حرکت آرام مسکن برای خروج از رکود

آمارهای رسمی حکایت از این دارند که رشد بخش ساختمان از ابتدای سال ۹۱ وارد روند منفی شده و به جز رشد مثبت ۱.۷ درصدی در فصل سوم سال ۹۲ ، در طول ۲۳ فصل باقیمانده این روند را ادامه داده است. بر این اساس، بخش ساختمان که در سال‌های انتهایی دهه 90رشد مثبت 20تا 27درصدی را نیز تجربه کرده بود در طول 6سال گذشته دچار وضعیتی شده که طعم رشد منفی 28.3درصدی را نیز در فصل سوم سال 95چشیده است.از دیگر سو بررسی آمارهای مرکز آمار ایران از رشد بخش ساختمان نشان می‌دهد که رشد این بخش در سه‌ماهه پایانی سال 95توانسته است تا حد زیادی بهبود پیدا کند و از رشد منفی 28.3درصدی در فصل پاییز، به رشد منفی 0.3درصد در فصل زمستان برسد.

همچنین همسنجی و بررسی آمارهای مربوط به رشد بخش ساختمان با آمارهای منتشر شده از وضعیت صدور پروانه‌های ساختمانی حاکی از این است که در طول سال گذشته وضعیت صدور پروانه‌های ساختمانی بهبود یافته و روند صعودی در پیش گرفته است که می‌تواند بارقه‌هایی از امید برای مثبت شدن رشد بخش ساختمان تلقی شود.

رایحه رونق بازار مسکن در تابستان

آمارهای منتشرشده از سوی بانک مرکزی در زمینه تعداد پروانه‌های ساختمانی صادر شده نشان می‌دهد که روند منفی صدور پروانه‌های ساختمانی در نقاط شهری پس از چندین فصل متوالی رشد منفی، از فصل نخست سال 95مثبت شده و در پایان سه‌ماهه سوم این سال رشد 17.6درصدی را تجربه کرده است.

براساس این آمارها، روند منفی صدور پروانه‌های ساختمانی در تهران نیز با یک فصل تأخیر نسبت به کل مناطق شهری کشور، از سه ماهه دوم سال 95 به 7درصد رسیده و در سه ماهه سوم این سال توانسته است رشد 11.8درصدی را تجربه کند. بیت‌الله ستاریان، کارشناس اقتصاد مسکن نیز این تحولات را مثبت ارزیابی می‌کند و به همشهری می‌گوید: با بررسی وضعیت اقتصادی کشور پیش‌بینی می‌شود که نشانه‌های رونق بازار مسکن، در فصل تابستان مشاهده شود و مثبت شدن روند صدور پروانه‌های ساختمانی در سال گذشته و همچنین حرکت بخش ساختمان به سمت خروج از محدوده رشد منفی را می‌توان رایحه این رونق تلقی کرد.

ستاریان معتقد است از اواسط سال گذشته عواملی مانند خوش بینی به آینده بازار مسکن و امید به رونق باعث شده است افراد بیشتری برای دریافت پروانه ساختمانی و سرمایه‌گذاری در حوزه ساخت مسکن وارد عمل شوند و همین مسئله با چند‌ماه تأخیر نسبتا توانسته است خود را در رشد بخش ساختمان نشان دهد اما این به‌معنای حل تمام مشکلات نیست و تضمینی برای تداوم آن وجود ندارد مگر اینکه اوضاع بازار مسکن طبق پیش‌بینی‌ها بهبود پیدا کند و گردش مالی و نقدشوندگی این بازار بهتر شود.

 امید به تداوم ثبات فعلی در بازار مسکن

گزارش بانک مرکزی از تحولات بازار مسکن در اردیبهشت سال‌جاری نشان می‌دهد که تعداد معاملات مسکن تهران در این‌ماه به 16هزار و 374واحد مسکونی رسیده که نسبت به‌ماه مشابه سال قبل 6.4درصد رشد کرده است. همچنین متوسط قیمت خرید و فروش یک مترمربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده در تهران در این‌ماه به 4میلیون و 533هزار و 600تومان رسیده که نسبت به‌ماه مشابه سال قبل ۵.۷ درصد افزایش نشان می‌دهد.

در این میان احتمال کاهش شدید عرضه آپارتمان‌های مسکونی به بازار فروش، یکی از عمده‌ترین مسائلی بود که با تداوم افت صدور پروانه‌های ساختمانی قوت گرفت. مسئله قابل توجهی که به نوعی در آمارهای بانک مرکزی ردی از آن وجود داشت؛ براساس گزارش بانک مرکزی، بررسـی توزیـع تعـداد واحـدهای مسـکونی معامله شده به تفکیک عمر بنا در گزارش بانک مرکزی حکایت از آن دارد که سهم واحدهای تا ٥ سـال سـاخت در معاملات این‌ماه در مقایسه با سهم این واحدهای در معاملات اردیبهشت‌ سال قبل حدود 4.4درصد کاهش یافته و در مقابل به سهم واحد‌ها با عمر بیش از 5سال افزوده شده است؛ مسئله‌ای که می‌تواند متاثر از کاهش شدید ساخت‌وساز در سال‌های اخیر و افت عرضه واحدهای نوساز به بازار باشد اما با توجه به افزایش صدور پروانه‌های ساختمانی در ماه‌های اخیر و نزدیک شدن رشد بخش مسکن به محدوده مثبت، می‌توان امیدوار بود که احتمال کاهش عرضه واحدهای مسکونی به بازار خنثی شود و بازار مسکن از ثبات فعلی خارج نشود.