توافق اوپک چه تاثیری بر بازار نفت می‌گذارد؟

صد و هفتاد و دومین نشست عادی وزیران نفت و انرژی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) روز پنجشنبه با اجماع اعضا بر سر تمدید توافق این سازمان برای 9 ماه دیگر، به پایان رسید.

اوپک در اواخر سال 2016 با کاهش یک میلیون و 200 هزار بشکه در روز از تولید این سازمان موافقت کرده بود. اعتبار این توافق از ابتدای سال 2017 به مدت شش ماه بود.

این اقدام کشورهای اوپکی که با همراهی غیراوپکی‌ها نیز مواجه شده برای حفظ قیمت و بازار طلای سیاه در دستور کار قرار گرفت و موفقیت‌هایی را نیز به همراه داشت. قیمت نفت برنت دریای شمال پیش از کاهش تولید و عرضه نفت در محدوده 40 دلار به نوسان می‌پرداخت اما پس از این توافق، نفت وارد کانال 50 دلار شد که برای صادرکنندگان قابل قبول بوده است.

پنجشنبه با تمدید 9 ماهه این توافق اما بازار روند معکوسی را در پیش گرفت و بهای نفت از محدوده 53 دلار به 51 دلار افول کرد. روز جمعه در آخرین ساعات معاملات اما اندکی از این افول قیمت جبران شد و بهای نفت برنت به 52 دلار 15 سنت در هر بشکه رسید. بازارهای جهانی شنبه و یکشنبه تعطیل است و از روز دوشنبه باید منتظر نوسانات واقعی‌تر بازار نفت بود.

تحلیلگران اقتصادی به رشد دوباره بهای نفت در بازار امیدوارند. حلیمه کرافت مدیر اجرایی و رئیس بین المللی بخش راهبردهای کالایی در موسسه مالی کانادا (آر.بی.سی)، به شبکه خبری «سی.ان.بی.سی» آمریکا پیش بینی کرد قیمت نفت در سه ماهه چهارم سال جاری میلادی (پاییز امسال) به 61 دلار برای هر بشکه برسد.

کرافت در این زمینه افزود: گرچه اکنون افزایش عرضه متوقف شده است، اما دستیابی به کاهش عمیق تر سطح تولید می تواند یک چالش باشد.

به گفته وی، ادامه این شرایط اکنون با اولویت های سیاست های عربستان که بر تولید شرکت آرامکو تمرکز کرده و روسیه که رئیس جمهوری این کشور به سبب انتخابات اسفندماه در مورد تامین هزینه های راضی نگه داشتن مردم نگران است، مرتبط می شود.

کرافت کف قیمت نفت در نیمه امسال را 50 دلار می داند و میانگین بهای نفت خام وست تگزاس اینترمدیت آمریکا برای سه ماهه چهارم سال جاری میلادی را 61 دلار.

به نوشته تارنمای شبکه سی.ان.بی.سی آمریکا، رئیس پژوهشکده نفت موسسه تحلیلی «کرنراستون» نیز تاکید کرد که با وجود افزایش عرضه آمریکا، لیبی و عراق، قیمت ها در نهایت بالاتر می رود.

مایک راتمن گفت: هنگامی که شما همه چیز را کنار هم بگذارید، واقعیت این است که اوپک از ماه نوامبر گذشته (آذرماه پارسال) یک میلیون و 500 هزار بشکه نفت در روز از عرضه به بازاری که حجم آن 45 میلیون بشکه در ماه است، کم کرد.

پایبندی به توافق

بررسی‌های کارشناسی نشان می‌‌دهد اعضای اوپک به توافق ماه نوامبر 2016 که از اول ژانویه 2017 اجرایی شده است بیش از 100 در صد عمل کرده اند، این در حالی است که این میزان برای غیراوپکی ها به 50 درصد می رسد و کشورهای مانند قزاقستان، مکزیک و آذبایجان چندان به تعهد خود عمل نکرده اند.

سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در نشست رسمی 30 نوامبر 2016 (دهم آذرماه 1395) خود در وین، برای نخستین بار از سال 2008 میلادی با کاهش تولید موافقت کرد تا با کاهش مازاد عرضه نفت در بازارها، به بالا رفتن سطح قیمت ها کمک کند.

اوپک همچنین موفق شد بیستم آذرماه 1395، تولیدکنندگان نفت غیراوپک شامل روسیه، قزاقستان، گینه، جمهوری آذربایجان، سودان، مالزی، عمان، بولیوی، مکزیک، بحرین و برونئی را با خود همراه سازد.

این تولیدکنندگان نیز در مجموع با کاهش 600 هزار بشکه در روز از تولید نفت خود موافقت کردند.

 دستاورد توافق

وزیر انرژی عربستان و رئیس دوره ای اوپک در آئین افتتاحیه صد و هفتاد و دومین نشست این سازمان گفت: توافق اوپک برای کاهش تولید نفت دستاورهای قابل توجهی داشته است.

خالد الفالح، افزود: از نشست پیشین اوپک در 30 نوامبر سال 2016 میلادی (دهم آذرماه 95) تاکنون، وضع بازار نفت بهبودی خیره ‌کننده داشته است.

به گفته وی، اوپک در آن زمان با شرایط افت قیمت در بازار رو به رو بود، اما بازارهای جهانی نفت خام اکنون به خوبی در مسیر بازگشت به توازن قرار دارد.

وزیر انرژی عربستان افزود: ما برای پایین آوردن ذخیره سازی نفت جهان به سطح میانگین پنج ساله، باید کارهای بیشتری انجام دهیم، اما اکنون در مسیر درست قرار داریم.

الفالح همچنین ابراز امیدواری کرد که با وجود برخی نوسان‌های احتمالی، روند بهبود شرایط بازار ادامه یابد و به رونق اقتصاد جهانی و رشد سالم تقاضای نفت به ویژه در آسیا کمک کند.

وزیر انرژی عربستان سعودی اضافه کرد: بازار شاهد عزم محکم و خلل ناپذیر اوپک و کشورهای تولیدکننده نفت غیرعضو این سازمان بوده است و سطح بالای پایبندی به توافق اوپک منعکس کننده این مساله است.

نشست آینده

ایران، الجزایر، آنگولا، اکوادور، گابن، عراق، کویت، لیبی، نیجریه، قطر، عربستان، امارات و ونزوئلا اعضای اوپک به شمار می روند که بر اساس توافق دهم آذرماه 1395، از سطح تولید خود کاسته اند. البته این امر شامل حال ایران، نیجریه و لیبی نمی شود.

اوپک همراهی تولیدکنندگان نفت غیراوپک شامل روسیه، قزاقستان، گینه، جمهوری آذربایجان، سودان، مالزی، عمان، بولیوی، مکزیک، بحرین و برونئی را نیز با خود دارد.

در پی توافق عصر پنجشنبه برای تمدید این تصمیم تا پایان سه ماهه اول سال 2018 میلادی (دهم فروردین ماه 1397 خورشیدی)، قرار است امروز دومین نشست وزارتی اوپک و غیر اوپک در وین برگزار شود. نشست بعدی اوپک سی ام نوامبر 2017 (نهم آذرماه امسال) در وین برگزار می شود.