به دنبال اعزام هیات تجاری متشکل از 96 فعال اقتصادی به سرپرستی محمدرضا بهرامن نایب‌رئیس اتاق ایران به ایروان، پایتخت ارمنستان و برگزاری همایش تجاری دو کشور با حضور رئیس‌جمهور ایران و نخست‌وزیر این کشور، فرصتی فراهم شد تا فعالان اقتصادی دو کشور در چارچوب نشست‌های مختلف با هم بیشتر آشنا شوند.
در این رابطه بهرامن طی گفت‌وگویی با اتاق ایران آنلاین از اهداف روشن این سفر که در راستای تقویت روابط تجاری و سرمایه‌گذاری با ارمنستان انجام شد، صحبت کرد و گفت: از سال ۱۹۹۲ میلادی و از زمانی که استقلال جمهوری ارمنستان اتفاق افتاده است، روابط دیپلماتیک بین ایران و ارمنستان آغاز شد و طی بیش از سه دهه گذشته این روابط همواره دوستانه و بر پایه حسن هم‌جواری بوده است.
او با بیان این مطلب که نزدیکی جغرافیایی، پیوندهای فرهنگی و اشتراکات تاریخی بستر مهمی برای تعامل سازنده و همکاری‌های پایدار بین دو کشور ایجاد کرده به حجم مبادلات تجاری بین ایران و ارمنستان اشاره کرد که طی سال‌های اخیر روند رو به رشدی داشته است.
بر اساس اظهارات نایب‌رئیس اتاق ایران، طبق آمار رسمی اعلام شده، ارزش تجارت دو جانبه ایران و ارمنستان در سال ۲۰۲۴ به ۷۳۷ میلیون دلار رسید که نشان‌دهنده افزایش شش و نیم درصدی در مقایسه با سال ۲۰۲۳ بوده و انتظار می‌رود با تکمیل پروژه‌های زیربنایی این رقم تا پایان ۲۰۲۵ به مرز یک میلیارد دلار افزایش یابد.
این فعال اقتصادی بخش عمده صادرات ایران در ارمنستان را شامل محصولات انرژی (برق و گاز)، مواد غذایی، مصالح ساختمانی، فرآورده‌های پتروشیمی و دارویی عنوان کرد و گفت: در مقابل، واردات ایران از ارمنستان بیشتر شامل فلزات رنگی، ماشین‌آلات، محصولات کشاورزی خاص و خدمات فناوری اطلاعات می‌شود.
بهرامن با نگاهی به پروژه‌های مشترک مهمی که بین ایران و ارمنستان در دست اجراست به تکمیل خط سوم انتقال برق ایران - ارمنستان که می‌تواند تبادل انرژی را به بیش از هزار مگاوات افزایش دهد، همکاری در بخش حمل‌ونقل و ترانزیت به ویژه استفاده از کریدور شمال - جنوب و مسیر ایران – ارمنستان - گرجستان برای دسترسی به دریای سیاه و سرمایه‌گذاری مشترک در صنایع غذایی و کشاورزی با هدف صادرات به بازار اتحادیه اقتصادی اوراسیا که ارمنستان عضو آن است، اشاره کرد.
مزیت‌های تقویت روابط تجاری بین ایران و ارمنستان
نایب‌رئیس اتاق ایران در ادامه درباره مزیت‌های همکاری ایران و ارمنستان صحبت کرد و گفت: در واقع موقعیت ژئوپلیتیکی ایران به عنوان دروازه ورود ارمنستان به بازار اکو و کشورهای همسایه، موقعیت ژئوپلوتیکی ارمنستان به عنوان دروازه ورود ایران به بازار اوراسیا با جمعیت بیش از ۱۸۰ میلیون نفر، دسترسی ایران به بازارهای جدید اروپای شرقی از طریق خاک ارمنستان و تکمیل زنجیره ارزش در صنایع غذایی، معدن، کشاورزی و فناوری، مهم‌ترین مزایای همکاری بین دو کشور است.
او در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: ایران و ارمنستان با توجه به ظرفیت‌هایی که در اختیار دارند می‌توانند در حوزه‌های جدیدی همکاری و پروژه‌های مشترک تعریف کنند؛ ازجمله در حوزه انرژی و معدن با توسعه خط سوم انتقال برق ایران - ارمنستان و ایجاد شبکه برای تبادل پایدار انرژی، سرمایه‌گذاری مشترک در معادن مس و مولیبده ارمنستان با استفاده از فناوری و تجهیزات ایرانی، ایجاد کارخانه‌های فراوری سنگ و فلزات در مناطق مرزی با هدف صادرات به اوراسیا و پروژه مشترک انرژی‌های تجدیدپذیر نیروگاه‌های خورشیدی و بادی و برق‌آبی در ارمنستان با فناوری ایرانی
نایب‌رئیس اتاق ایران، حمل‌ونقل و ترانزیت را هم حوزه مناسبی برای تقویت سطح همکاری‌های مشترک بین ایران و ارمنستان دانست و افزود: توسعه کریدور ایران – ارمنستان – گرجستان - دریای سیاه برای اتصال به اروپا، سرمایه‌گذاری در نوسازی جاده مغری - جلفا به عنوان شاهراه تجاری و ایجاد مراکز لجستیکی مشترک در مناطق آزاد و مرز مشترک از پیشنهادهایی هستند که با تمرکز بر آنها می‌توان همکاری‌های مشترک بین دو کشور را توسعه داد.
بهرامن در ادامه به بخش کشاورزی اشاره و تأکید کرد: ایجاد شهرک‌های کشاورزی مشترک با بهره‌گیری از فناوری گلخانه‌ای ایران، توسعه صنایع تبدیلی محصولات باغی و لبنی برای صادرات به اوراسیا، طرح کشت فراسرزمینی در ارمنستان برای محصولات استراتژیک ایران مانند گندم و جو، طرح‌های قابل پیشنهاد در حوزه کشاورزی هستند.
او در بخش فناوری و صنعت نیز به ایجاد پارک‌های فناوری مشترک در ایروان با حضور استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان، انتقال فناوری در حوزه IT و بلاک چین برای تجارت دیجیتال و معدن و همکاری در تولید داروهای بیوتکنولوژیک و تجهیزات پزشکی و در حوزه گردشگری هم به ایجاد مسیرهای جدید گردشگری سلامت و سرمایه‌گذاری در هتل‌ها و مراکز اقامتی مشترک و برگزاری جشنواره‌های مشترک فرهنگی و هنری اشاره کرد.
آنچه می‌تواند در افزایش حجم مبادلات تجاری به ایران و ارمنستان کمک کند
نایب‌رئیس اتاق ایران در ادامه افزایش نقش اتاق‌های بازرگانی دو کشور در برگزاری نمایشگاه‌های مشترک را در کنار اعزام و پذیرش هیات‌های تجاری، ایجاد بانک مشترک یا سازوکار تهاتری برای تسهیل پرداخت‌ها و کاهش مشکلات ناشی از تحریم، راه‌اندازی مرکز داوری مشترک اتاق‌های بازرگانی برای حل اختلافات احتمالی تجاری، سرمایه‌گذاری مشترک در مناطق آزاد از جمله جلفا و مغری برای ایجاد هاب تجاری و لجستیکی و ایجاد قطب تجاری اوراسیا و برگزاری نمایشگاه‌ها و اعزام هیات‌های تجاری متقابل در حوزه‌های مختلف، گسترش همکاری‌های دانشگاهی، تحقیقاتی و آموزشی در حوزه‌های فناوری، کشاورزی هوشمند و انرژی‌های تجدیدپذیر را با هدف تقویت سطح همکاری‌های بین ایران و ارمنستان، پیشنهاد داد.
بهرامن در ادامه به آنچه در سفر هیات تجاری به ایروان صورت گرفت، اشاره و تصریح کرد: در این سفر با مقامات ارشد اقتصادی از جمله کمیته درآمدهای دولتی ارمنستان دیدار و تأکید شد که تسهیل روابط مرزی و گمرکی به ویژه در حوزه صدور گواهی مبدأ از ضروریات توسعه همکاری‌های تجاری بوده و پیشنهاد تشکیل کمیته مشترک بین اتاق‌های بازرگانی و گمرکات دو کشور مطرح شد و مورد استقبال دو طرف قرار گرفت. این کمیته می‌تواند موانع موجود در مسیر تجارت دوجانبه را بررسی و برطرف کند.
او همچنین از دیدار هیات تجاری اتاق ایران با نماینده پارلمان ارمنستان و نمایندگان سازمان حمایت از سرمایه‌گذاری ارمنستان صحبت کرد و افزود: در این جلسه با روند سرمایه‌گذاری مقررات مربوطه و تسهیلات که قابل ارائه به فعالان اقتصادی ایرانی هست آشنا شدیم و در نهایت با رئیس اتاق بازرگانی و صنعت ارمنستان دیدار داشتیم که در این نشست سازوکاری برای ارتباط مستقیم میان اتاق‌های بازرگانی دو کشور طراحی و پیشنهاد شد این سازوکار امکان انتقال سریع و مؤثر اطلاعات اقتصادی میان فعالان اقتصادی دو کشور رو مهیا کند.
نایب‌رئیس اتاق ایران در نهایت اراده مشترک دولت‌ها و همکاری فعال بخش خصوصی دو کشور را عامل ارتقای سطح روابط اقتصادی ایران و ارمنستان عنوان کرد و گفت: این همکاری‌ها نه فقط به رشد اقتصادی دو کشور کمک می‌کند بلکه موجب تقویت صلح، ثبات، امنیت و آرامش در منطقه می‌شود.