محمدرضا توکلیزاده، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، در گفتگو با پایگاه خبری اتاق ایران آنلاین، افزود: نکته مهم این است که باید تلاش کنیم تجارت متوازنی با افغانستان داشته باشیم و با همان نسبت که صادرات داریم، از این کشور هم کالا خریداری کنیم و واردات داشته باشیم.
او با اشاره به ظرفیتهای قابل توجه افغانستان در زمینه مواد خام معدنی، گفت: گرچه این کشور برنامه دارد که خود هم در آینده نزدیک به سمت تولید برود و از این معادن استفاده کند، اما فعلا میتوانیم این مواد را به میزان زیاد و هر اندازه که در کشور برای تولید نیاز داریم، وارد کنیم.
رییس اتاق مشهد در ادامه در مورد حضور چین در افغانستان و ایجاد مسیرهای تازه از سوی این کشور برای تجارت با افغانستان، گفت: البته چین نمیتواند رقیب ما باشد و ما هم نمیتوانیم با آنها رقابت کنیم؛ چون چین در زمینه صدور کالاهای تمامشده تولیدی و کالاهای مصرفی در افغانستان فعال است و معمولا این کالاها در کشور ما یا تولید نمیشوند و یا اصلا امکان رقابت نداریم. از این رو ما به چین نه تنها به عنوان رقیب نگاه نمیکنیم بلکه حتی میتوانیم با آنها مشارکت هم داشته باشیم.
توکلیزاده ادامه داد: نکته دیگر این است که کشور افغانستان نه راه آهن دارد و نه جادههای مناسب؛ در نتیجه صادرات به سراسر این کشور گران تمام میشود. بر این اساس، یک تقسیمبندی ناخواسته صورت گرفته است و کشورهای ایران، چین، ازبکستان و پاکستان به صورت منطقهای تجارت میکنند. به این معنا که هر کدام با استانهای نزدیک به مرزهای خود بیشتر در ارتباط هستند و با آنها تجارت میکنند. چنانکه مشهد با هرات و استانهای غرب افغانستان بیشتر تبادل کالا دارد و این منطقه نقطه قوت ماست. به همین ترتیب، شرق افغانستان نیز نقطه قوت چین محسوب میشود.
او افزود: ضمن اینکه طول مرز ایران با افغانستان هم قابل توجه است و میتوان با توسعه تجارت خود در همین منطقه، میزان مبادلات را به میزان قابل توجهی افزایش داد.
توکلیزاده در ادامه گفت: موضوع مهم دیگر برای توسعه تجارت با افغانستان بحث تبادل پول است که یا به صورت ریالی است یا انتقال دلار. بهترین راه تبادل کالا بین دو کشور، با «ریال» است که هنوز دولت با آن موافقت نکرده است. نامههایی به وزارت صمت و بانک مرکزی نوشتهایم و پیگیریهایی انجام شده است اما هنوز به نتیجه نرسیدهایم و مورد موافقت قرار نگرفته است.
توکلیزاده با اشاره به اینکه افغانستان صرافیهای بسیار قوی دارد، گفت: در صورت موافقت دولت با تبادل کالا با افغانستان به «ریال» هم کمک بزرگی به تجار خواهد شد و هم از آنجا که کارگران افغان که در ایران کار میکنند درآمد خود را به صورت ریال به افغانستان منتقل میکنند، میتوانیم با تبادل ریالی همه پولی که از کشور خارج می شود را برگردانیم که خود اقدامی مثبت برای اقتصاد کشور است.