امروزه کارکنان نقش بسیاری مهمی در موفقیت یا شکست شرکت‌ها دارند، به‌طوری‌که حتی می‌توان گفت کیفیت عملکرد شرکت‌ها همان کیفیت عملکرد کارکنان آنهاست.
اگر شرکتی بهترین مدیرعامل را از لحاظ خلاقیت و نوآوری در اختیار داشته باشد اما کارکنانی که در کنار این مدیرعامل کار می‌کنند، افرادی از خود گذشته، مصمم و سختکوش نباشند، آنگاه بسیار بعید است که رؤیای موفقیت برای آن شرکت به واقعیت بپیوندد. وقتی شما ماجراجویی‌های خود در عرصه کارآفرینی را با راه‌اندازی یک استارت‌آپ آغاز می‌کنید، استخدام کارکنان باکیفیت و متعهد قطعاً یکی از دغدغه‌های اصلی شما خواهد بود. به یکباره دهها سؤال کوچک و بزرگ از ذهن شما خواهد گذشت: چگونه بهترین نیروها را پیدا کنم؟ چگونه تشخیص دهم که کدام‌یک از داوطلبان استخدام شایستگی بیشتری دارند؟ اگر در تشخیص بهترین‌ها دچار اشتباه شوم چه اتفاقی خواهد افتاد؟ و ... .
باید اذعان کرد که یافتن مناسب‌ترین نیروها برای یک استارت‌آپ می‌تواند فرآیندی بسیار استرس‌زا باشد؛ درعین‌حال شیوه‌هایی وجود دارند که بهره‌گیری از آنها می‌تواند به آسان‌تر شدن این فرآیند کمک کند.
1. ابتدا فرهنگ سازمانی استارت‌آپ خود را شکل دهید
اشتباهی که بسیاری از استارت‌آپ‌ها در هنگام استخدام نیروهای جدید مرتکب می‌شوند این است که به اندازه کافی به خودشان توجه نمی‌کنند و در عوض بیشتر بر روی ابعاد شخصیتی و حرفه‌ای داوطلبان استخدام متمرکز می‌شوند. وقتی هنوز فرهنگ سازمانی استارت‌آپ خود را شکل نداده‌اید و ایده‌ای برای آن ندارید، چگونه می‌توانید کارکنانی را استخدام کنید که برای شرکت شما مناسب باشند؟ معیارتان برای این تناسب چه خواهد بود؟ اگرچه نمی‌توان اهمیت قابلیت‌ها، استعدادها و تجربیات داوطلبانی که برای استخدام به شما مراجعه می‌کنند را انکار نمود اما بهتر است ابتدا فرهنگ سازمانی استارت‌آپ شما شکل کاملی به خود بگیرد تا بتوانید بر اساس آن افراد مورد نظر را انتخاب کنید.
پروفسور دانیل دنیسون، استاد مؤسسه بین‌المللی توسعه مدیریت در لوزان سوئیس، فرهنگ سازمانی را این‌گونه تعریف می‌کند: «مجموعه ارزش‌ها، باورها و اصولی که شالوده نظام مدیریتی یک سازمان را تشکیل می‌دهد و نیز شیوه‌ها و رفتارهایی که از این ارزش‌ها، باورها و اصول، الگو می‌گیرند و آنها را تقویت می‌کنند را فرهنگ سازمانی می‌گویند». شما باید قبل از آغاز فرآیند استخدام، ارزش‌ها و اصول استارت‌آپ خود را کاملاً شکل دهید تا بتوانید افراد را نه‌تنها بر اساس قابلیت‌هایشان، بلکه بر اساس میزان همخوانی آنها با فرهنگ سازمانی رتبه‌بندی نموده و بهترین‌ها را استخدام کنید.
2. پیش‌نیازهایی را برای استخدام تعریف کنید و به آنها پایبند باشید
مواجه شدن با خیل عظیمی از درخواست‌های استخدام در فاصله اندکی پس از انتشار آگهی، اصلاً اتفاق عجیبی نیست. در چنین شرایطی شما باید از قبل پیش‌نیازهایی را برای استخدام تعریف کرده باشید تا بتوانید به‌راحتی داوطلبان را غربال نمایید. این پیش‌نیازها در واقع همان قابلیت‌های اساسی و اولیه‌ای هستند که شما از کارکنان آینده خود انتظار دارید. اگر داوطلبی از حداقل قابلیت‌های مد نظر شما برخوردار نباشد، آنگاه سابقه کاری یا مهارت‌های خاص وی نباید شما را در تصمیم‌گیری سردرگم کند.
3. سوابق استخدامی داوطلبان را بررسی کنید
بررسی سوابق استخدامی داوطلبان بی‌تردید یکی از مهم‌ترین گام‌های شما در استخدام نیرو برای کسب‌وکار جدیدتان محسوب می‌شود. اگر داوطلبی در این زمینه با شما صادق نباشد، آنگاه استعدادها و تجربیات کاری ارزنده او نباید برای شما اهمیتی داشته باشد. هر کارفرمایی باید قبل از استخدام نیروهای جدید، بررسی‌های لازم را در مورد سوابق استخدامی آنها به عمل بیاورد. البته علاوه بر بررسی سوابق استخدامی باید سوابق کیفری و سایر موارد مربوطه نیز به‌دقت بررسی شده و در تصمیم‌گیری لحاظ گردد. با طی کردن همه این مراحل می‌توانید تا حد زیادی مطمئن باشید که نیروهای جدید شما علاوه بر دارا بودن قابلیت‌های فنی مناسب، صادق و قابل‌اعتماد نیز هستند.
4. در مصاحبه‌های استخدامی از روش‌های ابتکاری استفاده کنید
مصاحبه‌های استخدامی جزو رویه‌های معمول و محبوب فرآیند استخدام به شمار می‌روند و اهمیتی حیاتی در استراتژی استخدامی استارت‌آپ‌ها دارند. بااین‌وجود باید توجه داشت که مصاحبه‌های استاندارد رو در رو –بدین صورت که کارفرما در یک سمت میز می‌نشیند و در سمت دیگر داوطلبی عصبی و پر از استرس در مقابل او قرار می‌گیرد تا به سؤالاتی خسته‌کننده و کلیشه‌ای پاسخ دهد- همیشه به بهترین نتایج ختم نمی‌شوند. بنابراین بهتر است کمی از چهارچوب رایج خارج شوید تا بتوانید بهتر تشخیص دهید که کدام داوطلبان بیشتر با کارکنان فعلی و فرهنگ سازمانی شما تناسب دارند. مثلاً می‌توانید ترتیبی اتخاذ کنید تا تعدادی از داوطلبان استخدام به‌طور هم‌زمان با تعدادی از کارکنان فعلی شما گفتگو کنند و شما ضمن نظارت بر تعاملات آنها، مناسب‌ترین داوطلبان را برای استخدام برگزینید.
5. استعداد در برابر تجربه
بسیاری از مدیران برای استخدام نیروهای جدید، رویکردی چندوجهی را در دستور کار خود قرار می‌دهند. معمولاً اولین قدم این است که داوطلبان بر اساس میزان تجربه و سوابق کاری غربال می‌شوند؛ اما این استراتژی به‌ویژه برای استارت‌آپ‌ها ممکن است نتیجه عکس بدهد. البته شکی نیست که استارت‌آپ‌ها نیز به افراد باتجربه نیاز دارند اما باید توجه داشت که استارت‌آپ‌ها اغلب در ابتدای کارشان از شهرت و اعتبار کافی برخوردار نیستند و به همین دلیل داوطلبانی که هم‌زمان از تجربه و خلاقیت کافی بهره‌مند باشند، به‌ندرت برای استخدام به آنها مراجعه می‌کنند. در چنین شرایطی بهتر است مدیران استارت‌آپ‌ها در دوراهی بین خلاقیت و تجربه، خلاقیت را انتخاب کنند زیرا برای کسب‌وکار جدید آنها افراد بااستعداد و خلاق می‌توانند در قیاس با افراد باتجربه اما فاقد استعداد کافی، کارآیی بسیار بالاتری داشته باشند.
سخن آخر
بهره‌گیری از یک استراتژی استخدامی قوی و قابل‌اطمینان، اهمیت به‌سزایی در موفقیت استارت‌آپ‌ها دارد. اگر مدیران استارت‌آپ‌ها با اصول و شیوه‌های طراحی چنین استراتژی‌هایی آشنا باشند و آنها را رعایت کنند، قادر خواهند بود مناسب‌ترین استراتژی‌های استخدامی را تدوین نموده و بهترین نیروها را با توجه به امکانات و اهداف استارت‌آپ خود جذب و استخدام نمایند.
فرآیند جذب و استخدام نیرو برای استارت‌آپ‌ها اگرچه فرآیندی دشوار و استرس‌زا است اما با اتخاذ استراتژی‌های صحیح، این فرآیند برای شما لزوماً طاقت‌فرسا و خردکننده نخواهد بود.