نایب‌رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، گفت: با وجود ظرفیت‌های فراوان صنعت حلال، اما به قدر کافی در کشور به آن توجه نشده است.
قدیر قیافه، در اولین نشست شورای سیاست‌گذاری اکسپوی حلال ادامه داد: هشت سال از مصوبه دولت درباره ایجاد شورای سیاست‌گذاری صنعت حلال، گذشته و در این مدت تنها یک جلسه این شورا برگزار شده است. بنابراین این شورا هم مانند بسیاری از شوراهای دیگر دولتی اثری نخواهد داشت. لذا بخش خصوصی باید با تکیه بر توانمندی‌های خود، در این حوزه فعال شود. به ویژه که بخش خصوصی سهم عمده‌ای در صنایع غذایی دارد.
او با بیان اینکه قرار بود امسال کشور در منطقه رتبه اول صادرات غذای حلال را داشته باشد اما با این هدف فاصله زیادی داریم، افزود: سال 95 و در زمان تصویب تشکیل شورای سیاست‌گذاری صنعت حلال در دولت، سهم ایران از تجارت حلال 0.1 درصد بود در حالی که الان این میزان به 0.02 درصد کاهش یافته است. بنابراین بخش خصوصی تنها باید بر توانمندی‌های خود در این حوزه متمرکز شود.
قیافه با اشاره به اهمیت برگزاری اکسپوی حلال برای بخش خصوصی و کشور، اظهار کرد: نتیجه گرفتن از حضور در بازارها و برگزاری نمایشگاه‌ها یک فرایند زمان‌بر است. حداقل بین 3 تا 5 سال زمان لازم است تا بتوانیم وارد بازارهای خارجی شویم به ویژه که ما با محدودیت‌های زیادی روبرو هستیم.
او ادامه داد: باید تلاش کنیم تا اکسپوی حلال تبدیل به یک نمایشگاه معتبر شده و در تقویم نمایشگاهی کشور وارد شود. اتاق ایران در این بین نقش ستادی خواهد داشت و تلاش بر این است تا اتاق‌های سراسر کشور در این زمینه فعال شده و میان آن‌ها تقسیم‌کار شود.
نقشه راه صنعت حلال تدوین شود
پیام باقری نایب‌رئیس دیگر اتاق ایران هم با بیان اینکه یکی از بی‌توجهی‌های دولت به ظرفیت‌های کشور در صنعت حلال متجلی شده است، اظهار کرد: کم‌توجهی به حوزه‌های مختلف دارای مزیت مانند صنعت حلال که هر یک می‌توانند پیشران اقتصادی باشند، جبران‌ناپذیر است.
او افزود: کالاهای حلال در بازار دنیا تا 30 درصد نسبت به موارد مشابه خود گران‌تر فروخته می‌شوند. این ناشی از اعتمادی است که به نشان حلال وجود دارد. بنابراین صادرات محصولات حلال، ارزش‌افزوده زیادی ایجاد می‌کند. صنعت حلال نماد خلق ثروت و ارزش‌افزوده بالاست.
باقری تأکید کرد: در سطح سیاست‌گذاری کلان، اتاق ایران باید اصلاح ساختار حکمرانی اقتصادی در کشور و از جمله در صنعت حلال را پیگیری کند به نحوی که دخالت دولت در اقتصاد و بی‌توجهی آن به ظرفیت‌ها تغییر کند.
او افزود: در جهت مأموریت اصلی اتاق که مطالبه گری مبتنی بر خلق محتوای تخصصی است، باید نقشه راه و سند حکمرانی صنعت حلال تدوین شود. اتاق‌های سراسر کشور، هیات رئیسه اتاق ایران، سازمان استاندارد و.. همه باید جمع شویم و برای توسعه صنعت حلال اقدام کنیم.
او تأکید کرد: باید توجه دولت را به این نکته جلب کنیم که از دست رفتن این فرصت‌ها، چه میزان به اقتصاد کشور آسیب وارد می‌کند. در شرایط فعلی که اسنپ بک فعال شده هرچه قدر به ظرفیت‌های داخلی توجه کنیم به همان میزان تاب آور تر با تبعات اسنپ بک مواجه خواهیم شد و یکی از این ظرفیت‌های داخلی، صنعت حلال است.
اتاق ایران از توسعه صنعت حلال حمایت می‌کند
عبدالله مهاجردارابی، عضو هیات رئیسه اتاق ایران هم با اشاره به سهم بسیار پایین کشور از بازار حلال، گفت: چهار هزار میلیارد ظرفیت بسیار بالای کشورهای مسلمان در تجارت حلال است اما چرا سهم ما از این بازار ناچیز و کاهشی است.
او افزود: اتاق ایران و هیات رئیسه منابع خوبی برای حمایت از فعالین اقتصادی در چهارچوب اقدامات توسعه‌ای دارد و در این راستا آماده پشتیبانی از فعالیت‌ها در حوزه صنعت حلال هستیم.
سهم ایران از بازار جهانی حلال تنها 0.02 درصد است
محمدرضا کرباسی، مدیرکل مرکز تحقیقات و اطلاع‌رسانی اتاق‌های اسلامی (ایکریک) با ارائه گزارشی از وضعیت تجارت حلال و سهم ایران، گفت: بازار جهانی غذای حلال در سال 2024 حدود چهار هزار میلیارد دلار بوده است و پیش‌بینی می‌شود در سال 2027 به هفت هزار میلیارد دلار افزایش یابد. اما سهم فعلی ایران از بازار تجارت جهانی حلال تنها 0.02 درصد است.
او با بیان اینکه در سال ۲۰۲۳، کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی به شدت به واردات وابسته هستند، افزود: کشورهای عضو بریکس (برزیل، چین، هند، روسیه) به تامین‌کنندگان اصلی محصولات حلال به کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی تبدیل شده‌اند که در صدر آن‌ها چین با ۳۲.۵۱ میلیارد دلار، هند با ۲۸.۸۸ میلیارد دلار، برزیل با ۲۶.۹۳ میلیارد دلار و روسیه با ۲۰.۶۱ میلیارد دلار صادرات داشته‌اند.
کرباسی ادامه داد: تنها سه کشور عضو سازمان همکاری اسلامی، یعنی ترکیه، امارات متحده عربی و اندونزی در بین ۱۰ صادرکننده برتر به کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی قرار دارند و به طور مشترک ۴۶.۱۰ میلیارد دلار واردات حلال را در سال ۲۰۲۳ تأمین کرده‌اند.
مدیرکل ایکریک با بیان اینکه ایران در شاخص اقتصاد اسلامی جهانی (GIEI) سال ۲۰۲۴ و 2025 در رتبه ۱۳ قرار گرفته است، گفت: این شاخص با بررسی ۵۲ معیار در هفت بخش اصلی اقتصاد اسلامی (غذای حلال، مالی اسلامی، گردشگری دوستدار مسلمان، مد اسلامی، داروسازی و آرایشی بهداشتی حلال، رسانه و تفریح) عملکرد کشورها را ارزیابی کرده که امتیاز کل ایران ۵۲.۳ بوده است.
او افزود: صادرات محصولات کشاورزی و غذایی ایران در سال 1403 به 8.5 میلیارد دلار رسید و واردات این بخش حدود 16.9 میلیارد دلار بوده است. بنابراین کسری تراز تجاری در بخش کشاورزی و محصولات غذایی به ارزش 8.1 میلیارد دلار روبرواست. در همین حال کسری تجاری کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در زمینه مواد غذایی در سال 2023 برابر با 97.27 میلیارد دلار بوده است.
کرباسی با اشاره به اهمیت برگزاری اکسپوی حلال گفت، پیش‌بینی ما این است که حداقل 150 فعال اقتصادی در صنایع غذایی از کشورهای مختلف برای حضور در این اکسپو دعوت شوند تا ظرفیت‌های تولید خود را به آن‌ها معرفی کنیم.
برگزاری اکسپوی حلال باید در اختیار بخش خصوصی باشد
پرهام رضایی، رئیس اتاق کرج هم بیان کرد: ظرفیت ایران در اکسپوی حلال بسیار بالاست و می‌توانیم سهم خود را از تجارت جهانی حلال با این ابتکار عمل افزایش دهیم. این حوزه باید در اختیار بخش خصوصی باشد. عربستان و ترکیه، مالزی و دیگر کشورهای اسلامی نیز چنین رویدادی را برگزار کردند.