هفته بسیج گرامی باد

رادیو مجازی اتاق ایران 30 آبان 1403

موسی غنی‌نژاد

اقتصاددان و استاد دانشگاه

موسی غنی‌نژاد

چرا سیاستگذاری‌های غلط اقتصادی تکرار می‌شود؟

اگرچه بیش از نیم قرن است سیاستگذاران ما با شمشیر چوبین ایدئولوژی به جنگ تورم رفته‌اند و هر بار شکست خورده و دست از پا درازتر بازگشته‌اند؛ اما هیچ‌گاه متنبه نشده‌اند.

اقتصاد کلان

حدود دخالت حکومت‌ها در امور مردم

همه کاندیداهای ریاست‌جمهوری مواضع خود را درباره مداخلات زیان‌بخش بیان کنند تا رای‌دهندگان نه در فضای مه‌آلود، بلکه با علم و آگاهی دست به انتخاب بزنند.

اقتصاد کلان

هشداری که به آن توجه نشد

مهار عاجل تورم دو راه بیشتر ندارد، یکی تامین مالی کسری بودجه دولت از طریق فروش اوراق بدهی دولت با حراج واقعی در بازار و دوم سپردن تعیین نرخ بهره اسمی به بازار متشکل پولی که طبیعتا در نهایت منجر به مثبت شدن نرخ بهره حقیقی خواهد شد و نتیجه آن می‌تواند حبس پول در نظام بانکی و ممانعت از ایجاد تلاطم در بازار دارایی‌ها شود.

اقتصاد کلان

تعیین کننده نرخ بهره‌ اوراق؛ بازار یا سیاست‌مدار؟

تلاش‌های بانک مرکزی با همکاری دیگر مسوولان اقتصادی در جهت فروش اوراق بدهی دولتی و تامین کسری بودجه دولت از این طریق جای تحسین و تقدیر دارد. اما کسانی که در این مسیر درست گام نهاده‌اند، باید توجه کنند که برای نتیجه بخش بودن این سیاست‌ها، نرخ بهره این اوراق باید در بازار و با حراج واقعی تعیین شود نه به اراده سیاستمداران و سیاست‌گذاران.

اقتصاد کلان

مسوولیت‌های حرفه‌ای کارشناسان در حوزه اقتصاد

کارشناسان هدف اقتصادی را درست نشانه‌گیری کنند، یعنی با مشاهده بی‌اعتنایی و مقاومت سیاستمداران در برابر راه‌حل‌های علمی و کارشناسی، مردم عادی را هدف توصیه‌های خود قرار ندهند، توصیه‌هایی که ممکن است منجر به نابسامانی بیشتر شود و منافع ملی را به خطر بیندازد.

اقتصاد کلان

علم اقتصاد و اسطوره «سیزیف»

نزدیک به پنجاه سال است که در کشور ما سیاست‌گذاری‌های نادرست به تواتر تکرار می‌شود؛ سیاهه این‌گونه سیاست‌گذاری‌های مغایر با علم اقتصاد و در تضاد با منافع ملی، طولانی‌تر از آن است که بتوان همه را آورد. به راستی چه زمانی طلسم کابوس اسطوره «سیزیف» در جامعه ما باطل خواهد شد؟

اقتصاد کلان

اصلاح ساختارها و سیاست‌گذاری‌ها؛ راهی مبارزه موثر با فساد

اگر در کنار اصلاح ساختار دولتی اقتصاد و سیاست‌گذاری‌های فسادزا بتوان برای تضمین حقوقی روزنامه‌نگاری تحقیقی نیز تدبیری اندیشید، آن‌گاه می‌توان امیدوار بود برخورد جدی با مظاهر فساد که در حال حاضر صورت می‌گیرد ثمربخش‌تر خواهد بود؛ چراکه با این تدابیر ماشین بازتولید فساد به‌طور موثری از کار می‌افتد.

اقتصاد کلان

قدرت سیاسی و کنش اقتصادی دولت‌ها

سیاست‌گذاری که برای خوشایند دیگران وعده‌های عوام‌فریبانه می‌دهد و نهایتا اعتماد کنشگران اقتصادی را از دست می‌دهد، به انتظارات بد‌بینانه در جامعه دامن می‌زند. این انتظارات صرف‌نظر از میزان انطباق آن با «واقعیات»، تاثیر منفی خود را می‌گذارد.

اقتصاد کلان

از ناکامی سیاست‌های اصلاحی تا سیاست‌های واگذاری در بورس

بدون آزادسازی اقتصادی، غیر‌دولتی کردن اقتصاد یا خصوصی‌سازی به معنی واقعی کلمه ناممکن است. مدیران بنگاه‌هایی که وارد بورس می‌شوند باید در برابر پرسش‌های همگان از جمله سهامداران جزء پاسخگو باشند. اما این پاسخگویی صوری یا واقعی عملا تا چه اندازه بر عملکرد این‌گونه بنگاه‌ها که اغلب مستظهر به پشتیبانی قدرت سیاسی آشکار و پنهان هستند، تاثیر می‌گذارد؟

خصوصی‌سازی

ویروس کرونا و سرنوشت مسئولیت و آزادی فردی

آزادی هیچ‌کس نباید حقوق و آزادی دیگران را به خطر اندازد. اجبار دولت در این خصوص به معنی محدود کردن یا نقض حقوق و آزادی شهروندان نیست، بلکه لازمه تضمین آنها در شرایط خاص شیوع بیماری واگیر است. استفاده از قوه قهریه زمانی نامشروع است که هدف آن نه تامین منافع عمومی که در جهت منافع خاص برخی افراد یا گروه‌های ذی‌نفوذ باشد.

اقتصاد کلان