رئیس اتاق یزد با انتقاد از رویکرد قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، درباره مسدود شدن مسیر فعالیت تولیدکنندگان و تجار رسمی به دلیل وضع و اجرای قوانین پیچیده و نظارتهای غیرکارشناسی، تصریح کرد: ریشه قاچاق در جذابیتهای کاذب اقتصادی نهفته است و قاچاقچیان برخلاف تاجران قانونی، خود را ملزم به رعایت این ضوابط سختگیرانه نمیدانند.
مجتبی دستمالچیان رئیس اتاق یزد در گفتوگو با اتاق ایران آنلاین با اشاره به اینکه اقتصاد بدون در نظر گرفتن واقعیتهای بازار حرکت رو به جلویی ندارد، تصریح کرد: نمیتوان با ابلاغ بخشنامههای متعدد و ایجاد موانع اداری، پدیده قاچاق را کنترل کرد.
بر اساس اظهارات او رویکرد فعلی بیش از آنکه فضا را برای قاچاقچیان ناامن کند، ریسک فعالیتهای شفاف و قانونی را بالا برده و تا زمانی که بسترهای فسادزا اصلاح نشوند، افزایش فشار تنها به حذف بازیگران شفاف و میدانداری سودجویان منجر خواهد شد.
این فعال اقتصادی در تشریح ریشههای معضلات جاری در اقتصاد کشور گفت: قاچاق معلول «جذابیت» است؛ هرجا برای کالا یا ارزی جذابیتی ایجاد شود، پدیده قاچاق نیز به دنبال آن ظاهر میشود. قاچاق تنها به عبور پنهانی کالا از مرز محدود نمیشود، مواردی همچون کماظهاری و بداظهاری کالا در گمرکات رسمی نیز از مصادیق بارز قاچاق هستند که در واقع ناشی از سیاستگذاریهای غلط رخ میدهند.
دستمالچیان نظام تعرفهگذاری را تنها ابزار استاندارد جهانی برای حمایت از تولید داخل دانست و گفت: منطق اقتصادی حکم میکند اگر قرار است از تولیدکننده داخلی حمایت شود، این کار باید از طریق تعرفه و ایجاد مزیت نسبی صورت گیرد.
او با انتقاد از قوانین دست و پاگیر موجود افزود: امروز قانون مبارزه با قاچاق، بهویژه در حوزه کالاهای اساسی، تنها کار را برای واردکننده شناسنامهدار سخت کرده است؛ فردی که قصد قاچاق دارد، خود را درگیر رعایت این ضوابط پیچیده نمیکند.
رئیس اتاق یزد همچنین به نقش کلیدی نرخ ارز در اقتصاد اشاره کرد و گفت: زمانی که میتوان ارز ارزانتری تهیه کرد و شکاف قیمتی در بازار وجود دارد، قاچاق حتی از مبادی رسمی نیز توجیه پیدا میکند.
به باور این فعال اقتصادی، ممنوعیتهای وارداتی نتیجه معکوس داشتهاند، وجود کالاهای ممنوعه در سطح بازار نشان میدهد که نیاز بازار از بین نرفته، بلکه تنها مسیر تأمین آن از تجارت قانونی به قاچاق تغییر کرده است.
دستمالچیان نتیجه ادامه روند سختگیری بر بخش شفاف و رها کردن بخش خاکستر را تضعیف تجارت قانونی دانست و اعتقاد دارد راهکار نهایی، بازگشت به منطق علم اقتصاد و تسهیل مسیر برای تاجران شناسنامهدار است تا هزینه قاچاق نسبت به تجارت رسمی افزایش یابد؛ در غیر این صورت، دود تمام سختگیریهای نظارتی تنها به چشم کسانی میرود که میخواهند در مدار قانون فعالیت کنند.