عضو کمیسیون صنایع غذایی اتاق ایران تغییر نگاه‌ها نسبت به تولید ارزش‌افزوده در حوزه کشاورزی و غذا را ضروری خواند و گفت: برای اینکه محصولات ایرانی بازار خود را در سطح منطقه و دنیا حفظ کنند باید روی کیفیت، بسته‌بندی، برندسازی متمرکز شویم.
مجید حجت عضو کمیسیون صنایع غذایی اتاق ایران در گفت‌وگو با اتاق ایران آنلاین تأکید کرد: تکیه صرف بر تولید خام محصولات کشاورزی دیگر پاسخگوی نیاز بازار جهانی نیست. اگر ایران نتواند در حوزه فرآوری، بسته‌بندی و برندسازی گام‌های جدی بردارد، بازارهای صادراتی پسته و سایر محصولات غذایی خود را به رقبای منطقه‌ای و جهانی واگذار می‌کند.
او با اشاره به ضرورت تغییر نگاه به صنایع غذایی با بیان اینکه بسیاری از نقاط ایران مزیت بزرگی در تولید محصولات کشاورزی دارند، گفت: این مزیت زمانی ارزش واقعی پیدا می‌کند که وارد زنجیره تولید ارزش شود. در دنیای امروز دیگر صادرات خام محصول کشاورزی ارزشی ندارد؛ رقابت در بازار جهانی بر سر کیفیت فرآوری، بسته‌بندی و برندسازی است.
این فعال اقتصادی که ریاست شعبه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی در رفسنجان را نیز به عهده دارد با اشاره به تجربه کشورهای رقیب ایران به ویژه در تولید و صادرات محصولاتی مانند پسته، تصریح کرد: آمریکا و ترکیه با تکیه بر فناوری، فرآوری و بازاریابی بین‌المللی توانسته‌اند سهم بزرگی از بازار پسته را به خود اختصاص دهند. این در حالی است که ایران با وجود داشتن سابقه و اعتبار جهانی هنوز بخش عمده صادراتش به صورت فله‌ای انجام می‌شود. این یعنی ارزش‌افزوده واقعی نصیب دیگران می‌شود.
حجت یکی از مهم‌ترین مشکلات صادرات صنایع غذایی ایران را ضعف در برندسازی دانست و توضیح داد: وقتی محصول ایرانی در بازارهای جهانی بدون نام و نشان وارد می‌شود مصرف‌کننده نهایی هیچ آشنایی با هویت و کیفیت آن ندارد، همین موضوع برند ملی ایران را تضعیف می‌کند. در حالی که اگر بتوانیم با حمایت دولت و همکاری بخش خصوصی روی برندسازی سرمایه‌گذاری کنیم می‌توانیم دوباره پرچم‌دار این بازار شویم.
به گفته این عضو هیات نمایندگان اتاق ایران برای حضور پررنگ کحصولات کشاورزی و صنایع غذایی ایران در بازارهای بین‌المللی باید به حضور در نمایشگاه‌های تخصصی تبلیغات هدفمند و استفاده از ابزارهای جدید بازاریابی اهمیت ویژه داد.
عضو کمیسیون صنایع غذایی اتاق ایران در بخش دیگری از سخنان خود به مشکلات ارزی اشاره کرد و گفت: بخش بزرگی از موانع صادراتی به سیاست‌های ارزی و بانکی برمی‌گردد. صادرکننده‌ای که برای بازگرداندن پول خود با ده‌ها مانع قانونی و عملی مواجه است انگیزه‌ای برای حضور در بازارهای جدید نخواهد داشت. ما بارها در کمیسیون صنایع غذایی اتاق ایران این موضوع را مطرح کرده‌ایم که بدون تسهیل نقل و انتقال پول امکان توسعه صادرات وجود ندارد.
این فعال اقتصادی تأکید کرد: بسیاری از صادرکنندگان ایرانی در شرایط کنونی مجبورند از مسیرهای غیررسمی اقدام کنند که هزینه و ریسک بالایی به آنها تحمیل می‌کند و در نهایت قدرت رقابتشان را کاهش می‌دهد.
دیپلماسی اقتصادی نیاز فوری صنعت غذا
حجت دیپلماسی اقتصادی را یکی از پیش‌نیازهای توسعه صادرات دانست و افزود: رقبای ایران با استفاده از توافقات تجاری و حضور فعال در بازارهای هدف توانسته‌اند برای محصولات خود امنیت ایجاد کنند در مقابل صادرکننده ایرانی باید در هر کشور به طور جداگانه با موانع تعرفه‌ای و غیرفنی دست و پنجه نرم کند این وضعیت باید با مذاکرات دولت و همکاری بخش خصوصی اصلاح شود.
او پیشنهاد داد: ایران با کشورهای همسایه و بازارهای نوظهور آسیایی توافقات دو یا چندجانبه در زمینه صادرات صنایع غذایی امضا کند تا هزینه‌های تجارت کاهش یابد و محصولات ایرانی با سهولت بیشتری وارد بازار شوند.
رئیس شعبه اتاق بازرگانی در شهر رفسنجان با تأکید بر اهمیت ایجاد خوشه‌های صنعتی در مناطق دارای مزیت گفت: اگر در رفسنجان خوشه صنعتی پسته ایجاد شود که از تولید تا فرآوری و صادرات را پوشش دهد می‌توانیم هم اشتغال پایدار ایجاد و هم ارزش‌افزوده بالاتری نصیب کشور کنیم، این الگو می‌تواند در سایر محصولات کشاورزی هم تکرار شود.
این فعال اقتصادی تصریح کرد: نگاه باید از صادرات خام به سمت صنایع غذایی دانش‌بنیان تغییر کند. سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید بسته‌بندی سردخانه‌های مجهز و حمل‌ونقل استاندارد نه تنها کیفیت محصول را حفظ می‌کند بلکه به اعتماد خریداران خارجی هم می‌افزاید.
عضو کمیسیون صنایع غذایی اتاق ایران تاکید کرد: اگر سیاست‌گذاران به اهمیت صنایع غذایی توجه کنند و شرایط را برای رقابت سالم فراهم سازند، ایران می‌تواند دوباره جایگاه نخست خود در بازار جهانی پسته و بسیاری از محصولات غذایی دیگر را به دست آورد؛ اما اگر همچنان به روش‌های قدیمی ادامه دهیم و نگاه صادراتی نداشته باشیم بازارهای جهانی را از دست خواهیم داد.