مرکز پژوهش‌های اتاق ایران، در گزارش «بررسی و شناسایی فرصت‌های صادراتی ایران به تانزانیا» که با هدف تقویت تعاملات تجاری جمهوری اسلامی ایران با این کشور و ایجاد مسیرهای جدید برای افزایش صادرات و سرمایه‌گذاری تهیه شده است، آورده است: تانزانیا به‌عنوان یکی از اقتصادهای در حال رشد شرق آفریقا، دارای موقعیت ژئوپلیتیکی راهبردی در کنار اقیانوس هند و دروازه‌ای به جامعه شرق آفریقا (EAC) و بازارهای منطقه‌ای است.
در ادامه این گزارش آمده: تانزانیا با دسترسی به بندر دارالسلام، بزرگ‌ترین بندر منطقه شرق آفریقا، نقشی کلیدی در اتصال کشورهای محصور در خشکی مانند اوگاندا، رواندا، بروندی، مالاوی و زامبیا به اقتصاد جهانی دارد. این موقعیت جغرافیایی ممتاز، تانزانیا را به یکی از مهم‌ترین مراکز لجستیکی و بازرگانی آفریقا بدل کرده است. عضویت این کشور در سازمان‌هایی همچون EAC و توافقنامه تجارت آزاد قاره آفریقا (AfCFTA) ظرفیت‌های تجاری گسترده‌ای ایجاد کرده است.
در این گزارش تأکید شده است: اقتصاد تانزانیا طی یک دهه گذشته رشد پایدار داشته و با میانگین رشد ۵ تا ۶ درصدی در زمره اقتصادهای پیشرو آفریقا قرار گرفته است. بخش کشاورزی (۲۶ درصد) GDP، خدمات (۴۵ درصد) و صنعت (۲۹ درصد) ستون‌های اصلی اقتصاد این کشور محسوب می‌شوند. دولت تانزانیا سیاست‌های اصلاحی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی و توسعه زیرساخت‌ها اتخاذ کرده و همین امر شرایط مناسبی برای همکاری‌های اقتصادی با ایران فراهم ساخته است.
بر اساس این گزارش فرصت‌های صادراتی ایران به تانزانیا به این شرح است:
1. کشاورزی و صنایع غذایی: تانزانیا با وجود ظرفیت بالا در تولید محصولات کشاورزی مانند قهوه، چای، میوه‌های گرمسیری و ادویه‌جات، در صنایع تبدیلی و فرآوری دچار ضعف است. ایران می‌تواند با انتقال فناوری و سرمایه‌گذاری در صنایع غذایی و همچنین صادرات کود شیمیایی و ماشین‌آلات کشاورزی، سهمی از بازار را به دست آورد.
2. دارو و تجهیزات پزشکی: وابستگی شدید تانزانیا به واردات دارو و تجهیزات پزشکی، فرصتی بزرگ برای ایران در حوزه داروسازی و تجهیزات بیمارستانی ایجاد می‌کند.
3. خدمات فنی و مهندسی: رشد سریع شهرنشینی و نیاز به زیرساخت‌های عمرانی، حمل‌ونقل، نیروگاه و انرژی زمینه‌ای مناسب برای حضور شرکت‌های ایرانی فراهم کرده است.
4. انرژی و معادن: تانزانیا دارای ذخایر غنی طلا، گاز طبیعی و زغال‌سنگ است. ایران می‌تواند با صادرات تجهیزات معدنی و انتقال فناوری در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر و برق‌آبی نقش‌آفرینی کند.
5. صنایع ساختمانی و مصالح: پروژه‌های بزرگ عمرانی و توسعه شهری، تقاضای بالایی برای سیمان، فولاد، کاشی و مصالح ساختمانی ایجاد کرده است.
این گزارش با اشاره به چالش تجارت با تانزانیا همچون فاصله جغرافیایی، مشکلات حمل‌ونقل دریایی، رقابت شدید با چین، هند و ترکیه و نبود کانال‌های بانکی مستقیم ادامه داده است: با این حال، استفاده از ظرفیت تهاتر کالا، بهره‌گیری از دیپلماسی اقتصادی، ایجاد دفاتر نمایندگی و حضور فعال در نمایشگاه‌های تجاری می‌تواند موانع را کاهش دهد.
مرکز پژوهش‌های اتاق ایران، در ادامه این گزارش پیشنهادهای اجرایی برای اتاق ایران را به این شرح اعلام کرده است:
1. تشکیل کارگروه ویژه ایران - تانزانیا در اتاق بازرگانی برای شناسایی فرصت‌ها و پشتیبانی از تجار.
2. مشارکت و همکاری برای توسعه خطوط حمل‌ونقل دریایی و هوایی مستقیم میان ایران و تانزانیا.
3. ایجاد مراکز بازاریابی، انبارداری و توزیع کالا در بندر دارالسلام.
4. پیگیری برای انعقاد توافق‌نامه‌های تجاری دوجانبه برای کاهش تعرفه‌ها و رفع موانع گمرکی.
5. حمایت از کنسرسیوم‌های صادراتی ایرانی برای ورود منسجم به بازار تانزانیا.
این گزارش تصریح کرده است: به‌طور کلی تانزانیا نه تنها یک بازار هدف مستقیم برای صادرات ایران است، بلکه دروازه‌ای راهبردی برای حضور در کل منطقه شرق و جنوب آفریقا محسوب می‌شود. تمرکز بر حوزه‌های کشاورزی، دارویی، انرژی، خدمات فنی و مصالح ساختمانی می‌تواند به شکل‌گیری روابط پایدار و سودآور میان ایران و تانزانیا منجر شود. با طراحی نقشه راه تجاری روشن و حمایت نهادی، روابط اقتصادی دو کشور قابلیت ارتقا و گسترش چشمگیری خواهد داشت.
متن کامل این گزارش را اینجا بخوانید.