به گزارش پایگاه خبری اتاق ایران آنلاین، حسین سلاحورزی رئیس سازمان ملی کارآفرینی ایران، حسین صفایی مدیرعامل کشت و صنعت مکران و سلمان ضربی مدیرعامل سابق ایزو وایکو در نشست تخصصی «اقتصاد دریا محور؛ صنایع پیشران دریایی» در اتاق بازرگانی ایران در سخنانی به تشریح مزایا و اهمیت اقتصاد دریا، ظرفیتهای ایران و غفلتها، موانع و محدودیتها در توسعه اقتصاد دریا پرداختند.
الزامات ناگزیر اقتصاد دریامحور ایران در مسیر توسعه پایدار
حسین سلاحورزی در سخنان خود با بیان الزامات ناگزیر اقتصاد دریامحور ایران در مسیر توسعه پایدار، به تاثیر منطقه مکران و چابهار در توسعه صادرات غیرنفتی کشور و ایجاد ارزشافزوده اشاره کرد و گفت: اکنون وقت آن است که با واقعبینی به این ظرفیتها نگاه کنیم و بررسی کنیم که چرا اتفاقی که باید نیفتاده است و از ظرفیتهای فراوان این سواحل در توسعه صادرات غیرنفتی بهره نبردهایم.
سلاحورزی ادامه داد: این موضوع در حالی است که ما از این ظرفیتها اطلاع داریم و همواره هم مورد تاکید مسئولان بوده است، اما نتوانستهایم از فرصتهای موجود استفاده کنیم. امری که اگر ادامه یابد، فرصت به بحران تبدیل میشود.
وی با اشاره به اینکه در دیگر زمینهها هم ما فرصتها را از دست دادهایم، گفت: برای مثال، بهرهبرداری درست از ظرفیتهای موجود در صنایع گاز کشور، میتواند ما را در دنیا از همه چیز بینیاز بکند؛ اما نه تنها نتوانستهایم از ظرفیتها بهره ببریم بلکه هم در زمینه تامین گاز منازل با مشکل مواجه هستیم و هم صنایع ما که با گاز کار میکنند، در سالهای اخیر معطل خوراک گاز هستند و نمیتوانند با ظرفیت کامل خود کار کنند.
سلاحورزی ادامه داد: توجه به اهداف توسعه پایدار در آینده ضروری است و اقتصاد دریامحور هم باید در امتداد اقتصاد توسعه پایدار باشد.
رئیس سازمان ملی کارآفرینی ایران با بیان اینکه اکنون 90 درصد تجارت جهانی از مسیر دریا صورت میگیرد، تصریح کرد: ساحل مکران میتواند هاب اصلی این تجارت در منطقه باشد و این امر شدنی است و حرف گزافی هم نیست. اما اگر به الزامات توسعه پایدار توجه نکنیم و به عنوان مثال کشتیهای خود را متناسب با این الزامات توسعه ندهیم، دیری نخواهد پایید که بنادر آسیایی و اروپایی حتی اگر تحریمها برداشته شوند، از پذیرش کشتیهای ما اجتناب کنند. یا در زمینه گردشگری، فرصتهای بینظیری برای گردشگری دریایی در مکران و دیگر مناطق داریم که باید ضمن توجه و توسعه آن، الزامات توسعه پایدار را رعایت کنیم وگرنه فرصتها را از دست خواهیم داد.
رئیس سازمان ملی کارآفرینی ایران در پایان گفت: اقتصاد دریامحور میتواند آینده اقتصادی ایران را تضمین کند، اما به شرطی که با رعایت اصول توسعه پایدار اجرا شود.
کشاورزی با آب دریا؛ معرفی یک تجربه موفق
حسین صفایی، مدیرعامل کشت و صنعت مکران در بخش دیگر این نشست، به بیان مزیتهای اقتصاد دریا بر اساس تجربه فعالیتهای خود در مکران سخن گفت و تاکید کرد: کشت و صنعت مکران قرار است برای کسبوکارهای مرتبط الگوسازی کند.
وی ادامه داد: بر همین اساس 5 پروژه تعریف و تامین مالی شده است. تاسیس آب شرینکن 200 هزار مترمکعبی که قرار است بخشی از آن برای صنایع و کشاورزی استفاده شود.
وی افزود: این اولین بار در کشور است که از اّب دریا برای کشاورزی استفاده میشود. چنانکه باید ابتدا آب شیرین شود و بعد در زمینه کشت مورد استفاده قرار گیرد. در نتیجه مانند بسیاری مناطق که از آّب زیرزمینی و سدها و... استفاده میکنند آب رایگان تمام نمیشود.
صفایی خاطرنشان کرد: اما مجموعه ما این رسیک را پذیرفته و کار را با 110 میلیون دلار تامین مالی آغاز کرده است. اکنون این آبشیرینکن پیشرفت 30درصدی دارد. 6 پروه آبشیرینکن در سواحل دریای عمان و خلیج فارس در حال ساخت هستند که در نهایت 900 میلیون مترمکعب آب را به 8 استان کشور منتقل کند. این پروژه به نتیجه برسد 3 هزار هکتار میوه گرمسیری را هم پشتیبانی خواهد کرد که البته هم اکنون عملیات عمرانی 600 هکتار آن به پایان رسیده است.
مدیرعامل کشت و صنعت مکران ادامه داد: در حوزه میوههای گرمسیری خلاء داشتیم و متاسفانه هیچ مطالعاتی در این زمینه صورت نگرفته بود. از این رو، طی 5 سال گذشته 300 میلیارد تومان برای تحقیقات و مطالعات هزینه کردیم و خوشبختانه در مورد موز به موفقیت رسیدیم و یک رقم وارداتی از ترکیه توانسته است عملکردی بیش از 100 تن در هکتار داشته باشد؛ در حالی که میانگین برداشت کنونی در منطقه حدود 30 تن است.
صفایی در ادامه از اجرای پروژههای شیلاتی خبر داد و گفت: مزرعه پرورش میگوی ۷۵۰ هکتاری از 6 سال پیش آغاز شده است که 65 درصد پیشرفت دارد و در دومین سال برداشت تجاری خود رتبه نخست تولید در کشور را دارد.
وی افزود: طرح دیگر ما پرورش ماهی در قفس است. مجوز پرورش سالانه 7هزار تن ماهی را دریافت کردهایم اما به دلیل تکمیل نشدن آب شیرینکن هنوز وارد مرحله اجرایی نشدهایم.
صفایی در ادامه با تاکید بر تاثیرات اجتماعی این طرحها در منطقه گفت: ما در مزرعه پرورش میگو توانستیم در شعاع 30 کیلومتری تأثیر مثبت بر وضعیت اقتصادی مردم بگذاریم. همین اتفاق در مورد مزرعه موز هم رخ میدهد چراکه در این مزرعه باید حداقل هزار نفر را استخدام کنیم که حتما از بومیان منطقه خواهند بود.
وی با بیان اینکه اگر در این گونه طرحها به معیشت و وضعیت مردم منتطقه توجه نشود شکاف اجتماعی ایجاد میشود و پایداری سرمایهگذاریهای به خطر میافتد. اما اگر توسعه مکران بر پایه احیای فرصتهای کشاورزی و شیلاتی بنا شود، هم زندگی مردم دگرگون خواهد شد و شاهد مواردی چون سوختبری نخواهیم بود و هم توسعه پایدار منطقه را رقم خواهیم زد.
چرا اقتصاد دریامحور مهم است؟
سلمان ضربی، مدیرعامل سابق ایزوایکو دیگر سخنران این نشست بود که با طرح این سوال که چرا اقتصاد دریامحور مهم است، گفت: در سال 2023 حجم مبادلات اقتصاد دریامحور در نیا 2.2 تریلیون دلار بوده است. وی دلیل اقبال زیاد به این اقتصاد را رشد سریع و بلندمدت آن نسبت به دیگر اقتصادها عنوان کرد.
ضربی در ادامه به منابع تجدیدپذیر و ارزشمند دریا مانند انرژی باد و انرژی موج اشاره کرد و گفت: اینها انرژیهای پاک هستند که باید از آنها بهره ببریم.
وی در ادامه به اهمیت گردشگری در اقتصاد دریامحور اشاره کرد و با انتقاد از اینکه گردشگری ما در سواحل به ایام نوروز خلاصه میشود، تصریح کرد: باید به گونهای مدیریت شود که حضور این گردشگرها در طول سال تقسیم شوند تا سرمایهگذاری در حوزه خدمات و... صورت بگیرد و مشکلات فعلی در زمینه خدماترسانی برطرف شود.
وی در ادامه به امکانات و توان کشور در کشتیسازی پرداخت و گفت: توان ما در کشتیسازی بسیار بالاست و حتی کشتیهایی را صادر کردهایم؛ برای مثال یک کشتی که به ونزوئلا دادهایم، سالهاست که در مسیر این کشور و ژاپن فعال است.