاورزی و صنعت ورود کرده و پس از کسب نتایج مشخص، به سایر بخش‌ها نیز تعمیم یابد. رویکرد ما مسئله‌محور است؛ یعنی به جای اینکه صرفاً از تکنولوژی بگوییم، اول مسئله‌ای را شناسایی می‌کنیم و سپس بررسی می‌کنیم که آیا هوش مصنوعی می‌تواند برای آن راهکار مؤثری ارائه دهد یا نه.
وی با انتقاد از نحوه سنتی استفاده از فناوری در کشور افزود: ما از سال‌ها قبل وارد فرآیند الکترونیکی شدن شدیم، اما بسیاری از فرآیندهای قدیمی را بدون بازطراحی، صرفاً ماشینی کرده‌ایم. در حالی که تکنولوژی زمانی مفید است که فرآیندها نیز به‌موازات آن اصلاح شوند. نباید همچنان کارکردهای انسانی را تنها با ابزار جایگزین کنیم، بلکه باید اساس فرآیند را متحول کنیم. در بسیاری از موارد، ابزارهای هوش مصنوعی می‌توانند دقیق‌تر، سریع‌تر و بدون خطا به نتایج برسند.
خاکی در ادامه به نمونه‌ای موفق از به‌کارگیری فناوری در کشاورزی اشاره کرد و گفت: در یک طرح مرتبط با مبارزه با آفت نخیلات، اتاق بازرگانی لرستان بخش عمده‌ای از هزینه‌های اولیه را تأمین کرد. در ابتدا استقبال چندانی نبود اما به مرور با اثبات کارایی این مدل، امروز بسیاری از باغداران در نوبت بهره‌مندی از این خدمات قرار گرفته‌اند. این یعنی یک نمونه موفق می‌تواند جریانی تازه ایجاد کند. ما می‌خواهیم در صنعت، کشاورزی و گردشگری نیز چنین نمونه‌هایی را به‌صورت محدود و هدفمند آغاز کنیم.
وی تأکید کرد: در فاز اول، تمرکز بر آموزش و ظرفیت‌سازی خواهد بود. قصد داریم دوره‌های آموزشی ویژه‌ای برای کشاورزان به‌ویژه فعالان گلخانه‌ای و نیز صاحبان واحدهای صنعتی طراحی کنیم. این دوره‌ها به آن‌ها کمک می‌کند ابتدا با مفاهیم هوش مصنوعی آشنا شوند، سپس اطلاعات مورد نیاز برای شروع همکاری را ارائه دهند. برنامه‌ریزی کرده‌ایم که بسته‌های آموزشی تخصصی در حوزه کشاورزی، صنعت و فرآیندهای کنترلی، به‌صورت مجزا توسط متخصصان برگزار شود. همین آشنایی اولیه می‌تواند مسیر را برای پروژه‌های آینده هموار کند.
رئیس اتاق خرم‌آباد گفت: ما در پی آن نیستیم که در همه صنایع و حوزه‌ها ورود کنیم. طبیعتاً برخی ماشین‌آلات و زیرساخت‌های تولید فعلی قابلیت اتصال به ابزارهای هوش مصنوعی را ندارند. بنابراین گام نخست، شناسایی حوزه‌هایی است که بیشترین پتانسیل برای به‌کارگیری فناوری را دارند و می‌توان در آن‌ها اثرگذاری ملموسی داشت.
خاکی بر ضرورت همراهی واحدهای تولیدی در این مسیر تأکید کرد و گفت: هر اندازه که ما برنامه‌ریزی داشته باشیم، بدون تمایل و انگیزه از سمت صاحبان کسب‌وکار، این فرآیند به نتیجه نخواهد رسید. اگر آن‌ها مزایای این فناوری را ببینند، قطعاً برای همکاری پیش‌قدم می‌شوند.
وی با ذکر مثالی از حوزه نان و سهمیه آرد، ادامه داد: در یکی از پروژه‌ها برای شناسایی انحراف در زنجیره تأمین نان، نرم‌افزاری طراحی شد که دقیقاً مشخص می‌کرد از هر تن آرد چه میزان نان تولید شده و کدام نانوایی انحراف داشته است. همین ابزار، در سایه یک مسئله مشخص و قابل‌اندازه‌گیری توانست به یک راهکار عملی و قابل پیاده‌سازی تبدیل شود. ما هم در صنعت دنبال چنین مدل‌هایی هستیم.
خاکی با اشاره به اینکه هوش مصنوعی یک فناوری میان‌رشته‌ای است، گفت: برای استفاده صحیح از این ابزار، نیاز به همکاری متخصصان حوزه‌های کشاورزی، برق، مکانیک، کامپیوتر، اقلیم و حتی علوم اجتماعی داریم. ترکیب تخصص‌ها با داده‌های واقعی، راه را برای یافتن راهکارهای علمی و عملیاتی باز می‌کند.
وی بر لزوم انجام تحقیقات میدانی و تحلیل داده‌های واقعی تاکید کرد و گفت: در قالب پرسش‌نامه و مصاحبه‌های میدانی می‌خواهیم بدانیم بیشترین چالش فعالان اقتصادی در کدام بخش‌هاست. سپس چند نمونه مشخص را برای طراحی راه‌حل انتخاب می‌کنیم. اگر بتوانیم ۵ نمونه موفق را اجرا و نتایج آن را مستند کنیم، می‌توان گفت که مسیر تثبیت ساختار آغاز شده است.
رئیس اتاق خرم‌آباد در پایان با تأکید بر اینکه اتاق بازرگانی در این مسیر دنبال انتفاع اقتصادی نیست، گفت: هدف ما کمک به توسعه اقتصادی استان است. در ادامه، چنانچه تیم‌ها و شرکت‌هایی در این حوزه شکل بگیرند، می‌توان اجرای پروژه‌ها را به آن‌ها سپرد و اتاق تنها نقش راهبردی و نظارتی ایفا خواهد کرد.