امسال جزء معدود سالهایی است که با وجود خشکسالیهای فراوان، تولیدات کشاورزی، بهویژه پرمصرفترین و راهبردیترین آن یعنی گندم، مطلوب بوده است. اما دولت با وجود اعلام خبر برنامههای هدفمند حمایت از افزایش تولیدات راهبردی کشاورزی در سال جاری در راستای مقاومسازی اقتصاد و رسیدن به خودکفایی و وابستهنبودن به واردات گندم، برخلاف سالهای گذشته، تاکنون تقریبا هیچ مبلغی بابت تسویه گندمهای دریافتی به کشاورزان مناطق غربی کشور پرداخت نکرده است. درواقع کشاورزان به دلیل اعتماد به دولت، به وعده خرید تضمینی گندم کشاورزان از سوی دولت لبیک گفتند، ولی دولت پس از گذشت چندین ماه هنوز بودجهای را برای تسویه مطالبات کشاورزان از طریق بانکهای عامل پرداخت نکرده است.
پرداختنشدن بهموقع پول گندم به کشاورزان، از ناحیه جهاد کشاورزی و بانکهای عامل، تبعات و زیانهایی ازجمله کاهش اعتماد اجتماعی کشاورزان و گندمکاران به وزارت جهاد کشاورزی و دولت را در پی خواهد داشت.
این در حالی است که امسال شعار اصلی دولت در حوزه کشاورزی، سال بینیازشدن از واردکردن گندم و صرفهجویی ارزی و جشن خودکفایی اعلام شده است. درواقع منطق پیامدسنجی ایجاب میکرد وزارت جهاد کشاورزی به پاس تولید انبوه گندم و به منظور تشویق کشاورزان برای تولید هرچه بیشتر و کمک به آنها و ایجاد انگیزه و رغبت بیشتر در آنها، پیشدستی کند و زودتر از گذشته پول گندم و محصولات را پرداخت کند، اما برخلاف انتظار وزارت جهاد کشاورزی با تأخیر بیسابقه در پرداختها، نهفقط باعث ایجاد انگیزه نشده، بلکه باعث ناامیدی و بیانگیزگی گندمکاران شده و قطعا در سال آتی تبعات آن ملموستر و عینیتر خواهد بود، چراکه کشاورزان برای تسویه بدهیهای خود و آمایش سطح زیر کشت پاییزه و تهیه بذور و سایر نهادهها، جز فروش محصولات خود به واسطهها و عدهای فرصتطلب- که معمولا در چنین مواقعی میتوانند پولهای هنگفتی به جیب بزنند- چاره دیگری نخواهند داشت.
برایند و خروجی چنین ناهماهنگیهایی تضعیف روحیه تولید و پایینآمدن قدرت تولید گندمکاران است. اگر منصفانه به کارنامه اقتصادی دولت بنگریم، باید اذعان کنیم دولت در مهار و کنترل تورم و ثبات اقتصادی کارنامه بیسابقهای داشته است و اگر نسبت بخشهای اقتصادی را با هم در نظر بگیریم، در شرایط رکود، بخش کشاورزی نسبت به بخشهای دیگر کمتر آسیب دیده و از همه پررونقتر بوده بنابراین شایسته نیست درحالیکه دولت به دنبال رونق بازار و تولید است با تعلل در تسویه مطالبات کشاورزان، موجب ضرر کشاورزان و لطمهزدن به تولیدات کشاورزی و این قشر زحمتکش و خدشه به کارنامه دولت و اعتماد گندمکاران در این برهه حساس شود. البته مهمتر از ضرر کشاورزان، خدشهدارشدن ذهنیت و اعتماد مخاطبان اصلی وزارتخانه جهاد کشاورزی، یعنی کشاورزان است.
درواقع کشاورزان حمایت و همراهی و همدلی وزارتخانه را انتظار میکشند، اما این تعلل و بیتفاوتی نسبت به مخاطبان گسترده خود، زمینه و بستر مناسبی را برای فعالیت و جنبوجوش و سوءاستفاده واسطهها فراهم میکند. از سوی دیگر، این تعلل و تأخیر در پرداخت و تسویه با گندمکاران، میتواند حمایت جامعه روستایی و کشاورزی را از دولت کنونی در آستانه انتخابات ریاستجمهوری و شوراها تحتتأثیر قرار دهد.