استارتاپ یا کسب‌وکار نوپا چیست و سهم زنان در آن چقدر است؟ برای تعریف استارت‌آپ باید اول بگوییم استارتاپ چه نیست؟
*استارتاپ یک رویداد یا همایش کارآفرینی نیست.
*یک وبسایت یا یک اپ موبایل نیست.
*نسخه کوچک‌تر یک شرکت نیست
*یک کسب‌وکار کوچک در حال درآمدزایی و رشد نیست.
*مجموعه‌ای که روی یک تکنولوژی جدید کار می‌کند، استارتاپ نیست!
*استارتاپ یک سازمان موقت است که باهدف یافتن
*یک مدل کسب‌وکار تکرارپذیر و مقیاس‌پذیر به وجود آمده است.
آیندهٔ استارتاپ به چه سمتی نمی‌رود؟
آینده استارت‌آپ اگرچه آینده روشنی خواهد بود ولی برخی از مشاغلی سنتی در آینده وجود نخواهند داشت. این مشاغل عبارتند از: بنگاه‌های مسکن سنتی؛ آژانس‌های تاکسی‌تلفنی غیرهوشمند؛ آژانس‌های سنتی مسافرتی فروش بلیط؛ تولید بنزین و مدیریت پمپ‌بنزین‌ها، با توجه به کاهش مصرف سوخت در خودروهای برقی و هیبریدی؛ فروشگاه‌های خرده‌فروشی غیر زنجیره‌ای و غیر برند، مانند لوازم‌خانگی و برقی و موبایل و...؛ بوتیک‌های متفرقه لباس و کیف و کفش؛ شغل ویزیتوری و فروشندگی، به‌خصوص در شرکت‌های پخش مویرگی با توجه به اوج‌گیری استفاده از فروش اینترنتی و اپ های سفارش گیری مشتریان؛ پلیس راهنمایی و رانندگی در خیابان‌ها؛ دفاتر خدمات ترجمه، با توجه به رشد سریع نرم‌افزارهای خبره ترجمه؛ دفاتر خدمات کپی و نشر و اسکن و... روزنامه‌های کاغذی، به‌خصوص آگهی‌های روزنامه‌ای؛ برگزاری دوره‌های آموزش حضوری و مدارک حرفه‌ای؛ پیک‌های موتوری، زودتر ازآنچه فکر می‌کنید با آمدن پهبادها تهدید جدی خواهند شد؛ مشاغل دلالی، مثل فروش خودرو دست‌دوم؛ تعمیرگاه‌های خودرو و فروش لوازم‌یدکی، با توجه به ورود برندهای جدید و افزایش سطح کیفیت و ارتقاء تکنولوژی خودرو و انجام تعمیرات بیشتر توسط نمایندگی‌های رسمی انجام خواهد شد. خدمات انبارداری و اجاره انبارها، با توجه به ورود نرم‌افزارها و تکنولوژی‌های جدید؛ تولید و فروش مصالح سنگین ساختمانی، مانند بلوک سیمانی و آجر و درب و پنجره سنگین و... با توجه به‌جایگزینی مصالح جدید و ارتقاء استانداردها؛ دفاتر و نمایندگی‌های فیزیکی بیمه؛ اپراتور اتصال تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی؛ کارگران خدمات پستی؛ کارگران جواهرات و سنگ‌های فلزی گرانبها؛ آشپزهای رستوران؛ سنگ‌زنی و پرداخت؛ تحویلداری؛ دفترداران؛ منشی‌ها؛ مدل‌های مد؛ رانندگان؛ تحلیلگران اعتباری؛ حکمیت و داوری ورزشی؛ کارمندان بانک و متصدیان ارائه وام؛ اپراتورهای مونتاژ و تنظیم زمان؛ حسابرسان مالیات و اپراتورهای تلفن.
آیندهٔ استارتاپ‌ها به چه سمتی می‌رود؟
در آینده ماهیت کسب‌وکارهای خدماتی تغییر خواهد کرد. UBER بزرگ‌ترین شرکت تاکسی‌رانی دنیا حتا یک تاکسی هم ندارد. Airbnb بزرگ‌ترین شرکت هتل‌داری جهان هیچ هتلی ندارد.
- در آینده همه کمپانی‌ها به‌مرور از یادگیری ماشین و هوش مصنوعی برای سرعت و دقت بخشیدن به کار خود استفاده می‌کنند.
- ربات‌ها به کمک شغل شما می‌آیند. رشد استفاده از اتوماسیون به این معنی است که کارهای تکراری توسط ماشین‌ها یا الگوریتم‌ها انجام می‌شود.
- تکنولوژی فقط محدود به غرب نیست و بازارهای بزرگ تنها به سرمایه‌گذاری در آمریکا فکر نمی‌کنند.
- استخدام کردن همچنان یک معضل است. فرقی ندارد که چه شغلی باشد و کجا باشد، استارتاپ‌ها سعی می‌کنند روند آن را آسان‌تر کنند.
- نرم‌افزارها به کمک پزشکی می‌آیند. دکتر بیمار را ویزیت می‌کند و مراحل بعدی توسط نرم‌افزارهای هوشمند انجام می‌شود.
- به‌جای اینکه دنیا را به هم متصل کنید، اپلیکیشن‌های اجتماعی شما را به اطرافتان متصل خواهند کرد.
در واقع صاحبان استارتاپ‌ها هم در حال تغییر هستند. درگذشته کسانی مثل مارک زوکربرگ این استارتاپ‌ها را راه می‌انداختند، افرادی که غالباً از قشر باسواد و دانشگاهی بودند. اما اکنون Y Combinator به عنوان یک شتاب‌دهنده سرمایه‌گذارانی از طیف‌های مختلف جذب کرده است.
*از بین ۱۲۴ استارتاپی که حضور داشتند، ۲۱ درصد آنها متعلق به خانم‌ها بود.
* بنیان‌گذارانی از ۱۶ کشور خارجی، ۲۸ درصد از این استارتاپ‌ها را شامل می‌شدند. در حال حاضر از ۴ میلیون و ۷۰۰ دانشجو، ۵۶ درصد ورودی دانشگاه‌ها را بانوان دراختیار دارند.
* با پول نمی‌توان کسب‌وکاری راه‌اندازی کرد و مشکل راه‌اندازی کسب‌وکارها در کشور نبود اکوسیستم و زیست‌بوم آن است و زیست‌بوم کسب‌وکارها پایه‌های مختلفی دارد.
*سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این حوزه یکی از مهمترین این پایه‌ها است و اینکه استارتاپی هفته‌ای ۱۰ درصد رشد داشته باشد آرزوی بخش خصوصی است که در این حوزه سرمایه‌گذاری کند.
*هم اکنون ۳۰ تا ۴۰ درصد اقتصاد دانش‌بنیان را حوزه ICT تشکیل می‌دهد.
*مدیرعاملی ۳۵۰ شرکت و استارتاپ در کشور را زنان در دست دارند که با عضویت در هیات مدیره حدود ۱۲ درصد فعالان این حوزه را تشکیل می‌دهند و این موضوع می‌تواند الگو باشد.
*راه حل اشتغال در کشوری که ۳۴ میلیون جوان دارد استخدام نیست.
*اکوسیستم فعلی برای کارآفرین شدن بانوان مناسب نیست و باید این اکوسیستم اصلاح شود و این موضوع فقط به دولت مربوط نیست و بحث فرهنگ جامعه است.
*ایده‌های زنان در این حوزه کمتر مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد به دلیل اینکه در ابتدا یک زن باید خود را ثابت کند تا بعد از آن به ایده وی پرداخته شود.
*5 تا ۱۰ درصد ایده‌های زنان توانسته سرمایه‌گذاری را به خود جذب کند
*در دنیا زنان فقط ۱۰ درصد درآمد اقتصاد جهانی را دارند و ۱ تا ۲ درصد مالکیت جهانی در اختیار زنان است.
*نکته‌ای که در کسب‌وکارهای فضای مجازی وجود دارد هوش و خلاقیت است. و این حوزه نظام کسب‌وکارجدیدی است که زنان می‌توانند زیست بوم خود را در این فضا ایجاد کنند.
*هم اکنون ۵۵ درصد فارغ التحصیلان علوم کامپیوتر ما زنان هستند
*براساس امار جهانی ۶۳ درصد سرمایه‌گذاری‌های موفق در شرکت‌های استارتاپی با مدیریت زنان بوده است.
*شرکت مایکروسافت قصد دارد 4 میلیون دلار از استارتاپ هایی که از سوی زنان مدیریت می‌شود حمایت کند و در همین راستا حمایت خود را از دو استارتاپ آغاز کرده است.
*شرکت‌هایی که توسط زنان تأسیس شده تنها 2.2 درصد از کل سرمایه‌گذاری در ایالات متحده را در سال گذشته به ثبت رسانده‌اند. درحالی که، این تحقیق به طور مداوم نشان می‌دهد که شرکت‌های تحت رهبری زنان، درآمدزایی بهتری دارند.
*اطلاعات شرکت سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر First Round نشان‌دهنده این است که سرمایه‌گذاری‌هایش در شرکت‌هایی که بنیان‌گذاران آن خانم هستند، ۶۳ درصد بهتر از سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی که کل تیم آنها مردهستند، عمل کرده‌است.
*زنان، تنها ۱۰ درصد از کارآفرینان حوزه تکنولوژی در جهان را تشکیل می‌دهند ولی این آمار در برخی کشورهای خاور میانه مانند عمان به 35 درصد می‌رسد.
در ایران هم چند استارتاپ با مدیران زن فعالیت می‌کند که در حال حاضر شرایط خوبی دارند. چند مورد از اینها عبارتند از:
مامان پز: استارت‌آپی که دست‌پخت‌های خانگی را به افرادی می‌رساند که یا خیلی در خانه حضور ندارند یا اگر دارند حوصله آشپزی ندارند.
کفشدوزک: مریم انصاری، کفشدوزک با را برای کمک به زنان ایرانی و تشویق زنان برای استفاده بهتر و بیشتر از تکنولوژی و اینترنت برای استفاده‌های مختلف ایجاد کرده و هدف آنها حمایت مالی و معنوی از دختران مستعد کارآفرین در دنیای تکنولوژی است. باشگاه کفشدوزک یک موسسه مجازی است برای اینکه افرادی که خواهان همکاری با پروژه هستند یا افرادی که می‌خواهند در کارگاه‌ها و کلاس‌های آموزشی سایت شرکت کنند، در آن عضو شوند.
فرش آنلاین: فروشگاه فرش آنلاین با مدیریت آرزو خسروی از سال 1389 به صورت حرفه‌ای وارد عرصه تجارت الکترونیک فرش شد که طبق آمار سایت Alexa به عنوان پربازدیدترین وبسایت تخصصی فرش در خاورمیانه محسوب شده است.
مینی پرس: یک وب سایت آنلاین هست برای ارائه غذاهای خانگی کم حجم، رژیمی و سالم؛ و میان وعده‌های سالم کم کالری مثل کیک، سالاد میوه و نوشیدنی‌های طبیعی شهر تبریز. عسل راد یکی از مؤسسین این استارتاپ است. او هم چنین مدیر عامل مجموعه چیستا و بنیانگذار استارتاپ‌های سبد روز و آپاران نیز هست.
ایزی پز: بنیانگذار آن فرناز ولوی است که زا سال 1393 کار می‌کند. شعار ایزی‌پز این است: ما همه چیز را آماده می‌کنیم، شما فقط بپزید