رادیو مجازی اتاق ایران - 12 آبان 1403

گفت‌وگوی پایگاه خبری اتاق ایران با مهدی پازوکی

الزامات خروج از رکود چیست؟

مهدی پازوکی، اقتصاددان، معتقد است دولت برای خروج از رکود در سه حوزه باید برنامه‌ریزی کند: انضباط مالی، انضباط پولی و انضباط اداری.

02 تیر 1395
کد خبر : 2001
اشتراک گذاری
اشتراک گذاری با
تلگرام واتس اپ
لینک

 بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران، تورم کالا و خدمات مصرفی شهری در خرداد ماه سال جاری تک رقمی شد و به ٩.٥ درصد رسید. مهدی پازوکی، استاد اقتصاد دانشگاه علامه‌طباطبایی در گفت‌وگو با پایگاه خبری ایران می‌گوید کاهش تورم یکی از نقاط مثبت کارنامه دولت یازدهم است. زمانی که دولت کار خود را در مرداد 92 شروع کرد، نرخ تورم 40درصد بود ولی امروز از نرخ تورم 9.5 درصدی صحبت می‌کنیم. پازوکی معتقد است: «در اقتصادهای توسعه‌یافته نرخ تورم زیر 5درصد است؛ اما وقتی تورم در اقتصاد ایران به زیر 10 درصد می‌رسد جای امیدواری  است و این به‌معنای این است که دولت واقعا در این حوزه کار جدی انجام داده است.»

اقتصاد ایران از سال 2008 وارد وضعیت بحرانی شده است؛ استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه می‌گوید: «رکود و تورم بزرگترین مشکل اقتصاد ما از سال 2008 به بعد است. اما از سال 1392 به بعد، ما متوجه شدیم که جایگاه واقعی خود را در اقتصاد جهانی از دست داده‌ایم و البته در داخل هم مشکلات مانند کلاف سردرگم به هم پیچید شده بود.» او به برجام اشاره می‌کند که با مذاکره با کشورهای 1+5 ایران از انزوای سیاسی، بین‌المللی درآمد. البته برجام فرصتی است که اقتصاد ایران هم از انزوا دربیاید. به‌گفته پازوکی، در سال‌های تحریم در ایران طبقه‌ای نوظهور رشد کردند که کاسبان تحریم هستند و آنها بزرگترین مانع را در برابر برنامه‌های اقتصادی و حتی سیاسی دولت ایجاد می‌کنند، تا این فرصت‌ها به تهدید تبدیل شود.

پازوکی ماجرای فیش‌های حقوقی را نمونه همین بحران‌هایی می‌داند که تندروها و مخالفان دولت با قدرت سیاسی و رسانه‌ای خود برای دولت ایجاد می‌کنند. او می‌گوید: «آیین‌نامه‌هایی که در صندوق توسعه ملی در زمان دولت آقای احمدی‌نژاد تصویب شد تا حقوق کارکنان آنجا خارج از برنامه و اشل دولت، پرداخت شود؛ همان آیین‌نامه‌هایی است که این بحران را بوجود آورده است. مخالفان دولت نمی‌خواهند بپذیرند که اقتصاد ایران دوران تورم بالا را پشت سرگذاشته و الان باید برای خروج از رکود تلاش کرد. قبل از تصویب برجام، حتی بزرگترین اقتصاددان‌ها و نوبلیست‌های جهان هم نمی‌توانستند اقتصاد قفل شده ایران را نجات دهند.»

پازوکی معتقد است دولت در زمینه کنترل تورم خیلی خوب عمل کرده و الان باید برای خروج از رکود سه راهبرد را در دستور کار قرار دهد. او الزامات خروج از رکود را در چند مورد اشاره می‌کند: «انضباط پولی، انضباط مالی و انضباط اداری.»

این اقتصاددان تصریح می‌کند: «برای انضباط پولی باید بانک مرکزی در سیاست‌های خود تجدیدنظر کند. در انضباط مالی، باید دولت با قوه مقننه همراهی و همکاری داشته باشد و این از طریق بازبینی در برنامه بودجه ممکن است. البته در سال‌های گذشته بودجه دولت بسیار بزرگ‌تر شده و انتقادی که با این دولت وارد است این است که نتوانسته جلوی این بزرگ شدن دولت را بگیرد یا بودجه برخی از نهادها را قطع کند. البته باید ظرفیت و توان دولت هم بررسی شود که این نیاز به تحلیل جداگانه‌ای دارد.»

اما بی‌انضباطی ادارای چه هزینه‌هایی را بر اقتصاد تحمیل می‌کند: «اقتصاد ما در دروه‌ای بزرگترین ضربه را از انحلال سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خورد. سیستم دستمزدها تغییر کرد؛ شاخص‌های سنجش وضعیت فضای کسب و کار رکود زیادی را متحمل شد. همه اینها در نهایت به اقتصاد، آرامش در حوزه اقتصاد و اعتماد عمومی به تیم اقتصادی ضربه می‌زند و البته ضربه هم زد.»

پازوکی معتقد است «برخی تلاش می‌کنند که دولت را هر روز با بحرانی سرگرم کنند ولی دولت باید به همش باشد و بداند که باید برای خروج از رکود برنامه‌ریزی داشته باشد و در این سه حوزه برنامه منسجم خود را ارائه بدهد.»

از دید مهدی پازوکی راهکاری که امروز بتواند زمینه را برای برنامه‌‌ریزی در سیاست مالی، پولی و اداری دولت فراهم کند فقط یک مسئله است: «دولت باید با مردم شفاف صحبت کند، اگر دولت اطلاعات کافی و وافی به مردم بدهد، حتما افکار عمومی مثل گذشته با دولت همراه خواهد بود. قطعه گم‌شده پازل اقتصادی در ایران، عدم‌شفافیت است و انتظار می‌رود دولت یازدهم با مردم صحبت کند و در مورد مشکلات خود با مردم سخن بگوید.» به‌گفته پازوکی، این‌ها لازمه خروج از رکود و کاهش تورم تا مرز 5 درصد است.

در همین رابطه